• Ọgbaghara bụ ihe a na-apụghị izere ezere n'obodo ọ bụla a napụrụ ndị mmadụ nke ha oke ruru mmadu, gụnyere ikike ịlanarị, nnọchite anya gọọmentị, nnwere onwe omenala na okpukperechi yana nha anya; gụnyere nchekwa, ugwu na mkpakọrịta. Ọgbaghara nwekwara ike ime ma a na-ewere ihe gọọmentị na-eme dị ka ihe megidere ọdịmma agbụrụ ma ọ bụ okpukperechi nke ndị mmadụ, na ebe amụma gọọmentị na-eleda otu ìgwè anya.

• Enweghi ike ịchọta ngwọta maka esemokwu okpukperechi ga-enwe mmetụta ndọrọ ndọrọ ọchịchị, mmekọrịta ọha na eze, akụ na ụba, gburugburu ebe obibi, nchekwa, mmepe, ahụike na mmetụta uche.

• Esemokwu agbụrụ na okpukperechi nwere ikike dị ukwuu nke ịdaba n'ime ihe ike agbụrụ, mgbuchapụ, agha agbụrụ na okpukperechi, na mgbukpọ.

• Ebe ọ bụ na esemokwu agbụrụ na nke okpukpe nwere ihe na-agbawa obi, na ịmara na ndị ọchịchị metụtara na ndị nwere mmasị na-agbalị ijikwa ha, ọ bụ ihe kachasị mkpa iji mụọ ma ghọta usoro mgbochi, njikwa na mkpebi mkpebi ndị e nweburu na njedebe ha.

• Nzaghachi dị iche iche nke gọọmentị na esemokwu agbụrụ na okpukpe bụ nwa oge, adịghị arụ ọrụ na mgbe ụfọdụ anaghị ahazi ya.

• Isi ihe kpatara na-eleghara mkpesa nke ethno-okpukpe anya, na n'oge, ngwa ngwa na mgbochi mgbochi zuru oke nwere ike ọ gaghị abụ n'ihi àgwà nleghara anya nke a na-ahụkarị na mba ụfọdụ, kama n'ihi amaghị ama ịdị adị nke mkpesa ndị a. na mmalite ogbo na na mpaghara ọkwa.

• Enwere ụkọ nke zuru oke na ịrụ ọrụ Usoro ịdọ aka ná ntị mbụ esemokwu (CEWS), ma ọ bụ Usoro ịdọ aka ná ntị mbụ na nzaghachi esemokwu (CEWARM), ma ọ bụ Networks Monitoring Networks (CMN) na ọkwa mpaghara n'otu aka, yana enweghị ndị ọkachamara n'usoro ịdọ aka ná ntị mmalite esemokwu ejiri nlezianya zụọ ya na ikike na nkà pụrụ iche nke ga-enyere ha aka ige ntị nke ọma. ma mụrụ anya maka ihe iriba ama na olu nke oge ahụ, n'aka nke ọzọ.

• Nyocha zuru oke nke esemokwu agbụrụ na okpukperechi, na-elekwasị anya na agbụrụ, agbụrụ na okpukpere chi na-etinye aka na esemokwu, mmalite, ihe kpatara ya, ihe ndị na-esi na ya pụta, ndị na-eme ihe nkiri, ụdị na ebe esemokwu ndị a dị, dị oke mkpa iji zere idebe iwu. ọgwụgwọ na-ezighi ezi.

• Ọ dị mkpa ngwa ngwa maka mgbanwe mgbanwe na mmepe nke atumatu ndị ezubere ijikwa, dozie na igbochi esemokwu na ihe gbasara agbụrụ na okpukperechi. Enwere ike ịkọwa mgbanwe mgbanwe a site n'akụkụ abụọ: nke mbụ, site na amụma nkwụghachi ụgwọ gaa na ikpe ziri ezi mweghachi, na nke abụọ, site na iwu mmanye gaa na nzikọrịta ozi na mkparịta ụka. Anyị kwenyere na "akara agbụrụ na okpukperechi ugbu a na-ata ụta maka ọtụtụ ọgba aghara n'ụwa nwere ike n'ezie dị ka akụ bara uru iji kwado nkwụsi ike na ịdị n'otu udo. Ndị na-akpata mwụfu ọbara dị otú ahụ na ndị na-ata ahụhụ n’aka ha, gụnyere ndị nile nọ n’obodo ahụ, chọrọ ohere dị nchebe n’ime ha ga-anụ akụkọ ibe ha na ịmụta, site n’inye nduzi, ịhụ ibe ha ọzọ dị ka mmadụ ọzọ.”

• N'iburu n'uche na omenala dị iche iche na njikọ okpukpere chi dị na mba ụfọdụ, mkpezi na mkparịta ụka nwere ike ịbụ ụzọ pụrụ iche maka ijikwa udo, nghọta, nnabata, mmepe na ịdị n'otu.

