Disarmament i ka wā Ethnic and Religious War: The UN Perspective
Hāʻawi ʻia ka ʻōlelo hanohano ma ka 2015 Annual International Conference on Ethnic and Religious Conflict Resolution and Peacebuilding i mālama ʻia ma New York ma ʻOkakopa 10, 2015 e ka International Center for Ethno-Religious Mediation.
Panelala:
Curtis Raynold, Kakauolelo, Kakauolelo-General's Advisory Board on Dissarmament Matters, United Nations Office for Dissarmament Affairs, United Nations Headquarters, New York.
Nui koʻu hauʻoli i koʻu hele ʻana i kēia kakahiaka e kamaʻilio iā ʻoe e pili ana i ka hana a nā Aupuni Hui Pū ʻIa, ʻo ia hoʻi, ka United Nations Office on Disarmament Affairs (UNODA) a me kāna mau hoʻāʻo e hoʻoponopono i nā kumu āpau o ka hakakā kaua mai ka ʻike. o ka hemo ana.
Mahalo iā ʻoe i ka International Center for Ethno-Religious Mediation (ICERM) no ka hoʻonohonoho ʻana i kēia ʻaha kūkā nui. Ke hele mai nei mākou e hōʻailona i ka 70th anniversary o ka United Nations i ka mua o ka hoʻoikaika ʻana i ka maluhia a me ka pale ʻana i nā hakakā a puni ka honua no ʻehiku mau makahiki. No laila, mahalo mākou i ka hana luhi ʻole a nā hui kīwila e like me kāu e hoʻomohala i nā ala ʻē aʻe e pale a hoʻonā i ka hakakā kaua a me ka hoʻonaʻauao ʻana i nā poʻe e pili ana i ka pōʻino o ka hakakā ʻokoʻa a me nā hoʻomana.
Ua hāʻawi nui nā hui hui kīwila i ke kahua o ka wehe ʻana i nā mea kaua, a ua mahalo nui ka United Nations Office for Disarmament Affairs no kā lākou hana ma kēia ʻano.
Ma ke ʻano he mea kahiko o ʻeono mau mikiona mālama maluhia o nā Aupuni Hui Pū ʻIa, ua ʻike au a ʻike maopopo loa i ka pōʻino lōʻihi o ke kaiāulu, ka honua, a me ka hoʻokele waiwai i hoʻokumu ʻia e nā hakakā kaua ma nā wahi he nui o ka honua. E like me kā mākou e ʻike ai, ʻo ia mau hakakā he mau kumu kumu, ʻelua wale nō ka hoʻomana a me ka lāhui. Hiki ke hoʻoulu ʻia nā paio e kekahi mau kumu ʻē aʻe e pono e hoʻoponopono ʻia me nā hana kūpono e hoʻoponopono pololei i nā kumu kumu kikoʻī, me nā kumu hoʻomana a me ka lāhui.
He kuleana ko koʻu mau hoa ma ka 'Oihana Kākoʻo, ʻo ia hoʻi, ka poʻe i loko o ka Mediation Support Unit, e ʻimi i nā ʻano kūpono e hoʻoponopono ai i nā kumu kumu o ka hakakā ʻana o nā ʻano like ʻole a ua kau aku i nā kumuwaiwai ākea ma nā wahi he nui o ka hakakā me ka mana nui. ʻO kēia mau hoʻoikaika ʻana, ʻoiai ʻoi aku ka maikaʻi ma kekahi mau hihia, ʻaʻole lawa lākou e hoʻoponopono piha i nā hakakā kaua o nā ʻano āpau. No ka hoʻoponopono maikaʻi ʻana i nā hakakā kaua me ka hoʻoponopono ʻana i ko lākou kumu kumu a me kā lākou hopena pōʻino, ua huki ka UN i kahi ākea ākea.
Ma kēia mea, hui pū nā keʻena like ʻole i loko o ka ʻōnaehana United Nations e lawe mai i kā lākou mau kumuwaiwai kūikawā a me nā limahana e hoʻokō i ka pilikia o ka hakakā kaua. Aia kēia mau keʻena i ka United Nations Office for Disarmament Affairs, ke Keʻena ʻOihana Political, ke Keʻena ʻOihana Hoʻomalu Malu (DPKO), ke Keʻena ʻOihana Kūʻai (DFS) a me nā mea ʻē aʻe he nui.
Lawe kēia iaʻu i ka hana a ka Office for Disarmament Affairs a me kāna kuleana i ka pale ʻana a me ka hoʻonā ʻana i nā hakakā kaua. ʻO kā mākou kuleana i loko o ka mea maoli he hana hui, ʻo ia ka hōʻemi i ka loaʻa ʻana o nā mea kaua a me nā mea kaua e hakakā ai. ʻO ke kumuhana o kēia kūkākūkā papa: "Disarmament during Ethnic and Religious War" ke manaʻo nei aia paha kahi ala kūikawā i ka wehe ʻana i nā mea kaua ma ka pōʻaiapili o ka hakakā hoʻomana a me ka lāhui. E hoʻomaopopo iaʻu ma ka hoʻomaka: ʻaʻole ʻokoʻa ka UN Office for Disarmament Affairs i waena o nā ʻano hakakā kaua like ʻole a lawe i kahi ala like i ka hoʻokō ʻana i kāna kauoha hoʻokuʻu. Ma o ka wehe ʻana i nā mea kaua, ke manaʻo nei mākou e hōʻemi i ka loaʻa ʻana o nā ʻano mea kaua a pau e hoʻoulu nei i ka hoʻomana, ka lāhui, a me nā hakakā ʻē aʻe ma ka honua.
