ʻO ka pane wikiwiki i nā mea hoʻoweliweli i ka maluhia a me ka palekana ma Nigeria

Prof. Ernest Uwazie

ʻO Prof. Ernest Uwazie, Luna Hoʻokele, Center for African Peace and Conflict Resolution, California State University, Sacramento, Kaleponi, e kamaʻilio ana ma ka hālāwai ICERMediation ma 2018 ma Queens College, City University of New York.

E nā hoa aloha maluhia ma Nigeria a me nā mea a pau:

Me nā kiʻi hoʻopilikia a me nā lono o ka hana ʻino a me ka hoʻomaopopo ʻana i ka ʻike ʻana i ka lehulehu media o ka huhū, a ʻo ka mea pōʻino kekahi huikau a i ʻole ka lono, pono e piʻi aʻe ka leo o ka maluhia a me nā leka ma Nigeria.

  • ʻO ka hoʻohewa ʻana i kekahi ʻano hana ʻino a me ka ʻōlelo hou ʻana i ka waiwai like o kēlā me kēia ola a me nā kānaka āpau, me ka nānā ʻole i ka hoʻomana, ka lāhui a i ʻole ka ʻāina-no ka mea ʻapōpō paha ʻo wau;
  • Ka hoʻomohala ʻana i nā hana hoʻohaʻahaʻa hakakā e komo pū ana me ka mālama ʻana i ke alo a me nā hiʻohiʻona kūkulu hilinaʻi;
  • ʻO ka nānā pono a me ka nānā pono ʻana i nā lula o ka pūʻali koa - e pale ana i nā pono kanaka, pale i ke kaiāulu, a me nā helu no nā hewa nui;
  • Ka hāʻawi ʻana i ke kōkua kanaka i ka poʻe i hōʻeha ʻia i ka hana ʻino a me nā lawelawe psycho-social i nā kaiāulu traumatized;
  • Hoʻopiʻi i ke kanaka o nā "koa wāwae" a me nā limahana palekana ma nā alanui-no ka mālama maoli ʻana i ke kānāwai a me ka maluhia a me ka mālama ʻana i nā ola a me nā waiwai;
  • Ke komo ʻana o ka poʻe ʻōpio i ka noho maluhia ʻana, nā pono kanaka a me ka hoʻokele pono ma lalo o ke aupuni democracy, ʻoi aku hoʻi e nā ʻoihana hoʻonaʻauao a me nā NGO pili;
  • ʻO ka hoʻoikaika ʻole ʻana no ka maluhia ma o ke kamaʻilio ʻana a me ka hoʻokumu ʻana a me ka mahalo - ma nā pae macro a me micro.

ʻAʻole hiki iā mākou ke hoʻihoʻi i nā haneli o nā ola i hala a haʻalele paha, akā hiki iā mākou ke pale i ka nalowale o nā tausani o nā ola i ka wā e hiki mai ana me ko mākou mau leo ​​kani o ka maluhia a me ka nonviolence ma o kā mākou leka uila.

Ka maluhia,

Prof. Ernest Uwazie, Luna Hooko, Center for African Peace and Conflict Resolution, Kaleponi State University, Sacramento, Kaleponi, USA

ʻO Basil Ugorji, Peresidena a me Luna Nui, International Center for Ethno-Religious Mediation, New York, USA

A me na mea e ae he nui #RuntoNigeria me ka Neʻe ʻana o ka Lala ʻOliva Nā hoa, nā mea hoʻonohonoho, nā mea hoʻoikaika maluhia a me nā mea kākoʻo maluhia.

Share

nā Articles

Nā hoʻomana ma Igboland: Diversification, Relevance and Belonging

ʻO ka hoʻomana kekahi o nā hanana socioeconomic me nā hopena hiki ʻole ke hōʻole ʻia i ke kanaka ma nā wahi āpau o ka honua. Ma ke ʻano he mea laʻa, ʻaʻole koʻikoʻi ka hoʻomana i ka hoʻomaopopo ʻana i ke ola ʻana o kekahi poʻe ʻōiwi akā loaʻa nō hoʻi i nā kulekele pili i nā ʻano o ka lāhui a me ka ulu ʻana. Nui nā hōʻike mōʻaukala a me ka lāhui e pili ana i nā hōʻike like ʻole a me nā nomenclatures o ke ʻano o ka hoʻomana. ʻO ka lāhui Igbo ma Southern Nigeria, ma nā ʻaoʻao ʻelua o ka muliwai ʻo Niger, ʻo ia kekahi o nā hui moʻomeheu ʻeleʻele nui loa ma ʻApelika, me ka manaʻo hoʻomana maopopo ʻole e pili ana i ka hoʻomohala hoʻomau a me ka launa pū ʻana ma waena o kona mau palena kuʻuna. Akā ke loli mau nei ka ʻāina hoʻomana o Igboland. A hiki i ka makahiki 1840, he ʻōiwi a kuʻuna paha ka hoʻomana nui o ka Igbo. Ma lalo o ʻelua mau makahiki ma hope mai, i ka wā i hoʻomaka ai ka hana mikionali Kalikiano ma ia wahi, ua hoʻokuʻu ʻia kahi pūʻali koa hou e hoʻoponopono hou i ka ʻāina hoʻomana ʻōiwi o ia wahi. Ua ulu aʻe ka hoʻomana Karistiano i ka mana o ka hope. Ma mua o ka makahiki haneli o ka hoʻomana Karistiano ma Igboland, ua kū mai ʻo Islam a me nā manaʻo hegemonic ʻē aʻe e hoʻokūkū kūʻē i nā hoʻomana Igbo a me ka hoʻomana Karistiano. Hoʻopili kēia pepa i ka ʻokoʻa hoʻomana a me kona pili pono i ka hoʻomohala ʻoluʻolu ma Igboland. Lawe ʻo ia i kāna ʻikepili mai nā hana i paʻi ʻia, nā nīnauele, a me nā mea waiwai. Ke hoʻopaʻapaʻa nei ʻo ia i ka puka ʻana mai o nā hoʻomana hou, e hoʻomau ka ʻano hoʻomana hoʻomana Igbo i ka hoʻololi a/a i ʻole ke hoʻololi ʻana, no ka hoʻohui ʻana a i ʻole ka hoʻokalakupua i waena o nā hoʻomana e kū nei a me nā hoʻomana e kū nei, no ke ola ʻana o ka Igbo.