• Iji mgbaghara na mkparịta ụka dozie esemokwu agbụrụ na okpukperechi nwere ikike nke ịmepụta udo na-adịgide adịgide.

• Ọzụzụ mgbasa ozi nke agbụrụ-okpukpe ga-enyere ndị na-eso ụzọ aka inweta na ịzụlite nkà na mkpebi esemokwu na nlekota oru, ịdọ aka ná ntị mmalite, na mgbochi nsogbu: nchọpụta nke nwere ike na nke dị nso na esemokwu okpukpe, esemokwu na data, nyocha ihe ize ndụ ma ọ bụ ịkwado, ịkọ akụkọ, njirimara nke Ọrụ nzaghachi ngwa ngwa (RRPs) na usoro nzaghachi maka ime ngwa ngwa na ngwa ngwa nke ga-enyere aka igbochi esemokwu ma ọ bụ belata ihe ize ndụ nke mmụba.

• Echiche, mmepe na imepụta mmemme mmụta udo na usoro maka igbochi esemokwu agbụrụ na okpukperechi na mkpebi site na mkparịta ụka na mkparịta ụka ga-enyere aka mee ka udo dịrị n'etiti, n'etiti na n'etiti omenala, agbụrụ, agbụrụ na okpukperechi.

• Mkpesa bụ usoro na-abụghị akụkụ nke ịchọpụta na idozi ihe kpatara esemokwu, na imepe ụzọ ọhụrụ na-eme ka nkwado udo na ibikọ ọnụ na-adigide. Na ogbugbo, onye ogbugbo, na-anọpụ iche na enweghị ele mmadụ anya n'ihu na ụzọ ya ma ọ bụ ụzọ ya, na-enyere ndị na-ese okwu aka ka ha were ezi uche bịa dozie esemokwu ha.

• Ọtụtụ n'ime esemokwu a na-enwe ná mba dị iche iche n'ụwa niile sitere n'agbụrụ, agbụrụ ma ọ bụ okpukpe. Ndị a na-eche na ha bụ ndọrọ ndọrọ ọchịchị na-enwekarị agbụrụ, agbụrụ, ma ọ bụ okpukpe. Ahụmahụ egosila na ndị na-esonye na esemokwu ndị a na-egosipụtakarị ọkwa enweghị ntụkwasị obi na ntinye aka ọ bụla nke nwere ike ime ka ndị otu ọ bụla nwee mmetụta. Ya mere, mgbasa ozi ọkachamara, ekele maka ụkpụrụ ya nke nnọpụiche, adịghị ele mmadụ anya n'ihu na nnwere onwe, na-aghọ usoro a tụkwasịrị obi nke nwere ike imeri obi ike nke ndị na-ese okwu, ma jiri nwayọọ nwayọọ na-eduga ha n'iwu nke ọgụgụ isi nkịtị nke na-eduzi usoro ahụ na mmekorita nke otu. .

• Mgbe ndị na-ese okwu bụ ndị odee na ndị na-emepụta ihe ngwọta nke onwe ha, ha ga-asọpụrụ nsonaazụ nke nyocha ha. Nke a abụghị ikpe mgbe a na-amanye ihe ngwọta n'otu akụkụ ma ọ bụ mgbe a manyere ha ịnakwere ha.

• Idozi esemokwu site na nzikọrịta na mkparịta ụka abụghị ihe dị n'etiti ọha mmadụ. A na-eji ụzọ edozi esemokwu ndị a na obodo oge ochie. Ya mere, ọrụ anyị dị ka ndị ogbugbo na okpukperechi na ndị na-akwado mkparịta ụka ga-agụnye ịchị na ime ka ihe ahụ dị adị adị.

• Mba ndị ahụ esemokwu agbụrụ na okpukpe na-eme bụ akụkụ dị mkpa nke ụwa, na ihe ọ bụla metụtara ha na-emetụtakwa ụwa ndị ọzọ n'otu ụzọ ma ọ bụ ọzọ. Ọzọkwa, ahụmahụ ha banyere udo na-agbakwụnye n'ụzọ dị nta na nkwụsi ike nke udo zuru ụwa ọnụ na n'ụzọ ọzọ.

• Ọ ga-abụ ihe na-agaghị ekwe omume imeziwanye uto akụ na ụba ma ọ bụrụ na mbụ emepụtaghị gburugburu ebe udo na enweghị ike ime ihe ike. Site n'ịtụ aka, akụ na ụba na-emepụta ego na gburugburu ebe ihe ike bụ ihe efu.

Nkwenkwe ndị a dị n'elu n'etiti ọtụtụ ndị ọzọ na-aga n'ihu na-akpali anyị ịhọrọ mkparịta ụka nke agbụrụ na okpukpere chi dị ka usoro mgbagha kwesịrị ekwesị maka ịkwalite ịdị n'otu udo na udo na-adịgide adịgide na mba dị iche iche gburugburu ụwa.