Dikjarazzjoni taċ-Ċentru Internazzjonali għall-Medjazzjoni Etno-Reliġjuża dwar Kwistjonijiet Fokali tat-8 Sessjoni tal-Grupp ta’ Ħidma Miftuħ tan-Nazzjonijiet Uniti dwar it-Tixjiħ
Iċ-Ċentru Internazzjonali għall-Medjazzjoni Etno-Reliġjuża (ICERM) huwa impenjat li jappoġġa l-paċi sostenibbli fil-pajjiżi madwar id-dinja, u aħna konxji sew tal-kontribuzzjonijiet li jistgħu jsiru mill-anzjani tagħna. L-ICERM stabbilixxa l-Forum Dinji tal-Anzjani strettament għall-anzjani, mexxejja/mexxejja tradizzjonali jew rappreżentanti ta’ gruppi etniċi, reliġjużi, komunitarji u indiġeni. Nistiednu l-kontribuzzjonijiet ta’ dawk li għexu bidliet teknoloġiċi, politiċi u soċjali tal-għaġeb. Għandna bżonn l-għajnuna tagħhom biex nirrikonċiljaw dawn il-bidliet mal-liġijiet u t-tradizzjonijiet konswetudinarji. Aħna nfittxu l-għerf tagħhom biex isolvu t-tilwim b’mod paċifiku, jipprevjenu l-kunflitt, jibdew djalogu, u jinkoraġġixxu metodi mhux vjolenti oħra ta’ riżoluzzjoni tal-kunflitt.
Madankollu, hekk kif irriċerkajna tweġibiet għall-Mistoqsijiet ta’ Gwida speċifiċi għal din is-sessjoni, huwa diżappuntanti li naraw li l-Istati Uniti, fejn hija bbażata l-organizzazzjoni tagħna, għandha fehmiet limitati dwar id-drittijiet tal-bniedem ta’ persuni anzjani. Għandna liġijiet ċivili u kriminali biex nipproteġuhom minn abbuż fiżiku u finanzjarju. Għandna liġijiet li jgħinuhom iżommu xi awtonomija, anke meta jkollhom bżonn gwardjani jew oħrajn biex jitkellmu għalihom fuq kwistjonijiet limitati, bħall-kura tas-saħħa jew deċiżjonijiet finanzjarji. Iżda aħna ma tantx għamilna biex nisfidaw in-normi soċjali, biex inżommu l-inklużjoni ta' persuni li qed jixjieħu, jew biex nintegraw mill-ġdid lil dawk li saru iżolati.
L-ewwel, ngħaqqdu lil kull min għandu aktar minn 60 sena fi grupp wieħed, bħallikieku huma kollha l-istess. Tista’ timmaġina kieku għamilna hekk għal kulħadd taħt it-30 sena? Mara sinjura ta’ 80 sena f’Manhattan li għandha aċċess għal kura tas-saħħa u mediċina moderna b’mod ċar għandha bżonnijiet differenti minn raġel ta’ 65 sena fl-Iowa agrarja. Hekk kif infittxu li nidentifikaw, inħaddnu, u nirrikonċiljaw id-distinzjonijiet fost nies bi sfondi etniċi u reliġjużi differenti, l-ICERM jaħdem biex iġib anzjani u nies emarġinati oħra fil-konversazzjonijiet li jaffettwawhom. Ma insewx li dak li jolqotna jolqothom ukoll. Veru li forsi ma niġux affettwati bl-istess modi, imma kull minna hija affettwata unikament, u kull waħda mill-esperjenzi tagħna hija valida. Irridu nieħdu l-ħin biex inħarsu lil hinn mill-età, peress li f’ċerti modi qed niddiskriminaw ukoll fuq dik il-bażi u nkomplu nkomplu l-problemi stess li nfittxu li nsolvu.