Share

ʻO ka hoʻohuli ʻana i ka Islam a me ka Lahui Lahui ma Malaysia

He ʻāpana kēia pepa o kahi papahana noiʻi nui e kālele ana i ka piʻi ʻana o ka lāhui Malay a me ke kūlana kiʻekiʻe ma Malaysia. ʻOiai hiki ke hoʻohālikelike ʻia ka piʻi ʻana o ka lāhui Malay ma muli o nā kumu like ʻole, e pili pono ana kēia pepa i ke kānāwai hoʻohuli Islam ma Malaysia a inā paha ua hoʻoikaika ia i ka manaʻo o ka lāhui Malay. ʻO Malaysia kahi ʻāina lehulehu a lehulehu hoʻomana i loaʻa i kona kūʻokoʻa i ka makahiki 1957 mai ka Pelekane. ʻO ka poʻe Malay ka lāhui nui loa i manaʻo mau i ka hoʻomana Islam ma ke ʻano he ʻāpana o ko lākou ʻano e hoʻokaʻawale iā lākou mai nā lāhui ʻē aʻe i lawe ʻia mai i loko o ka ʻāina i ka wā o ka noho aliʻi ʻana o Pelekane. ʻOiai ʻo Islam ka hoʻomana kūhelu, ua ʻae ke Kumukānāwai i nā hoʻomana ʻē aʻe e hoʻomaʻamaʻa maluhia ʻia e ka poʻe Malaysian non-Malay, ʻo ia hoʻi ka lāhui Kina a me India. Eia nō naʻe, ʻo ke kānāwai Islam e hoʻoponopono ana i ka male Muslim ma Malaysia ua kauoha i ka poʻe non-Muslim e hoʻohuli i ka Islam inā makemake lākou e mare i ka Muslim. Ma kēia pepa, ke hoʻopaʻapaʻa nei au ua hoʻohana ʻia ke kānāwai hoʻohuli Islam i mea hana e hoʻoikaika ai i ka manaʻo o ka lāhui Malay ma Malaysia. Ua hōʻiliʻili ʻia nā ʻikepili mua ma muli o nā nīnauele me nā Mahometa Malay i mare ʻia me ka poʻe ʻole. Ua hōʻike nā hopena i ka manaʻo o ka hapa nui o ka poʻe nīnauele Malay i ka hoʻohuli ʻana i Islam ma ke ʻano he koi e like me ke koi ʻana e ka hoʻomana Islam a me ke kānāwai mokuʻāina. Eia kekahi, ʻaʻole lākou i ʻike i ke kumu e kūʻē ʻole ai ka poʻe ʻole i ka hoʻohuli ʻana i Islam, ʻoiai ma ka male ʻana, e manaʻo ʻia nā keiki he Malay e like me ke Kumukānāwai, e hele pū ana me ke kūlana a me nā pono. Ua hoʻokumu ʻia nā manaʻo o ka poʻe ʻaʻole i hoʻohuli i ka Islam ma luna o nā nīnauele lua i alakaʻi ʻia e nā haumāna ʻē aʻe. Ma muli o ka pili ʻana o ka Muslim me ka Malay, nui ka poʻe ʻaʻole i hoʻohuli ʻia e manaʻo i ka hao ʻia o ko lākou manaʻo hoʻomana a me ka lāhui, a ua manaʻo ʻia e ʻapo i ka moʻomeheu lāhui Malay. ʻOiai paʻakikī paha ka hoʻololi ʻana i ke kānāwai hoʻololi, ʻo ka wehe ʻana i nā kamaʻilio hui like ʻole ma nā kula a ma nā ʻāpana aupuni paha ka hana mua e hoʻoponopono ai i kēia pilikia.

Share