He hihia o ka ʻike ʻano hoʻomana

 

He aha i hana ai? Moolelo Moolelo no ka Paio

ʻO kahi hihia o ka hoʻomana ethno-religious he paio ma waena o ke poʻo o ke kūlanakauhale a me ke kahuna o kahi Ekalesia Orthodox. He Muslim kaulana ʻo Jamal, he lāhui Oromo, a ke poʻo o kahi kūlanakauhale liʻiliʻi ma ka ʻāina ʻo Oromia o ke komohana ʻAitiopa. He Kalikiano Orthodox ʻo Daniel, he lāhui Amhara, a he kahuna kaulana o ka ʻEkalesia Orthodox ʻAitiopa ma ia kūlanakauhale hoʻokahi.

Mai kona noho ʻana i ke keʻena ma 2016, ʻike ʻia ʻo Jamal no kāna mau hana no ka hoʻomohala ʻana i ke kūlanakauhale. Ua hui pū ʻo ia me nā poʻe he nui o ka hui e ʻohi kālā a kūkulu i kahi kula kiʻekiʻe, ʻaʻole i loaʻa i ke kūlanakauhale ma mua. Ua ʻike ʻia ʻo ia no kāna hana ma ka ʻoihana olakino a lawelawe. Hoʻomaikaʻi ʻia ʻo ia e nā kāne a me nā wahine ʻoihana no ka hoʻomaʻamaʻa ʻana i nā lawelawe microfinance a me nā haʻawina no nā ʻoihana liʻiliʻi liʻiliʻi ma ke kūlanakauhale. ʻOiai ua manaʻo ʻia ʻo ia he poʻokela o ka hoʻololi ʻana, ua hoʻohewa ʻia ʻo ia e kekahi no ka hāʻawi ʻana i ka mālama ʻana i nā lālā o kāna hui - ʻo Oromos a me Muslim - ma nā papahana hoʻokele, pilikanaka, a me nā ʻoihana.

Ua lawelawe ʻo Daniel i ka ʻEkalesia Orthodox ʻAitiopa ma kahi o kanakolu makahiki. ʻOiai ua hānau ʻia ʻo ia ma ke kūlanakauhale, ua kaulana ʻo ia no kona makemake, ka lawelawe luhi a me ke aloha ʻole i ka hoʻomana Karistiano a me ka hale pule. Ma hope o kona lilo ʻana i kahuna i ka makahiki 2005, ua hoʻolaʻa ʻo ia i kona ola no ka lawelawe ʻana i kāna halepule, ʻoiai e paipai ana i nā ʻōpio Orthodox Kristiano e hana no kā lākou hale pule. ʻO ia ke kahuna i aloha nui ʻia e ka hanauna ʻōpio. Ua kaulana ʻo ia no kāna hakakā ʻana no ka pono ʻāina o ka halepule. Ua wehe ʻo ia i kahi hihia kānāwai e noi ana i ke aupuni e hoʻihoʻi i nā ʻāpana ʻāina o ka hale pule i kāʻili ʻia e ke aupuni koa i hala.

Ua komo kēia mau mea kaulana ʻelua i kahi hakakā ma muli o ke kumumanaʻo o ka hoʻokele ʻana o Jamal e kūkulu i kahi kikowaena ʻoihana ma kahi wahi, e like me ke kahuna a me ka hapa nui o nā Kalikiano Orthodox, nona ka mōʻaukala i ka Ekalesia Orthodox a ʻike ʻia no kahi wahi. no ka hoʻolauleʻa ʻana i ka epiphany. Ua kauoha ʻo Jamal i ka hui o kāna alakaʻi e hōʻailona i ka wahi a me nā mea hana kūkulu e hoʻomaka i ke kūkulu ʻana i ke kikowaena ʻoihana. Ua kāhea ke kahuna Daniela i nā hoa Karistiano Orthodox e pale i ko lākou ʻāina a pale iā lākou iho i ka hoʻouka ʻana i kā lākou hoʻomana ma ka inoa o ka hoʻomohala ʻana. Ma hope o ke kāhea ʻana o ke kahuna, ua wehe kekahi hui o nā ʻōpio Orthodox i nā hōʻailona a hoʻolaha e hoʻōki ke kūkulu ʻana i ke kikowaena. Ua kūʻē lākou i mua o ke keʻena o ke poʻo o ke kūlanakauhale, a ua lilo ka hōʻike i loko o ka hana ʻino. Ma muli o ka hakakā ikaika i hū ʻia ma waena o ka poʻe kūʻē a me nā mākaʻi, ua pepehi ʻia ʻelua mau Kristiano Orthodox ʻōpio. Ua kauoha ke aupuni pekelala e hooki koke ke kukulu hale, a ua kahea aku ia Jamal a me ke kahuna Daniela i ke kapikala no ke kukakuka hou ana.

