ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်၊ စစ်တကောင်းတောင်တန်းဒေသတွင် လူမျိုးရေးပဋိပက္ခအသွင်ကူးပြောင်းရေးနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးတည်ဆောက်ရေး

စိတ္တဇ:

စစ်တကောင်းတောင်တန်းများ (CHT) သည် ကိုလိုနီခေတ်နှင့် ကိုလိုနီခေတ်လွန်ကာလများတွင် ပဋိပက္ခများနှင့် အကြမ်းဖက်မှုများကို ကြုံတွေ့ခဲ့ရသည်။ လွတ်လပ်ရေးရပြီးနောက်ပိုင်း ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်မှာ လူမျိုးရေးအကြမ်းဖက်မှုတွေက ၁၉၈၀ ပြည့်လွန်နှစ်တွေကတည်းက ရှိနေတယ်။ ၁၉၉၇ ခုနှစ်တွင် ငြိမ်းချမ်းရေးစာချုပ်ဖြင့် နိုင်ငံတော်လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့နှင့် တိုင်းရင်းသားလူမျိုးများ၏ ငြိမ်းချမ်းရေးတပ်ဖွဲ့တို့အကြား လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခများ တရားဝင် အဆုံးသတ်ခဲ့သော်လည်း ချင်းပြည်နယ်တွင် လူမျိုးရေးအကြမ်းဖက်မှုများ ဆက်လက်ဖြစ်ပွားနေဆဲဖြစ်သည်။ ဤစာတမ်းသည် အရေးပါပြီး စွန့်လွတ်နိုင်သော ငြိမ်းချမ်းရေးတည်ဆောက်မှုမူဘောင်အတွင်း လူမှုကုဗဇင်ပုံစံကို အသုံးပြုခြင်းဖြင့် CHT ပဋိပက္ခ၏ ထင်ရှားသောအချက်များကို စူးစမ်းလေ့လာပါသည်။ CHT ပဋိပက္ခသည် ဘိုးဘွားစဉ်ဆက်မြေယာမှ ဌာနေတိုင်းရင်းသားအသိုက်အဝန်းများကို သိမ်းယူခြင်း၊ သဘာဝ ပတ်ဝန်းကျင်နှင့် ၎င်းတို့၏ ရိုးရာဓလေ့ထုံးတမ်းဓလေ့ထုံးတမ်းများကို ဆုံးရှုံးခြင်း၊ ၎င်းတို့၏ သမိုင်းများ၊ လိုအပ်ချက်များနှင့် အထောက်အထားများအပေါ် နှုတ်ဆိတ်နေခြင်းတို့မှ ထွက်ပေါ်လာသည်။ ဤစာတမ်းတွင် CHT ပဋိပက္ခသည် ပဋိပက္ခအသွင်ပြောင်းရန်နှင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံ CHT နယ်မြေတွင် ငြိမ်းချမ်းရေးတည်ဆောက်ရန်အတွက် ထည့်သွင်းစဉ်းစားရန် လိုအပ်သည့် ပဋိပက္ခများ ပေါင်းစပ်ထားသော ပဋိပက္ခအချက်များကြောင့် ရှုပ်ထွေးပြီး ရှည်လျားသည်ဟု ငြင်းဆိုထားသည်။ ဤစာတမ်းသည် CHT တွင် အသွင်ပြောင်း၍ အပြုသဘောဆောင်သော ငြိမ်းချမ်းရေးတည်ဆောက်မှုအတွက် ကြီးမားသော သုတေသနနှင့် မူဝါဒဆိုင်ရာ သက်ရောက်မှုများ ပါရှိသည်။

စာတမ်းအပြည့်အစုံကို ဖတ်ပါ သို့မဟုတ် ဒေါင်းလုဒ်လုပ်ပါ-

ရာမန်၊ အဇစ်; Ali၊ Mohsin (2019)။ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်၊ စစ်တကောင်းတောင်တန်းဒေသတွင် လူမျိုးရေးပဋိပက္ခအသွင်ကူးပြောင်းရေးနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးတည်ဆောက်ရေး

Journal of Living Together, 6 (1), pp. 110-132, 2019, ISSN: 2373-6615 (ပုံနှိပ်); ၂၃၇၃-၆၆၃၁ (အွန်လိုင်း)။

