He Korero Powhiri i te Huihuinga-a-Tau o te tau 2014 mo te Whakatau Papānga Iwi me te Whakapono me te Whakapaipai.

Kia ora koutou katoa!

Mo te Poari Kaiwhakahaere o te ICERM, nga kaitautoko, nga kaimahi, nga kaitoha me nga hoa mahi, noku te honore me te manaakitanga nui ki te powhiri i a koutou katoa ki te Huihuinga Tuatahi o te Ao mo te Whakataunga Paopao Iwi me te Whakapono me te Whakapaipai.

Kei te pirangi au ki te mihi atu ki a koutou katoa mo te whai waahi mai i a koutou mahinga pukumahi (he reti reti ranei) ki te uru mai ki a matou mo tenei kaupapa. He mea whakamiharo ki te kite me te noho tahi me te tini o nga tohunga rongonui, nga kaiwhakatakoto kaupapa whakatau, nga kaihanga kaupapa here, nga kaiarahi me nga akonga mai i nga whenua maha o te ao. E hiahia ana ahau ki te whakahua he maha nga tangata e pai ana ki te tae mai ki konei i tenei ra, engari na etahi take, kaore i taea e ratou. Ko etahi o ratou e matakitaki ana i te kaupapa i runga ipurangi i a matou e korero ana. No reira, tukua ahau ki te manaaki i to tatou hapori ipurangi ki tenei huihuinga.

Na roto i tenei huihuinga o te ao, e hiahia ana matou ki te tuku karere o te tumanako ki te ao, otira ki nga taiohi me nga tamariki e pouri ana i runga i te maha o nga pakanga o nga iwi me nga whakapono e mau nei i tenei wa.

Kei te haere tonu te rautau 21 ki nga ngaru o te tutu o te iwi me te whakapono, na te mea ko tetahi o nga tino whakamataku mo te rangimarie, te pumau torangapu, te tipu ohaoha me te haumarutanga o to tatou ao. Ko enei pakanga kua mate, kua mate nga mano tini me te neke atu i nga rau mano, te whakato i te kakano mo te tutu nui atu i nga ra kei mua.

Mo ta matou Huihuinga Tau Tuatahi o te Ao, kua whiriwhiria e matou te kaupapa: "Ko nga Painga o te Iwi Iwi me te Whakapono i roto i te Takawaenga Taupatupatu me te Whakapaipai." I te nuinga o nga wa, ko nga rereketanga o te iwi me nga tikanga whakapono ka kitea he raru ki te kaupapa rangimarie. Kua tae ki te wa ki te huri i enei whakaaro ka kitea ano nga painga ka tukuna e enei rereketanga. Ko ta matou whakapae ko nga hapori i hanga mai i te whakakotahitanga o nga iwi me nga tikanga whakapono ka tuku rawa te nuinga kare ano kia tuhurahia ki nga kaihanga kaupapa here, nga pokapu kaikoha me te tangata, me nga kaimahi takawaenga e mahi ana ki te awhina ia ratou.

No reira, ko te whainga o tenei huihuinga ki te whakauru i te tirohanga pai ki nga roopu iwi me nga roopu whakapono me o raatau mahi ki te whakatau i nga tautohetohe me te hanga rangimarie. Ko nga pepa hei whakaatu i tenei huihuinga me te whakaputanga i muri mai ka tautoko i te neke mai i te aro ki nga rereketanga o te iwi me te whakapono me o raatau ngoikoretanga, ki te rapu me te whakamahi i nga ahuatanga me nga painga o nga taupori kanorau. Ko te whainga ko te awhina tetahi ki tetahi ki te rapu me te whai hua ki nga mea ka tukuna e enei taupori mo te whakaiti i nga raruraru, te whakatairanga i te rangimarie, me te whakapakari i nga ohanga hei oranga mo te katoa.

Ko te kaupapa o tenei hui ki te awhina i a tatou ki te mohio tetahi ki tetahi me te kite i o tatou hononga me o tatou tikanga i runga i te huarahi kaore ano kia waatea i mua; ki te whakahihiri i nga whakaaro hou, ki te whakahihiko i nga whakaaro, ki te patapatai, ki te korerorero me te tiri i nga korero whaimana, ka whakaatu me te tautoko i nga taunakitanga o te maha o nga painga e tukuna ana e nga iwi maha-iwi me nga whakapono-maha hei whakahaere i te rangimarie me te ahu whakamua i te oranga hapori, oranga ohaoha.