Nā moʻolelo o kēlā me kēia — pehea ka hoʻomaopopo ʻana o kēlā me kēia kanaka i ke kūlana a me ke kumu

Ka Moolelo o Jamal - ʻO ke kahuna Daniela a me kāna poʻe ʻōpio he mau mea pale i ka hoʻomohala ʻana

Kahi:

Pono ke kahuna Daniela e hooki i ke keakea ana i ka hooikaika ana o ke kulanakauhale. Pono ʻo ia e hoʻōki i ka paipai ʻana i ka poʻe Kristiano orthodox ʻōpio e hana i nā hana kolohe ma ka inoa o ke kūʻokoʻa hoʻomana a me ka pono. Pono ʻo ia e ʻae i ka manaʻo o ka hoʻokele a hui pū no ke kūkulu ʻana i ke kikowaena. 

Nā Manawa:

Development: Ma ke ʻano he poʻo o ke kaona, aia iaʻu ke kuleana e hoʻomohala i ke kūlanakauhale. ʻAʻole mākou i hoʻokahi kikowaena ʻoihana hoʻonohonoho no ka hana kūpono o nā hana ʻoihana like ʻole. He kuʻuna loa kā mākou mākeke, hoʻonohonoho ʻole a kūpono ʻole no ka hoʻonui ʻana i ka ʻoihana. He wahi ʻoihana nui ko mākou mau kūlanakauhale a me nā kūlanakauhale kahi e launa pū ai nā mea kūʻai a me nā mea kūʻai aku. Ke nalowale nei mākou i nā kāne a me nā wahine ʻoihana i ko lākou neʻe ʻana i nā kikowaena nui ma nā kūlanakauhale kokoke. Ua koi ʻia ko mākou poʻe e hilinaʻi i nā kūlanakauhale ʻē aʻe no kā lākou kūʻai ʻana. ʻO ke kūkulu ʻana i ke kikowaena ʻoihana i hoʻonohonoho ʻia e kōkua i ka ulu ʻana o ko mākou kūlanakauhale ma o ka huki ʻana i nā kāne a me nā wahine ʻoihana. 

Nā Hana Kūwāhi: ʻO ke kūkulu ʻana i kahi kikowaena ʻoihana ʻaʻole ia e kōkua wale i ka poʻe nona nā ʻoihana, akā e hana pū kekahi i nā manawa hana no ko mākou poʻe. ʻO ka hoʻolālā e kūkulu i kahi kikowaena ʻoihana nui e hana i nā manawa hana no nā haneli kāne a me nā wahine. E kōkua kēia i kā mākou hanauna ʻōpio. No mākou a pau kēia ʻaʻole no kahi hui kanaka. ʻO kā mākou pahuhopu e hoʻomohala i ko mākou kūlanakauhale; aole e hoouka i ka hoomana.

