ʻŌlelo o ka International Center for Ethno-Religious Mediation to the 63rd Session of the United Nations Commission on the Status of Women

ʻAʻole ia he mea kupanaha, ʻaʻole ʻo ʻAmelika Hui Pū ʻIa i ka United Nations Convention on the Elimination of All Forms of Discrimination against Women (“CEDAW”). ʻOi aku ka pilikia o nā wahine ma US ma mua o nā kāne o:

  1. ʻO ka home ʻole ma muli o ka hana ʻino home
  2. ilihune
  3. ʻO ka hana ma nā hana uku haʻahaʻa
  4. Hana mālama uku ʻole
  5. Ka hana kolohe
  6. Ka palena o nā kuleana hānau
  7. ʻO ka hoʻomāinoino i ka hana

ʻO ka home ʻole ma muli o ka hana ʻino i ka home

ʻOiai ʻoi aku ka nui o nā kāne US ma mua o nā wahine ʻAmelika e noho ʻole, hoʻokahi o ʻehā mau wahine home ʻole i ka US ʻaʻohe hale no ka hana ʻino i loko o ka home. ʻO nā ʻohana i alakaʻi ʻia e nā makuahine hoʻokahi o nā lāhui liʻiliʻi a me ka liʻiliʻi o ʻelua mau keiki, ua pilikia loa lākou i ka home ʻole, ma muli o ka lāhui, ka ʻōpio, a me ka nele o nā kumuwaiwai kālā a me ka pilikanaka.

ilihune

Noho ka wahine i ka pilikia nui o ka ʻilihune-ʻoiai ma kekahi o nā ʻāina waiwai loa o ka honua-ma muli o ka hana ʻino, ka hoʻokae ʻana, ka like ʻole o ka uku, a me ka ʻoihana kiʻekiʻe ma nā hana haʻahaʻa haʻahaʻa a i ʻole ke komo ʻana i nā hana mālama uku ʻole. E like me ka mea i hōʻike ʻia ma luna nei, ʻoi aku ka pilikia o nā wahine liʻiliʻi. Wahi a ka American Civil Liberties Union, loaʻa nā wahine ʻeleʻele he 64% o nā uku i loaʻa e nā kāne keʻokeʻo, a loaʻa nā wahine Hepanika i 54%.

Hana ma na Hana Uku Haahaa

ʻOiai ua kōkua ka Equal Pay Act o 1963 i ka emi ʻana o ka uku uku ma waena o nā kāne a me nā wahine ma US mai 62% i ka makahiki 1979 a i 80% i ka makahiki 2004, hōʻike ka Institute for Women's Policy Research ʻaʻole mākou e manaʻo i ka uku uku - no nā wahine keʻokeʻo - a hiki i 2058. ʻAʻohe manaʻo maopopo no nā wāhine liʻiliʻi.

Hana Hanai Uku ole ia

Wahi a ka World Bank Group Wahine, ʻoihana a me ke kānāwai 2018 hōʻike, ʻehiku wale nō o nā ʻoihana waiwai o ka honua i hāʻawi ʻole i ka hoʻomaha hoʻomaha hānau. ʻO ʻAmelika kekahi o lākou. Hāʻawi nā Moku'āina, e like me New York, i ka Haʻalele ʻohana Uku i hiki ke hoʻohana ʻia e nā kāne a me nā wahine, akā aia nō ʻo NY i ka hapa liʻiliʻi o nā mokuʻāina e hāʻawi ana i kēlā haʻalele uku. Ke waiho nei kēia i nā wāhine he nui i ka hoʻomāinoino kālā, a me ka hoʻomāinoino kino, ka naʻau, a me ka moekolohe.

ʻO ka hana kolohe

Hoʻokahi hapakolu o nā wāhine ʻAmelika i loaʻa i ka hoʻomāinoino. ʻOi aku ka nui o ka hoʻopaʻapaʻa ʻia ʻana o nā wahine ma ka pūʻali koa US e nā koa kāne ma mua o ka pepehi ʻia i ke kaua.