Kua whakaritea e matou he kaupapa whakahihiri mo koe; he kaupapa kei roto he whaikorero matua, he tirohanga mai i nga tohunga, me nga korerorero a te roopu. E maia ana matou ma enei mahi, ka whiwhi matou i nga taputapu me nga pukenga hou me nga pukenga ka awhina i te aukati me te whakatau i nga tautohetohe a-iwi me nga whakapono o to tatou ao.

Ka aro nui a ICERM ki nga matapakinga ngakau mahorahora i runga i te wairua o te tuku-a-tango, te tauutuutu, te whakawhirinaki tahi me te whakaaro pai. E whakapono ana matou me whakatau takitahi nga take tautohetohe me te ata noho, me nga raruraru uaua e kore e taea te whakaoti ma te whakahaere noa i nga whakaaturanga taikaha, nga tukitukinga, nga pakanga, nga poma, nga kohuru, nga whakaeke kaiwhakatuma me nga kohuru, ma nga upoko korero ranei i te Perehi. I korero a Donald Horowitz i tana pukapuka, Nga Roopu Matawaka i te Taupatupatu, "Ma te korerorero me te whakaaro pai ka taea te whakatau pai."

Ma te ngakau mahaki, e hiahia ana ahau ki te tapiri atu, ko te mea i timata i te tau 2012 he kaupapa iti i whai ki te whakatakoto tikanga rereke mo te aukati, te whakatau, me te ako i nga tangata mo nga pakanga i waenga i nga iwi me nga whakapono, kua noho i tenei ra hei whakahaerenga kore-moni me te kaupapa o te ao. , tetahi e whakatinana ana i te wairua hapori me te whatunga o nga kaihanga piriti mai i nga whenua maha o te ao. E whakanuia ana matou ki te noho i waenganui i a matou etahi o nga kaihanga piriti. Ko etahi o ratou i haere mai i o ratou whenua ki te haere ki tenei huihuinga i New York. I whakapau kaha ratou kia taea ai tenei kaupapa.

E hiahia ana ahau ki te whai waahi ki te mihi ki nga mema o te Poari, ina koa te Heamana o te Poari Whakahaere, a Takuta Dianna Wuagneux. Mai i te tau 2012, ko maua ko Takuta Dianna me te awhina a nga mema o te Poari i mahi i te ao me te po kia pai ai te whakahaere a ICERM. Ko te mea pouri, kare a Takuta Dianna Wuagneux i te taha tinana i tenei ra na etahi mate ohorere i puta ohorere mai. Te hinaaro nei au e tai‘o i te tahi tuhaa o te parau poro‘i ta’u i farii mai ia’na i te mau hora i ma‘iri a‘e nei:

"Kia ora e taku hoa aroha,

I whiwhi koe i te whakapono nui me te mihi mai i ahau, kaore au i te whakaaro ko nga mea katoa e toro atu ai o ringaringa i enei ra e haere ake nei ka tino angitu.

Ka noho wairua ahau ki a koe me etahi atu mema i a au e ngaro atu ana, a ka tumanako ahau ki te whakarongo mo nga wa katoa ka huihui te huihuinga me te whakanui i nga mea ka taea ina pai nga tangata ki te tuku i to ratou manaakitanga me te aro ki nga mea tino nui. o nga whainga katoa, te rangimarie.

Kei te mamae toku ngakau i te whakaaro kaore au i te noho ki reira ki te tuku ringa awhina me nga kupu whakatenatena mo tenei huihuinga, engari me whakawhirinaki kei te puta te pai teitei e tika ana. Na Takuta Dianna Wuagneux, te Heamana Poari.

I roto i tetahi huarahi motuhake, e hiahia ana ahau ki te mihi nui ki te tautoko i whakawhiwhia mai e tetahi tangata nui i roto i toku ora. Ki te kore te manawanui o tenei tangata, te tautoko nui o te putea, te whakatenatena, te awhina hangarau me te awhina ngaio, me te whakapau kaha ki te whakatipu tikanga o te rangimarie, kua kore tenei whakahaere. Tena koa uru mai ki te mihi ki taku wahine ataahua a Diomaris Gonzalez. Ko Diomaris te pou tino kaha o ICERM. A fatata mai ai te mahana amuiraa, ua faaea oia e piti mahana faafaaearaa i ta ’na ohipa faufaa no te haapapu e e manuïa teie amuiraa. E kore hoki ahau e wareware ki te mihi ki te mahi a toku hungawai, a Diomares Gonzalez, kei a matou nei.