Ke hoʻohana nei i nā kumuwaiwai i loaʻa: ʻAʻole nona ka ʻāina i koho ʻia e kekahi hui. He waiwai ia o ke aupuni. Ke hoʻohana wale nei mākou i nā kumuwaiwai i loaʻa. Ua koho mākou i ka wahi no ka mea he wahi kūpono loa ia no ka ʻoihana. ʻAʻohe mea pili i ka hoʻouka kaua hoʻomana. ʻAʻole mākou e ʻimi nei i kekahi hoʻomana; ke hoʻāʻo wale nei mākou e hoʻomohala i ko mākou kūlanakauhale me nā mea i loaʻa iā mākou. ʻAʻole kākoʻo ʻia ka ʻōlelo ʻana no ka halepule ia wahi e kekahi hōʻike kānāwai. ʻAʻole loaʻa i ka ʻekalesia kahi ʻāina i ʻōlelo ʻia; ʻAʻohe o lākou palapala no ia mea. ʻAe, ua hoʻohana lākou i ia wahi no ka hoʻolauleʻa ʻana i ka epiphany. Ke hana nei lākou i kēlā mau hana hoʻomana ma ka ʻāina aupuni. ʻAʻole i mālama kaʻu ʻoihana a i ʻole nā ​​ʻoihana mua i kēia waiwai aupuni no ka mea ʻaʻohe o mākou manaʻo e hoʻohana i ka ʻāina i ʻōlelo ʻia. I kēia manawa, ua hoʻolālā mākou e kūkulu i hale ʻoihana ma luna o ka ʻāina aupuni. Hiki iā lākou ke hoʻolauleʻa i kā lākou epiphany ma nā wahi kaʻawale i loaʻa, a no ka hoʻonohonoho ʻana o ia wahi ua mākaukau mākou e hana pū me ka hale pule.

Ka Moolelo a ke kahuna Daniela – ʻO ka manaʻo o Jamal e hoʻopau i ka ʻekalesia, ʻaʻole e hoʻomohala i ke kūlanakauhale.

Kahi:

ʻAʻole no ka pono o ke kūlanakauhale ka hoʻolālā e like me ka ʻōlelo pinepine ʻana e Jamal. He hoʻouka kaua i manaʻo ʻia i ko mākou halepule a me ko mākou ʻike. Ma ke ʻano he kahuna kuleana, ʻaʻole wau e ʻae i ka hoʻouka ʻana i koʻu halepule. ʻAʻole loa au e ʻae i ke kūkulu ʻana; ʻoi aku koʻu makemake e make i ka hakakā ʻana no koʻu ʻekalesia. ʻAʻole au e hoʻōki i ke kāhea ʻana i ka poʻe manaʻoʻiʻo e pale i ko lākou halepule, ko lākou ʻike, a me kā lākou waiwai. ʻAʻole ia he pilikia maʻalahi e hiki iaʻu ke hoʻololi. He hoʻouka koʻikoʻi ia e hoʻopau i ka pono mōʻaukala o ka hale pule.

Nā Manawa:

Nā Kuleana mōʻaukala: Ke hoʻolauleʻa nei mākou i ka epiphany ma kēia wahi no nā kenekulia. Ua hoʻopōmaikaʻi ko mākou mau kūpuna i ka wahi no ka epiphany. Ua pule lākou no ka hoʻopōmaikaʻi ʻana i ka wai, ka hoʻomaʻemaʻe ʻana o ia wahi, a me ka pale ʻana mai nā hoʻouka kaua. ʻO kā mākou kuleana i kēia manawa ke mālama i ko mākou halepule a me kā mākou waiwai. He kuleana ko mākou mōʻaukala i kēlā wahi. Ua ʻike mākou e ʻōlelo nei ʻo Jamal ʻaʻohe o mākou pepa kānāwai, akā he mau tausani o ka poʻe e hoʻolauleʻa nei i ka epiphany i kēlā me kēia makahiki ma kēia wahi ʻo kā mākou mau mea hōʻike kānāwai. ʻO kēia ʻāina ko mākou ʻāina! ʻAʻole mākou e ʻae i kekahi hale ma kēia wahi. ʻO kā mākou makemake e mālama i ko mākou kuleana mōʻaukala.