ʻO ka disarmament, ma ka pōʻaiapili o nā paio a pau, inā he lāhui, hoʻomana, a i ʻole e pili ana i ka hōʻiliʻili ʻana, nā palapala, ka hoʻomalu a me ka hoʻokuʻu ʻana i nā mea kaua liʻiliʻi, nā pu, nā mea pahū a me nā mea kaua māmā a kaumaha mai nā mea hakakā. ʻO ka pahuhopu e hōʻemi a hoʻopau loa i ka loaʻa ʻole o nā mea kaua a no laila e hoʻohaʻahaʻa i nā manawa no ka hoʻonui ʻana i ka hakakā o kēlā me kēia ʻano.
Ke hana nei kā mākou Keʻena e kākoʻo a hoʻolaha i nā ʻaelike hoʻomalu i nā mea kaua e like me kēia mau ʻaelike i hana koʻikoʻi i ka pale ʻana i nā paio i loko o ka mōʻaukala o ka wehe ʻana. Ua hana lākou ma ke ʻano he hana hoʻoikaika hilinaʻi, e hāʻawi ana i kahi ala a me kahi manawa e lawe mai ai i nā pūʻali kūʻē i ka papa kūkā.
ʻO ka Arms Trade Treaty a me ka Program of Action, no ka laʻana, ʻelua mau mea hana koʻikoʻi e hiki ai i ke kaiāulu o ke ao holoʻokoʻa ke hoʻonohonoho i mea e pale aku ai i ka hoʻoili hewa ʻole, ka hōʻiliʻili ʻana a me ka hoʻohana hewa ʻana i nā mea kaua maʻamau i hoʻohana pinepine ʻia e hoʻonui i ka lāhui, hoʻomana. , a me nā paio ʻē aʻe.
ʻO ka ATT i hāpai hou ʻia e ka UN General Assembly ke manaʻo nei e hoʻokumu i nā kūlana kiʻekiʻe maʻamau maʻamau no ka hoʻoponopono ʻana i ke kālepa honua i nā mea kaua kuʻuna, a e pale a hoʻopau i ke kālepa kolohe i nā lima kuʻuna a me kā lākou hoʻololi. ʻO ka manaʻolana ʻo ia me ka hoʻonui ʻia ʻana o ka hoʻoponopono ʻana i ke kālepa mea kaua e ʻike ʻia ka nui o ka maluhia ma nā wahi hakakā.
E like me kā ke Kakauolelo Nui i ʻōlelo ai i kēia manawa, "ʻo ka Arms Trade Treaty ke hāʻawi aku nei i ka ʻōlelo hoʻohiki no kahi honua maluhia a hoʻopau i kahi ʻokoʻa kūlohelohe i ke kānāwai honua.
Ma waho aʻe o kāna kuleana i ke kākoʻo ʻana i ke Kuikahi Kūʻai ʻo Arms Trade Treaty, mālama ka UN Office for Disarmament Affairs i ka Program of Action to Prevent, Combat and Eradicate the Illicit Trade in Small Arms and Light Weapons in All Its Aspects. He hana koʻikoʻi ia i kākoʻo ʻia e nā Aupuni Hui Pū ʻIa i hoʻokumu ʻia i nā 1990s e hōʻemi i ka loaʻa ʻana o nā mea liʻiliʻi a me nā mea kaua māmā ma o ka hoʻolaha ʻana i nā ʻano mana hoʻomalu lima ma nā ʻāina i komo.
He mea koʻikoʻi ka UN Security Council i ka wehe ʻana i nā mea kaua me ka manaʻo e hoʻopau i ka lāhui, ka hoʻomana, a me nā hakakā ʻē aʻe. I ʻAukake 2014, ua ʻae ka ʻAha Kūkākūkā i kahi ʻōlelo hoʻoholo e pili ana i ka hoʻoweliweli ʻana i ka maluhia honua a me ka palekana i hoʻokumu ʻia e nā hana hoʻoweliweli [1], me kahi kuhikuhi kikoʻī i ka hoʻoweliweli a nā mea hoʻoweliweli haole. ʻO ka mea nui, ua hōʻoia hou ka ʻaha i kāna hoʻoholo e pale aku nā mokuʻāina i ka hāʻawi pololei ʻana a i ʻole ke kūʻai aku ʻana i nā mea kaua i ka Islamic State in Iraq and the Levant (ISIL), Al Nusrah Front (ANF) a me nā kānaka āpau, nā hui, nā hana, a nā hui pili me Al-Qaida.[2]
No ka hoʻopau ʻana, ua ʻimi au e hoʻomālamalama i ka hana a ka UN Office for Disarmament Affairs a me ke kuleana koʻikoʻi o ka wehe ʻana i nā mea kaua i ka hoʻoponopono ʻana i ka lāhui, ka hoʻomana, a me nā hakakā ʻē aʻe. ʻO ka disarmament, e like me kāu i hōʻiliʻili ai i kēia manawa, he ʻāpana wale nō o ka hoʻohālikelike. ʻO kā mākou hana ma United Nations e hoʻopau i ka lāhui, ka hoʻomana, a me nā ʻano hakakā ʻē aʻe he hana hui ʻana o nā ʻāpana he nui o ka ʻōnaehana UN. Ma ka hoʻohana wale ʻana i ka ʻike loea o nā ʻāpana like ʻole o ka ʻōnaehana UN e hiki ai iā mākou ke hoʻoponopono i nā kumu kumu o ka hoʻomana, ka lāhui, a me nā hakakā ʻē aʻe ma ke ʻano kūpono.
[1] S/RES/2171 (2014), 21 ʻAukake 2014.
[2] S/RES/2170 (2014), op 10.