Ka mutu, kei te harikoa matou ki te noho tahi me te tangata e mohio ana ki nga take e hiahia ana matou ki te matapaki i tenei huihuinga pai atu i te nuinga o tatou. He kaiarataki whakapono, he kaituhi, he kaitakawaenga, he kaitätari, he kaikorero ngaio, he kaitono mahi. Ko ia te Ambassador o mua mo te Whakaaetanga Whakapono mo te Ao mo te United States of America. Mo nga tau e wha me te haurua kua pahure ake nei, e 2 tau ki te whakarite me te whakamana i tetahi Whakaaetanga Whakaputanga o te Senate Senate o Amerika, me te 2 ½ tau i te tari, i whiwhi ia i te mana me te honore ki te mahi i te Perehitini tuatahi o Awherika o Amerika o te United States.

I tohua e te Perehitini Barack Obama hei Kaikorero mo Amerika mo te Whakaaetanga Whakapono o te Ao, ko ia te tino kaitohutohu mo te Perehitini o te United States me te Hekeretari o te Kawanatanga mo te Whakaaetanga Whakapono puta noa i te ao. Ko ia te tuatahi o Awherika Amelika me te wahine tuatahi ki te pupuri i tenei turanga. Ko ia te Tumuaki Tuatoru i te Nui, mai i tona hanganga, a he kanohi mo te United States i roto i nga whenua neke atu i te 3 me te neke atu i te l25 nga mahi Diplomatic, me te whakauru i te Whakaaetanga Whakapono ki roto i te US Foreign Policy me nga Kaupapa Haumarutanga Motu.

He Kaiwhangai o te Ao, he tohunga rautaki angitu, e mohiotia ana mo tana tohungatanga ki te hanga piriti, me tana tohu tohu motuhake me te honore, katahi ano ia ka whakaingoatia ko te DISTINGUISHED VISITING FELLOW me te Whare Wananga Katorika o Amerika mo te tau 2014, a kua powhiritia kia noho hei hoa mo te Whare Wananga o Oxford. i Rānana.

I tapaina e ESSENCE Magazine tetahi o nga wahine TOP 40 Power, me First Lady Michelle Obama (2011), me MOVES Magazine i whakaingoatia ia ko ia tetahi o nga wahine TOP POWER MOVES mo te tau 2013 i te Whero Whero Gala i New York City.

He maha nga tohu i whakawhiwhia ki a ia, tae atu ki te Tohu Wahine o te Hiangaro mai i te UN, te Tohu Martin Luther King Jr. pukapuka, e toru o ratou tino hoko, tae atu ki “Too Blessed to be Stressed: Words of Wisdom for Women on the Move (Thomas Nelson).

Mo nga honore me nga mea nui o tona oranga, ka kii ia: "He kaipakihi whakapono ahau, e hono ana i nga pakihi, whakapono me nga kaiarahi torangapu huri noa i te ao."

I tenei ra, kei konei ia ki te korero ki a matou i ona wheako ki te hono i nga roopu iwi me nga roopu whakapono i nga whenua huri noa i te ao, me te awhina i a maatau ki te mohio. Nga Painga o te Iwi Iwi me te Whakapono i roto i te takawaenga papā me te hanga rangimarie.

E aku rangatira, me mihi mai ki a au ki te powhiri i te Kai-korero matua o ta tatou Huihuinga-a-A-Tau Tuatahi mo te Whakataunga Paariri Iwi me te Whakapono me te Whakapaipai i te rangimarie, te Ambassador Suzan Johnson Cook.

I tukuna tenei korero i te International Center for Ethno-Religious Mediation's 1st Annual International Conference on Ethnic and Religious Conflict Resolution and Peacebuilding i tu i New York City, USA, i te Oketopa 1, 2014. Ko te kaupapa o te huihuinga ko: "Ko nga painga o te Te Mana Tangata me te Whakapono i roto i te takawaenga papā me te hanga rangimarie."

Nga Korero Powhiri:

Basil Ugorji, Kaihanga me te Tumuaki, International Center for Ethno-Religious Mediation, New York.

Tohunga Matua:

Ambassador Suzan Johnson Cook, 3rd Ambassador at Large for International Religious Freedom for the United States of America.

Kaiwhakahaere Ataata:

Francisco Pucciarello.