It-tieni, fl-Istati Uniti, aħna nipproteġu lill-anzjani mid-diskriminazzjoni meta jkunu għadhom jaħdmu, iżda jidher li hemm kunsens fejn huma kkonċernati l-aċċess għal oġġetti u servizzi, kura tas-saħħa u kura soċjali. Għandna l-preġudizzji tagħna stess kontrihom meta ma jkunux "produttivi". L-Att dwar l-Amerikani b'Diżabilità se jipproteġihom hekk kif il-limitazzjonijiet fiżiċi tagħhom jonqsu u jridu jinnavigaw fi spazji pubbliċi, iżda se jkollhom kura tas-saħħa u kura soċjali adegwata? Wisq jiddependi fuq id-dħul, u aktar minn terz jew il-popolazzjoni li qed tixjieħ tagħna qed tgħix qrib il-livell federali tal-faqar. In-numru ta’ dawk li għandhom l-istess pjan finanzjarju għas-snin ta’ wara mistenni jiżdied biss, u f’ħinijiet meta nkunu qed nippreparaw ukoll għal nuqqas ta’ ħaddiema.
M'aħniex konvinti li leġiżlazzjoni addizzjonali tbiddel ħafna mid-diskriminazzjoni li naraw kontra persuni li qed jixjieħu, u lanqas naħsbu li tkun abbozzata konsistenti mal-Kostituzzjoni tagħna. Bħala medjaturi u faċilitaturi tas-sengħa, naraw opportunità għal djalogu u soluzzjoni kreattiva tal-problemi meta ninkludu l-popolazzjonijiet li qed jixjieħu. Għad għandna ħafna x'nitgħallmu dwar il-ħafna nies differenti li jiffurmaw din is-sezzjoni kbira tal-popolazzjoni dinjija. Forsi dan huwa ż-żmien li nisimgħu, nosservaw, u nikkollaboraw.
It-tielet, neħtieġu aktar programmi li jżommu lill-persuni li qed jixjieħu konnessi mal-komunitajiet tagħhom. Fejn diġà saru iżolati, irridu nintegrawhom mill-ġdid permezz ta’ volontarjat, mentoring, u programmi oħra li jfakkruhom fil-valur tagħhom u jinkoraġġixxu l-kontribuzzjonijiet kontinwi tagħhom, mhux bħala kastig iżda bħala opportunità. Għandna programmi għat-tfal, li se jibqgħu tfal biss għal 18-il sena. Fejn huma l-programmi ekwivalenti għal 60 u 70 xi ħaġa li jista' jkollhom ukoll 18-il sena jew aktar biex jitgħallmu u jikbru, speċjalment fejn l-adulti spiss ikollhom aktar għarfien u esperjenza x'jaqsmu mit-tfal matul it-18-il sena tagħhom? Ma rridx nissuġġerixxi li l-edukazzjoni tat-tfal m'għandha l-ebda valur, iżda qed nitilfu opportunitajiet kbar meta ma nkunux nistgħu nagħtu s-setgħa lill-anzjani wkoll.
Kif iddikjarat il-Kollegament tal-Assoċjazzjoni tal-Avukati Amerikana fis-Sitt Sessjoni, “konvenzjoni dwar id-drittijiet tal-bniedem għall-anzjani trid tkun dwar aktar milli sempliċement il-kumpilazzjoni u l-ispeċifikazzjoni tad-drittijiet. Għandha wkoll tbiddel il-paradigma soċjali tat-tixjiħ.” (Mock, 2015). L-Assoċjazzjoni Amerikana għall-Persuni Irtirati taqbel, u żżid li "Billi Tfixkel ix-Xjuħija—li nibdlu l-konverżazzjoni dwar xi tfisser li tixjieħ—nistgħu nixprunaw soluzzjonijiet u nisfruttaw ir-riżorsi li jevolvu l-post tax-xogħol, jespandu s-suq u nirreġgħu l-komunitajiet tagħna." (Collett, 2017). Ma nistgħux nagħmlu dawn kollha b'mod effettiv sakemm nisfidaw il-preġudizzji impliċiti tagħna stess dwar ix-xjuħija, li nagħmlu permezz ta' faċilitazzjoni tas-sengħa.
Nance L. Schick, Esq., Rappreżentant Prinċipali taċ-Ċentru Internazzjonali għall-Medjazzjoni Etno-Reliġjuża fil-Kwartieri Ġenerali tan-Nazzjonijiet Uniti, New York.