ʻOi aku ma mua o ʻehā miliona i ʻike i ka hoʻomāinoino ʻana mai kahi hoa pili, akā naʻe e ʻae ʻo Missouri i nā mea hoʻopaʻapaʻa kānāwai a me nā mea ʻaihue e pale aku i ka hoʻopaʻapaʻa inā mare lākou i kā lākou mau mea i hōʻeha ʻia. Ua hoʻololi wale ʻo Florida i kāna kānāwai like ma mua o Malaki 2018, a ua hoʻoholo ʻo Arkansas i kahi kānāwai i ka makahiki i hala e hiki ai i ka poʻe rapists ke hoʻopiʻi i kā lākou poʻe i hoʻopiʻi ʻia, inā makemake ka poʻe i hōʻeha ʻia i ka hāpai ʻana i ka hopena o kēia mau hewa.

Ka palena o nā kuleana hānau

ʻO nā helu helu i paʻi ʻia e ka Guttmacher Institute e hōʻike ana ma kahi o 60% o nā wahine e ʻimi nei i ka hoʻohemo ʻana he makuahine. Ua ʻike ka United Nations Committee Against Torture i ka pono o ka pale ʻana a me ka hoʻopaʻa ʻana palekana no ka pale ʻana i nā pono kanaka o ka wahine, akā ke hoʻomau nei ʻo ʻAmelika i ka ʻoki ʻana i nā papahana ma ka honua holoʻokoʻa e hāʻawi i nā wahine i ke kūʻokoʻa hānau hānau like me ka mea i hauʻoli ʻia e nā kāne.

ʻO ka lawena hoʻonaninani

ʻOi aku ka pilikia o nā wahine i ka hana hoʻomāinoino ma ka wahi hana. I ka US, ʻaʻole hewa ka hana hoʻomāinoino a hoʻopaʻi ʻia i kekahi manawa ma ke aupuni. Aia wale nō ke lilo ka hana hoʻomāinoino i ka hoʻouka kaua ʻana e hana ʻia. ʻOiai, ke hoʻomau nei kā mākou ʻōnaehana i ka hoʻokolokolo ʻana a pale i ka poʻe hana hewa. ʻO nā hihia hou e pili ana iā Brock Turner lāua ʻo Harvey Weinstein ua haʻalele i nā wahine ʻAmelika e ʻimi nei i nā "wahi palekana" manuahi ʻole mai nā kāne, ʻo ia ka mea e kaupalena wale ai i nā manawa hoʻokele waiwai - a hiki paha iā lākou ke hoʻopiʻi hoʻokae.

E nānā ana i mua

Ua kūpaʻa ka International Center for Ethno-Religious Mediation (ICERM) i ke kākoʻo ʻana i ka maluhia hoʻomau ma nā ʻāina a puni ka honua, a ʻaʻole hiki ke hana me ka wahine ʻole. ʻAʻole hiki iā mākou ke kūkulu i ka maluhia hoʻomau i nā kaiāulu kahi i hoʻokaʻawale ʻia ai ka 50% o ka heluna kanaka mai nā kūlana alakaʻi kiʻekiʻe a me Middle-Range e hoʻoikaika i nā kulekele (e nānā i nā pahuhopu 4, 8 & 10). No laila, hāʻawi ʻo ICERM i ka hoʻomaʻamaʻa a me ka hōʻoia i ka Ethno-Religious Mediation e hoʻomākaukau ai i nā wahine (a me nā kāne) no ia alakaʻi, a ke kakali nei mākou i ka hoʻomaʻamaʻa ʻana i nā hui e kūkulu i nā ʻoihana hoʻomalu maluhia (e nānā i nā Pahuhopu 4, 5, 16 & 17). Ma ka hoʻomaopopo ʻana he ʻokoʻa ko nā mokuʻāina lālā like ʻole, ʻimi mākou e wehe i ke kamaʻilio a me ka hui pū ʻana ma waena o nā ʻaoʻao i hoʻopilikia ʻia ma nā pae āpau, i hiki ke hana ʻia nā hana kūpono me ka akahele a me ka mahalo. Ke manaʻoʻiʻo nei mākou hiki iā mākou ke noho me ka maluhia a me ka lokahi, ke alakaʻi ʻia me ka mākaukau e mahalo i ke kanaka o kekahi. Ma ke kamaʻilio ʻana, e like me ka mediation, hiki iā mākou ke hana pū i nā hoʻonā i ʻike ʻole ʻia ma mua.