Share

Tefito pā

Nga Karakia i Igboland: Te Kanorau, Te Whainga me te Whainga

Ko te karakia tetahi o nga ahuatanga ohaoha-hapori me nga paanga korekore ki te tangata ki nga waahi katoa o te ao. I te mea he tapu te ahua, ehara i te mea he mea nui te karakia ki te maarama ki te noho o tetahi taupori taketake engari he kaupapa here ano hoki i roto i nga ahuatanga o te iwi me te whanaketanga. He maha nga taunakitanga o mua me te iwi mo nga whakaaturanga rereke me nga whakaingoatanga o te ahuatanga o te haahi. Ko te iwi Igbo i te tonga o Nigeria, i nga taha e rua o te awa o Niger, ko tetahi o nga roopu ahurea kaipakihi pango nui rawa atu i Awherika, me te kaha o te whakapono whakapono e pa ana ki te whakawhanaketanga taumau me nga taunekeneke i roto i ona rohe tuku iho. Engari ko te whenua whakapono o Igboland kei te huri tonu. Tae noa ki te tau 1840, ko te tino whakapono o te Igbo he tangata whenua, he tikanga tuku iho ranei. I te iti iho i te rua tekau tau i muri mai, i te wa i timata ai te mahi mihinare Karaitiana ki taua takiwa, ka puta mai he ope hou hei whakatikatika i nga ahuatanga o te whakapono taketake o te rohe. Ka tipu haere te Karaitiana ki te iti ake i te mana o to muri. I mua i te rau tau o te Karaitiana i Igboland, ka ara ake a Ihirama me etahi atu whakapono iti ki te whakataetae ki nga karakia Igbo taketake me te Karaitiana. Ko tenei pepa e whai ana i te rereketanga o nga whakapono me tona whai tikanga ki te whanaketanga pai o Igboland. Ka kumea ana raraunga mai i nga mahi kua whakaputaina, i nga uiuinga me nga taonga toi. E tohe ana ka puta mai nga karakia hou, ka huri haere tonu te whenua whakapono Igbo ki te rerekee, ki te urutau ranei, mo te whakaurunga, mo te noho motuhake ranei i waenga i nga haahi o naianei me nga karakia ka puta ake, mo te oranga o te Igbo.

Share

Te hurihanga ki a Ihirama me te Ihiihi Iwi i Malaysia

He wahanga tenei pepa o te kaupapa rangahau nui ake e aro ana ki te aranga ake o te iwi Maori me te mana rangatira o Mareia. Ahakoa ko te pikinga o te iwi Maori he maha nga take, ka aro nui tenei pepa ki te ture hurihanga a Ihirama i Malaysia me te mea kua whakakaha ake te whakaaro o te mana rangatira o te iwi Malay. Ko Mareia he whenua iwi maha me nga whakapono maha i whiwhi motuhake i te tau 1957 mai i te Ingarangi. Ko nga Malays te roopu iwi nui rawa atu i nga wa katoa ki te whakaaro ko te haahi a Ihirama hei waahanga o to ratou tuakiri e wehe ana i a ratou mai i etahi atu iwi i kawea mai ki te whenua i te wa o te rangatiratanga o Ingarangi. Ahakoa ko Ihirama te haahi whai mana, ka whakaaetia e te Ture etahi atu karakia kia mahia marietia e nga iwi Maori ehara i te Mareia, ara nga iwi Hainamana me Inia. Heoi, ko te ture Ihirama e whakahaere ana i nga marena Mahometa i Mareia kua whakahau kia tahuri nga tauiwi ki Ihirama mena ka hiahia ratou ki te marena Mahometa. I roto i tenei pepa, e tohe ana ahau kua whakamahia te ture hurihanga a Ihirama hei taputapu whakapakari i te whakaaro o te iwi Maori o te iwi Maori i Malaysia. I kohia nga korero tuatahi i runga i nga uiuinga me nga Mahometa Malay kua marenatia ki nga tauiwi. Ko nga hua kua kitea ko te nuinga o nga tangata i uiuia Malay e whakaaro ana ki te huri ki Ihirama he mea nui kia rite ki ta te Hahi Ihirama me te ture a te kawanatanga. I tua atu, kare ano ratou e kite i te take e whakahe ai nga tauiwi ki te huri ki Ihirama, i te mea ka marenatia nga tamariki ka kiia he Marei e ai ki te Ture, e whai mana ana me nga mana. Ko nga whakaaro mo nga tauiwi kua huri ki Ihirama i ahu mai i nga uiuinga tuarua i whakahaerea e etahi atu tohunga. I te mea ko te Mahometa e hono ana ki te Mareia, he maha nga tauiwi i huri mai kua pahuatia o ratou tikanga o te whakapono me te tuakiri iwi, a ka pehia ki te awhi i te tikanga iwi Malay. Ahakoa he uaua te whakarereke i te ture hurihanga, ko nga korerorero i waenga i nga whakapono i roto i nga kura me nga rangai a-iwi te huarahi tuatahi hei whakatika i tenei raru.

Share