@ဆောင်းပါး{Rahman2019
ခေါင်းစဉ် = {စစ်တကောင်းတောင်တန်းဒေသ၊ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နိုင်ငံသို့ အသွင်ပြောင်း တိုင်းရင်းသား ပဋိပက္ခနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေး တည်ဆောက်ခြင်း}
စာရေးသူ = {Aziz Rahman and Mohsin Ali }
Url = {https://icermediation.org/ethnic-conflict-in-bangladesh/}
ISSN = {2373-6615 (ပရင့်); ၂၃၇၃-၆၆၃၁ (အွန်လိုင်း)}
နှစ် = {2019}
ရက်စွဲ = {2019-12-18}
ဂျာနယ် = {Journal of Living Together}
အတွဲ = {6}
နံပါတ် = {1}
စာမျက်နှာများ = {110-132}
ထုတ်ဝေသူ = {လူမျိုးစု-ဘာသာရေး ဖျန်ဖြေရေး နိုင်ငံတကာ စင်တာ}
လိပ်စာ = {Mount Vernon, New York}
ထုတ်ဝေမှု = {2019}။

Share

Related ဆောင်းပါးများ

Igboland ရှိ ဘာသာတရားများ- ကွဲပြားမှု၊ ဆက်စပ်မှုနှင့် သက်ဆိုင်မှု

ဘာသာတရားသည် ကမ္ဘာပေါ်ရှိ မည်သည့်နေရာတွင်မဆို လူသားမျိုးနွယ်အပေါ် မငြင်းနိုင်သော သက်ရောက်မှုများရှိသည့် လူမှုစီးပွားရေး ဖြစ်စဉ်များထဲမှ တစ်ခုဖြစ်သည်။ မြင့်မြတ်သည်ဟု ထင်မြင်သကဲ့သို့ ဘာသာတရားသည် မည်သည့်ဌာနေတိုင်းရင်းသားများ၏ တည်ရှိမှုကို နားလည်ရန် အရေးကြီးသည်သာမက လူမျိုးစုနှင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ်များတွင်လည်း မူဝါဒဆိုင်ရာ ဆက်စပ်မှုရှိသည်။ ဘာသာတရား၏ ဖြစ်ရပ်ဆန်းများနှင့် လူမျိုးရေးဆိုင်ရာ သက်သေအထောက်အထားများ ပေါများနေပါသည်။ နိုင်ဂျာမြစ်၏ နှစ်ဖက်စလုံးရှိ နိုင်ဂျီးရီးယားတောင်ပိုင်းရှိ Igbo နိုင်ငံသည် အာဖရိကရှိ အကြီးဆုံး လူမည်း စွန့်ဦးတီထွင် ယဉ်ကျေးမှု အုပ်စုများထဲမှ တစ်ခုဖြစ်ပြီး ၎င်း၏ ရိုးရာ နယ်နိမိတ်များအတွင်း ရေရှည်တည်တံ့သော ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုနှင့် လူမျိုးပေါင်းစုံ အပြန်အလှန် သက်ရောက်မှုရှိသော ဘာသာရေး ထက်မြက်မှုတို့ ပါဝင်သည်။ သို့သော် Igboland ၏ဘာသာရေးရှုခင်းသည်အဆက်မပြတ်ပြောင်းလဲနေသည်။ 1840 ခုနှစ်မတိုင်မီအထိ၊ Igbo ၏လွှမ်းမိုးသောဘာသာတရားသည် ဌာနေ သို့မဟုတ် ရိုးရာဖြစ်သည်။ ဆယ်စုနှစ် နှစ်ခုမကြာ၊ ထိုဒေသတွင် ခရစ်ယာန်သာသနာပြုလုပ်ငန်းများ စတင်သောအခါ၊ ဒေသ၏ ဌာနေဘာသာရေးရှုခင်းကို နောက်ဆုံးတွင် ပြန်လည်ပြုပြင်ပေးမည့် အင်အားအသစ်များ ထွက်ပေါ်လာခဲ့သည်။ ခရစ်ယာန်ဘာသာသည် နောက်ပိုင်းတွင် လွှမ်းမိုးချုပ်ကိုင်မှု နည်းပါးလာသည်။ Igboland တွင် ခရစ်ယာန်ဘာသာ ရာစုနှစ် မပြည့်မီကပင်၊ အစ္စလာမ်နှင့် အခြားနည်းဖြင့် ယေဘူယျယုံကြည်မှုများသည် ဌာနေ Igbo ဘာသာများနှင့် ခရစ်ယာန်ဘာသာတို့ကို ပြိုင်ဆိုင်ရန် ပေါ်ပေါက်လာခဲ့သည်။ ဤစာတမ်းသည် ဘာသာရေးကွဲပြားမှုနှင့် Igboland ရှိ သဟဇာတရှိသော ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုနှင့် ၎င်း၏လုပ်ငန်းဆောင်တာဆက်စပ်မှုကို ခြေရာခံပါသည်။ ၎င်းသည် ထုတ်ဝေထားသော အလုပ်များ၊ အင်တာဗျူးများနှင့် လက်ရာများမှ ၎င်း၏ အချက်အလက်များကို ထုတ်ယူသည်။ ဘာသာအသစ်များ ပေါ်ပေါက်လာသည်နှင့်အမျှ Igbo ဘာသာရေးအခင်းအကျင်းသည် ရှိရင်းစွဲနှင့် ပေါ်ပေါက်လာသော ဘာသာတရားများကြားတွင် ပါဝင်မှု သို့မဟုတ် သီးသန့်တည်ရှိနေစေရန်၊ Igbo ၏ ရှင်သန်မှုအတွက် ဆက်လက်ကွဲပြားပြီး/သို့မဟုတ် လိုက်လျောညီထွေဖြစ်အောင် ဆက်လက်လုပ်ဆောင်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းကဆိုသည်။