Nance L. Schick, Esq., Lunamakaainana Nui o International Center for Ethno-Religious Mediation at the United Nations Headquarters, New York. 

Hoʻoiho i ka ʻōlelo piha

ʻŌlelo no ka International Center for Ethno-Religious Mediation to the 63rd Session of the United Nations Commission on the Status of Women (11 to 22 March 2019).
Share

nā Articles

Ke kūkulu ʻana i nā Kaiāulu Paʻa: Nā Mechanisms Hoʻopaʻa ʻia i nā keiki no Yazidi Community Post-Genocide (2014)

Ke nānā nei kēia haʻawina i nā ala ʻelua e hiki ai ke hoʻokō ʻia nā ʻano hana kuleana i ka wā o ke kaiāulu Yazidi ma hope o ka pepehi kanaka: hoʻokolokolo a me ka hoʻokolokolo ʻole. ʻO ka hoʻoponopono hoʻololi he manawa kūʻokoʻa ma hope o ka pilikia e kākoʻo i ka neʻe ʻana o kahi kaiāulu a hoʻoulu i ka manaʻo o ke kūpaʻa a me ka manaʻolana ma o ke kākoʻo hoʻolālā, multidimensional. ʻAʻohe mea 'hoʻokahi nui kūpono i nā mea āpau' i kēia mau ʻano kaʻina hana, a noʻonoʻo kēia pepa i nā ʻano mea koʻikoʻi i ka hoʻokumu ʻana i ke kahua no kahi ala kūpono ʻaʻole e paʻa wale i nā lālā Islamic State of Iraq and the Levant (ISIL). ke kuleana no kā lākou mau hewa i ke kanaka, akā no ka hoʻoikaika ʻana i nā lālā Yazidi, ʻo ia hoʻi nā keiki, e loaʻa hou ka manaʻo o ke kūʻokoʻa a me ka palekana. I ka hana ʻana pēlā, hoʻopuka nā mea noiʻi i nā kūlana honua o nā kuleana kanaka o nā keiki, e wehewehe ana i nā mea e pili ana i ka pōʻaiapili Iraqi a me Kurdish. A laila, ma ka hoʻopaʻa ʻana i nā haʻawina i aʻo ʻia mai nā noiʻi hihia o nā hiʻohiʻona like ma Sierra Leone a me Liberia, ʻōlelo ka haʻawina i nā ʻano hana kuleana interdisciplinary e pili ana i ka paipai ʻana i ke komo ʻana o nā keiki a me ka pale i loko o ka pōʻaiapili Yazidi. Hāʻawi ʻia nā ala kikoʻī e komo ai nā keiki. Nīnauele ma Iraqi Kurdistan me ʻehiku keiki ola o ka ISIL pio i ʻae ʻia no nā moʻolelo ponoʻī e hoʻomaopopo i nā āpau o kēia manawa i ka mālama ʻana i kā lākou mau pono ma hope o ka noho pio ʻana, a alakaʻi ʻia i ka hana ʻana o ka ISIL militant profiles, e hoʻopili ana i nā mea hewa i nā hewa kikoʻī o ke kānāwai honua. Hāʻawi kēia mau hōʻike i ka ʻike kūʻokoʻa i ka ʻike ola ʻōpio ʻo Yazidi, a i ka wā e nānā ʻia ai i loko o nā ʻano hoʻomana ākea, kaiāulu a me nā ʻāpana ʻāina, e hāʻawi i ka moʻokalaleo i nā pae holoʻokoʻa. Manaʻo nā mea noiʻi e hōʻike i ka manaʻo o ka wikiwiki i ka hoʻokumu ʻana i nā hana hoʻoponopono hoʻololi kūpono no ke kaiāulu Yazidi, a kāhea aku i nā mea hana kūikawā, a me ke kaiāulu honua e hoʻohana i ka mana āpau a hāpai i ka hoʻokumu ʻana i kahi Komisina Truth and Reconciliation (TRC) ma ke ʻano he ʻO ke ʻano hoʻopaʻi ʻole e hoʻohanohano ai i nā ʻike o Yazidis, ʻoiai e hoʻohanohano ana i ka ʻike o ke keiki.