Hoʻomana hoʻomana a me ka lāhui: Ua ʻike mākou he kōkua ʻo Jamal i nā Mahometa, ʻaʻole naʻe iā mākou nā Karistiano. Ua ʻike maoli mākou ua manaʻo ʻo Jamal i ka ʻEkalesia Orthodox ʻAitiopa ma ke ʻano he hale pule e lawelawe nui ana i ka lāhui Amhara. He Oromo ʻo ia e hana ana no nā Oromos a manaʻoʻiʻo ʻo ia ʻaʻohe mea o ka halepule e hāʻawi aku iā ia. ʻO ka hapa nui o ʻOromos ma kēia wahi ʻaʻole lākou he Karistiano Orthodox; he poʻe Protestant paha lākou a he Muslim paha a ke manaʻoʻiʻo nei ʻo ia hiki iā ia ke hoʻoneʻe maʻalahi i nā poʻe ʻē aʻe e kūʻē iā mākou. ʻO mākou nā Kalikiano Orthodox ka hapa liʻiliʻi ma kēia kūlanakauhale a ke emi nei kā mākou helu i kēlā me kēia makahiki ma muli o ka neʻe ʻana i nā wahi ʻē aʻe o ka ʻāina. Ua ʻike mākou ke koi nei lākou iā mākou e haʻalele i kēia wahi ma ka inoa o ka hoʻomohala ʻana. ʻAʻole mākou e haʻalele; e make kakou maanei. E manaʻo ʻia paha mākou he ʻuʻuku i ka helu, akā ʻo mākou ka hapa nui me ka hoʻomaikaʻi ʻana o ko mākou Akua. ʻO kā mākou makemake nui, ʻo ia ka mālama like ʻana a me ka hakakā ʻana i ka hoʻomana hoʻomana a me ka lāhui. Noi mākou iā Jamal e haʻalele i kā mākou waiwai no mākou. Ua ʻike mākou ua kōkua ʻo ia i ka poʻe Mahometa e kūkulu i kā lākou hale pule. Hāʻawi ʻo ia i ʻāina no ke kūkulu ʻana i ko lākou hale pule, akā eia ʻo ia ke hoʻāʻo nei e lawe i ko mākou ʻāina. ʻAʻole ʻo ia i nīnau mai iā mākou e pili ana i ka papahana. Manaʻo mākou he inaina nui kēia i ko mākou hoʻomana a me ko mākou ola. ʻAʻole loa mākou e haʻalele; Aia i ke Akua ko makou manaolana.

Papahana Uwao: Hoʻonaʻauao hihia i hoʻomohala ʻia e Abdurahman Omara, 2019

Share

nā Articles

Nā hoʻomana ma Igboland: Diversification, Relevance and Belonging

ʻO ka hoʻomana kekahi o nā hanana socioeconomic me nā hopena hiki ʻole ke hōʻole ʻia i ke kanaka ma nā wahi āpau o ka honua. Ma ke ʻano he mea laʻa, ʻaʻole koʻikoʻi ka hoʻomana i ka hoʻomaopopo ʻana i ke ola ʻana o kekahi poʻe ʻōiwi akā loaʻa nō hoʻi i nā kulekele pili i nā ʻano o ka lāhui a me ka ulu ʻana. Nui nā hōʻike mōʻaukala a me ka lāhui e pili ana i nā hōʻike like ʻole a me nā nomenclatures o ke ʻano o ka hoʻomana. ʻO ka lāhui Igbo ma Southern Nigeria, ma nā ʻaoʻao ʻelua o ka muliwai ʻo Niger, ʻo ia kekahi o nā hui moʻomeheu ʻeleʻele nui loa ma ʻApelika, me ka manaʻo hoʻomana maopopo ʻole e pili ana i ka hoʻomohala hoʻomau a me ka launa pū ʻana ma waena o kona mau palena kuʻuna. Akā ke loli mau nei ka ʻāina hoʻomana o Igboland. A hiki i ka makahiki 1840, he ʻōiwi a kuʻuna paha ka hoʻomana nui o ka Igbo. Ma lalo o ʻelua mau makahiki ma hope mai, i ka wā i hoʻomaka ai ka hana mikionali Kalikiano ma ia wahi, ua hoʻokuʻu ʻia kahi pūʻali koa hou e hoʻoponopono hou i ka ʻāina hoʻomana ʻōiwi o ia wahi. Ua ulu aʻe ka hoʻomana Karistiano i ka mana o ka hope. Ma mua o ka makahiki haneli o ka hoʻomana Karistiano ma Igboland, ua kū mai ʻo Islam a me nā manaʻo hegemonic ʻē aʻe e hoʻokūkū kūʻē i nā hoʻomana Igbo a me ka hoʻomana Karistiano. Hoʻopili kēia pepa i ka ʻokoʻa hoʻomana a me kona pili pono i ka hoʻomohala ʻoluʻolu ma Igboland. Lawe ʻo ia i kāna ʻikepili mai nā hana i paʻi ʻia, nā nīnauele, a me nā mea waiwai. Ke hoʻopaʻapaʻa nei ʻo ia i ka puka ʻana mai o nā hoʻomana hou, e hoʻomau ka ʻano hoʻomana hoʻomana Igbo i ka hoʻololi a/a i ʻole ke hoʻololi ʻana, no ka hoʻohui ʻana a i ʻole ka hoʻokalakupua i waena o nā hoʻomana e kū nei a me nā hoʻomana e kū nei, no ke ola ʻana o ka Igbo.