Share

လူမျိုးရေး-ဘာသာရေး ပဋိပက္ခနှင့် စီးပွားရေး တိုးတက်မှုကြား ဆက်စပ်မှု- ပညာရှင် စာပေများကို လေ့လာခြင်း

စိတ္တဇ- ဤသုတေသနသည် လူမျိုးစု-ဘာသာရေး ပဋိပက္ခနှင့် စီးပွားရေးတိုးတက်မှုကြား ဆက်နွယ်မှုအပေါ် အလေးပေးသည့် ပညာရပ်ဆိုင်ရာ သုတေသနပြုမှုဆိုင်ရာ ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာမှုအပေါ် အစီရင်ခံတင်ပြပါသည်။ စာတမ်းက ကွန်ဖရင့်အသိပေး...

Share

မလေးရှားတွင် အစ္စလာမ်နှင့် လူမျိုးရေးဘာသာသို့ ကူးပြောင်းခြင်း။

ဤစာတမ်းသည် မလေးရှားရှိ လူမျိုးရေး မလေးအမျိုးသားရေးဝါဒ နှင့် ရာထူးကြီးမြင့်လာမှုအပေါ် အာရုံစိုက်သည့် ပိုမိုကြီးမားသော သုတေသနပရောဂျက်၏ အပိုင်းဖြစ်သည်။ မလေးအမျိုးသားရေးဝါဒ ထွန်းကားလာမှုသည် အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့်ဟု ယူဆနိုင်သော်လည်း၊ ဤစာတမ်းသည် မလေးရှားရှိ အစ္စလမ်ဘာသာကူးပြောင်းခြင်းဥပဒေအပေါ် အထူးအလေးပေးထားပြီး ၎င်းသည် မလေးလူမျိုးတို့၏ လွှမ်းမိုးချုပ်ကိုင်မှုကို အားဖြည့်ပေးသည်ဖြစ်စေ၊ မလေးရှားနိုင်ငံသည် ၁၉၅၇ ခုနှစ်တွင် ဗြိတိသျှတို့ထံမှ လွတ်လပ်ရေးရရှိခဲ့ပြီး လူမျိုးပေါင်းစုံနှင့် ဘာသာပေါင်းစုံ ကိုးကွယ်သည့်နိုင်ငံဖြစ်သည်။ အကြီးဆုံးလူမျိုးစုဖြစ်သည့် မလေးလူမျိုးများသည် အစ္စလမ်ဘာသာကို ဗြိတိသျှကိုလိုနီအုပ်ချုပ်စဉ်အတွင်း နိုင်ငံတွင်းသို့ ယူဆောင်လာခဲ့ကြသော အခြားလူမျိုးစုများနှင့် ခွဲထုတ်ထားသည့် ၎င်းတို့၏ကိုယ်ပိုင်လက္ခဏာအဖြစ် အစ္စလာမ်ဘာသာကို အမြဲတစေ ရှုမြင်ကြသည်။ အစ္စလာမ်သည် တရားဝင်ဘာသာဖြစ်သော်လည်း ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေတွင် မလေးရှားလူမျိုးမဟုတ်သော အခြားဘာသာဝင်များဖြစ်သည့် တရုတ်နှင့် အိန္ဒိယလူမျိုးများ ငြိမ်းချမ်းစွာ ကိုးကွယ်ခွင့်ပြုထားသည်။ သို့သော်လည်း မလေးရှားတွင် မူဆလင် လက်ထပ်ထိမ်းမြားခြင်းကို ထိန်းချုပ်သည့် အစ္စလာမ့်ဥပဒေတွင် မွတ်စလင်မဟုတ်သူများသည် မွတ်စလင်များနှင့် လက်ထပ်လိုပါက အစ္စလာမ်ဘာသာသို့ ကူးပြောင်းရမည်ဟု ပြဌာန်းထားသည်။ ဤစာတမ်းတွင်၊ မလေးရှားရှိ လူမျိုးရေး