Share

ʻO ka hoʻohuli ʻana i ka Islam a me ka Lahui Lahui ma Malaysia

He ʻāpana kēia pepa o kahi papahana noiʻi nui e kālele ana i ka piʻi ʻana o ka lāhui Malay a me ke kūlana kiʻekiʻe ma Malaysia. ʻOiai hiki ke hoʻohālikelike ʻia ka piʻi ʻana o ka lāhui Malay ma muli o nā kumu like ʻole, e pili pono ana kēia pepa i ke kānāwai hoʻohuli Islam ma Malaysia a inā paha ua hoʻoikaika ia i ka manaʻo o ka lāhui Malay. ʻO Malaysia kahi ʻāina lehulehu a lehulehu hoʻomana i loaʻa i kona kūʻokoʻa i ka makahiki 1957 mai ka Pelekane. ʻO ka poʻe Malay ka lāhui nui loa i manaʻo mau i ka hoʻomana Islam ma ke ʻano he ʻāpana o ko lākou ʻano e hoʻokaʻawale iā lākou mai nā lāhui ʻē aʻe i lawe ʻia mai i loko o ka ʻāina i ka wā o ka noho aliʻi ʻana o Pelekane. ʻOiai ʻo Islam ka hoʻomana kūhelu, ua ʻae ke Kumukānāwai i nā hoʻomana ʻē aʻe e hoʻomaʻamaʻa maluhia ʻia e ka poʻe Malaysian non-Malay, ʻo ia hoʻi ka lāhui Kina a me India. Eia nō naʻe, ʻo ke kānāwai Islam e hoʻoponopono ana i ka male Muslim ma Malaysia ua kauoha i ka poʻe non-Muslim e hoʻohuli i ka Islam inā makemake lākou e mare i ka Muslim. Ma kēia pepa, ke hoʻopaʻapaʻa nei au ua hoʻohana ʻia ke kānāwai hoʻohuli Islam i mea hana e hoʻoikaika ai i ka manaʻo o ka lāhui Malay ma Malaysia. Ua hōʻiliʻili ʻia nā ʻikepili mua ma muli o nā nīnauele me nā Mahometa Malay i mare ʻia me ka poʻe ʻole. Ua hōʻike nā hopena i ka manaʻo o ka hapa nui o ka poʻe nīnauele Malay i ka hoʻohuli ʻana i Islam ma ke ʻano he koi e like me ke koi ʻana e ka hoʻomana Islam a me ke kānāwai mokuʻāina. Eia kekahi, ʻaʻole lākou i ʻike i ke kumu e kūʻē ʻole ai ka poʻe ʻole i ka hoʻohuli ʻana i Islam, ʻoiai ma ka male ʻana, e manaʻo ʻia nā keiki he Malay e like me ke Kumukānāwai, e hele pū ana me ke kūlana a me nā pono. Ua hoʻokumu ʻia nā manaʻo o ka poʻe ʻaʻole i hoʻohuli i ka Islam ma luna o nā nīnauele lua i alakaʻi ʻia e nā haumāna ʻē aʻe. Ma muli o ka pili ʻana o ka Muslim me ka Malay, nui ka poʻe ʻaʻole i hoʻohuli ʻia e manaʻo i ka hao ʻia o ko lākou manaʻo hoʻomana a me ka lāhui, a ua manaʻo ʻia e ʻapo i ka moʻomeheu lāhui Malay. ʻOiai paʻakikī paha ka hoʻololi ʻana i ke kānāwai hoʻololi, ʻo ka wehe ʻana i nā kamaʻilio hui like ʻole ma nā kula a ma nā ʻāpana aupuni paha ka hana mua e hoʻoponopono ai i kēia pilikia.

Share