Share

ʻO ka hoʻohuli ʻana i ka Islam a me ka Lahui Lahui ma Malaysia

He ʻāpana kēia pepa o kahi papahana noiʻi nui e kālele ana i ka piʻi ʻana o ka lāhui Malay a me ke kūlana kiʻekiʻe ma Malaysia. ʻOiai hiki ke hoʻohālikelike ʻia ka piʻi ʻana o ka lāhui Malay ma muli o nā kumu like ʻole, e pili pono ana kēia pepa i ke kānāwai hoʻohuli Islam ma Malaysia a inā paha ua hoʻoikaika ia i ka manaʻo o ka lāhui Malay. ʻO Malaysia kahi ʻāina lehulehu a lehulehu hoʻomana i loaʻa i kona kūʻokoʻa i ka makahiki 1957 mai ka Pelekane. ʻO ka poʻe Malay ka lāhui nui loa i manaʻo mau i ka hoʻomana Islam ma ke ʻano he ʻāpana o ko lākou ʻano e hoʻokaʻawale iā lākou mai nā lāhui ʻē aʻe i lawe ʻia mai i loko o ka ʻāina i ka wā o ka noho aliʻi ʻana o Pelekane. ʻOiai ʻo Islam ka hoʻomana kūhelu, ua ʻae ke Kumukānāwai i nā hoʻomana ʻē aʻe e hoʻomaʻamaʻa maluhia ʻia e ka poʻe Malaysian non-Malay, ʻo ia hoʻi ka lāhui Kina a me India. Eia nō naʻe, ʻo ke kānāwai Islam e hoʻoponopono ana i ka male Muslim ma Malaysia ua kauoha i ka poʻe non-Muslim e hoʻohuli i ka Islam inā makemake lākou e mare i ka Muslim. Ma kēia pepa, ke hoʻopaʻapaʻa nei au ua hoʻohana ʻia ke kānāwai hoʻohuli Islam i mea hana e hoʻoikaika ai i ka manaʻo o ka lāhui Malay ma Malaysia. Ua hōʻiliʻili ʻia nā ʻikepili mua ma muli o nā nīnauele me nā Mahometa Malay i mare ʻia me ka poʻe ʻole. Ua hōʻike nā hopena i ka manaʻo o ka hapa nui o ka poʻe nīnauele Malay i ka hoʻohuli ʻana i Islam ma ke ʻano he koi e like me ke koi ʻana e ka hoʻomana Islam a me ke kānāwai mokuʻāina. Eia kekahi, ʻaʻole lākou i ʻike i ke kumu e kūʻē ʻole ai ka poʻe ʻole i ka hoʻohuli ʻana i Islam, ʻoiai ma ka male ʻana, e manaʻo ʻia nā keiki he Malay e like me ke Kumukānāwai, e hele pū ana me ke kūlana a me nā pono. Ua hoʻokumu ʻia nā manaʻo o ka poʻe ʻaʻole i hoʻohuli i ka Islam ma luna o nā nīnauele lua i alakaʻi ʻia e nā haumāna ʻē aʻe. Ma muli o ka pili ʻana o ka Muslim me ka Malay, nui ka poʻe ʻaʻole i hoʻohuli ʻia e manaʻo i ka hao ʻia o ko lākou manaʻo hoʻomana a me ka lāhui, a ua manaʻo ʻia e ʻapo i ka moʻomeheu lāhui Malay. ʻOiai paʻakikī paha ka hoʻololi ʻana i ke kānāwai hoʻololi, ʻo ka wehe ʻana i nā kamaʻilio hui like ʻole ma nā kula a ma nā ʻāpana aupuni paha ka hana mua e hoʻoponopono ai i kēia pilikia.

Share