မလေး အမျိုးသားရေး စိတ်ဓာတ် ခိုင်မာစေရန် အစ္စလမ်ဘာသာ ကူးပြောင်းခြင်း ဥပဒေအား လက်နက်သဖွယ်အဖြစ် အသုံးပြုခဲ့သည် ဟု ကျွန်ုပ် စောဒကတက်ပါသည်။ ပဏာမအချက်အလက်များကို မလေးလူမျိုးမဟုတ်သူနှင့် လက်ထပ်ထားသော မလေးမူဆလင်များနှင့် တွေ့ဆုံမေးမြန်းမှုများအပေါ် အခြေခံ၍ စုဆောင်းခဲ့သည်။ အင်တာဗျူးဖြေဆိုသူ အများစုသည် အစ္စလာမ်ဘာသာသို့ အစ္စလာမ်ဘာသာသို့ ပြောင်းလဲရန် လိုအပ်ကြောင်း အစ္စလာမ့်ဘာသာနှင့် နိုင်ငံတော်ဥပဒေ၏ လိုအပ်ချက်အရ ရလဒ်များက ပြသခဲ့သည်။ ထို့အပြင် မလေးမဟုတ်သူများသည် အစ္စလာမ်ဘာသာသို့ ကူးပြောင်းရန် အကြောင်းပြချက်မရှိသည့်အပြင် လက်ထပ်ပြီးပါက သားသမီးများကို အဆင့်အတန်းနှင့် အခွင့်ထူးများပါရှိသည့် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေပါအတိုင်း မလေးလူမျိုးများအဖြစ် အလိုအလျောက် သတ်မှတ်ကြမည်ဖြစ်သည်။ အစ္စလမ်ဘာသာသို့ ကူးပြောင်းလာသော မလေးမဟုတ်သူများ၏ အမြင်များသည် အခြားသော ပညာရှင်များမှ ပြုလုပ်ခဲ့သည့် ဒုတိယ အင်တာဗျူးများအပေါ် အခြေခံထားသည်။ မွတ်ဆလင်တစ်ဦးဖြစ်ရခြင်းမှာ မလေးလူမျိုးဖြစ်ခြင်းနှင့် ဆက်စပ်နေသောကြောင့် ဘာသာကူးပြောင်းသော မလေးမဟုတ်သူများစွာသည် ၎င်းတို့၏ ဘာသာရေးနှင့် လူမျိုးရေးဝိသေသလက္ခဏာကို လုယက်ခံရကာ တိုင်းရင်းသား မလေးယဉ်ကျေးမှုကို လက်ခံယုံကြည်ရန် ဖိအားများခံစားရသည်။ ဘာသာကူးပြောင်းခြင်းဥပဒေအား ပြောင်းလဲရာတွင် ခက်ခဲနိုင်သော်လည်း ကျောင်းများနှင့် အစိုးရကဏ္ဍများတွင် ဘာသာပေါင်းစုံ ဆွေးနွေးပွဲများ ဖွင့်လှစ်ခြင်းသည် ဤပြဿနာကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရန် ပထမခြေလှမ်းဖြစ်နိုင်သည်။

Share

လုပ်ဆောင်မှုတွင် ရှုပ်ထွေးမှု- မြန်မာနိုင်ငံနှင့် နယူးယောက်ရှိ ဘာသာပေါင်းစုံ ဆွေးနွေးပွဲနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးဖော်ဆောင်မှု

နိဒါန်း ပဋိပက္ခဖြေရှင်းရေးအသိုက်အဝန်းအတွက် ယုံကြည်ချက်အတွင်း ပဋိပက္ခများဖြစ်ပေါ်စေရန် ပေါင်းစပ်ထားသော အကြောင်းရင်းများစွာ၏ အပြန်အလှန်အကျိုးသက်ရောက်မှုကို နားလည်ရန် အရေးကြီးသည်...

Share