သမားရိုးကျ စနစ်များနှင့် ပဋိပက္ခဖြေရှင်းရေး အလေ့အကျင့်များ
စိတ္တဇ:
လူမျိုးစု-ဘာသာရေး ဖျန်ဖြေရေး အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ စင်တာ၏ Living Together ဂျာနယ်သည် ရိုးရာစနစ်များနှင့် ပဋိပက္ခဖြေရှင်းရေး ကျင့်ထုံးများဆိုင်ရာ ဤစုစည်းမှုတွင် ရွယ်တူချင်း သုံးသပ်ထားသော ဆောင်းပါးများကို ထုတ်ဝေရန် ကျေနပ်ပါသည်။ ကျွန်ုပ်တို့၏မျှော်လင့်ချက်မှာ နယ်ပယ်ပေါင်းစုံမှ လေ့လာသော ပညာရှင်များရေးသားထားသော ဤဆောင်းပါးများသည် အဓိကပြဿနာများ၊ သီအိုရီများ၊ နည်းလမ်းများနှင့် ပဋိပက္ခဖြေရှင်းခြင်းဆိုင်ရာ အလေ့အကျင့်များကို ကျွန်ုပ်တို့၏နားလည်သဘောပေါက်မှုကို တိုးတက်စေရန် ကူညီပေးလိမ့်မည်ဟု မျှော်လင့်ပါသည်။ ပဋိပက္ခဖြေရှင်းခြင်းဆိုင်ရာ ပင်မသုတေသနနှင့် လေ့လာမှုများသည် သီအိုရီများ၊ အခြေခံမူများ၊ စံပြများ၊ နည်းလမ်းများ၊ လုပ်ငန်းစဉ်များ၊ ကိစ္စများ၊ အလေ့အကျင့်များနှင့် အနောက်တိုင်းယဉ်ကျေးမှုနှင့် အဖွဲ့အစည်းများတွင် ဖြစ်ပေါ်လာသော စာပေအုပ်စုများအပေါ် ကြီးမားသောအတိုင်းအတာဖြင့် ယခုအချိန်အထိ မှီခိုအားထားနေရပါသည်။ ရှေးခေတ်လူ့အဖွဲ့အစည်းများတွင် သမိုင်းတွင်အသုံးပြုခဲ့သည့် ပဋိပက္ခဖြေရှင်းရေးစနစ်များနှင့် လုပ်ငန်းစဉ်များကို အာရုံစူးစိုက်မှု အနည်းငယ်မျှသာ သို့မဟုတ် ရိုးရာအုပ်စိုးရှင်များနှင့် အခြားဌာနေတိုင်းရင်းသားခေါင်းဆောင်များ (ဥပမာ၊ ဘုရင်များ၊ မိဖုရားများ၊ အကြီးအကဲများ၊ ရွာသူကြီးများ၊ ယဇ်ပုရောဟိတ်များ)၊ ကမ္ဘာ့အစိတ်အပိုင်းများနှင့် အခြေခံလူတန်းစားများ။ ¬- ဤဌာနေတိုင်းရင်းသားခေါင်းဆောင်များသည် အငြင်းပွားမှုများကို ပြေလည်အောင်ဖြေရှင်းရန်၊ တရားမျှတမှုနှင့် သဟဇာတဖြစ်အောင် ပြန်လည်တည်ဆောက်ရန်နှင့် ၎င်းတို့၏ မဲဆန္ဒနယ်များ၊ ရပ်ရွာများ၊ ဒေသများနှင့် နိုင်ငံအသီးသီးတွင် ငြိမ်းချမ်းစွာ အတူယှဉ်တွဲနေထိုင်ရေးကို မြှင့်တင်ရန် လုပ်ဆောင်ကြသည်။ ထို့အပြင်၊ ပဋိပက္ခခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာခြင်းနှင့် ဖြေရှင်းခြင်းနယ်ပယ်ရှိ သင်တန်းစုများကို စေ့စေ့စပ်စပ်စုံစမ်းစစ်ဆေးခြင်းသည် ပဋိပက္ခဖြေရှင်းရေးနယ်ပယ်တွင် ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် အတည်ပြုနိုင်သော်လည်း မှားယွင်းသောယူဆချက်၊ အနောက်တိုင်းဖန်တီးမှု။ သမားရိုးကျစနစ်များနှင့် ပဋိပက္ခဖြေရှင်းခြင်းလုပ်ငန်းစဉ်များသည် ခေတ်မီသီအိုရီများနှင့် ပဋိပက္ခဖြေရှင်းခြင်းဆိုင်ရာ အလေ့အကျင့်များကို ရှေ့တန်းမတင်သော်လည်း ၎င်းတို့သည် ကျွန်ုပ်တို့၏ပဋိပက္ခဖြေရှင်းရေးစာတိုစာအုပ်များ၊ သင်တန်းသင်ရိုးညွှန်းတမ်းများနှင့် လူထုမူဝါဒဟောပြောချက်များတွင် လုံးဝနီးပါးမရနိုင်ပါ။ 2000 ခုနှစ်တွင် UN Permanent Forum on Indigenous Issues on Indigenous Forum တည်ထောင်ပြီးသည့်တိုင် UN မှ ပြဌာန်းထားသော နိုင်ငံတကာ အဖွဲ့အစည်းဖြစ်သည့် ဌာနေတိုင်းရင်းသားများအရေးနှင့် ပတ်သက်၍ အသိပညာပေး ဆွေးနွေးရန် နှင့် United Nations မှ အတည်ပြုလက်ခံခဲ့သော ဌာနေတိုင်းရင်းသားလူမျိုးများ၏ အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ ကြေငြာစာတမ်း၊ 2007 ခုနှစ် နိုင်ငံများ အထွေထွေညီလာခံတွင် အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများမှ အတည်ပြုခဲ့ပြီး၊ အစဉ်အလာစနစ်များနှင့် ပဋိပက္ခဖြေရှင်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်များနှင့်ပတ်သက်၍ နိုင်ငံတကာအဆင့်တွင် သိသာထင်ရှားသော ဆွေးနွေးမှုများ မပြုလုပ်ခဲ့ဘဲ ရိုးရာအုပ်စိုးရှင်များနှင့် ဌာနေတိုင်းရင်းသားခေါင်းဆောင်များ၏ အခန်းကဏ္ဍအမျိုးမျိုးကို ကာကွယ်ခြင်း၊ စီမံခန့်ခွဲခြင်း၊ လျော့ပါးစေခြင်း၊ ဖြန်ဖြေခြင်း သို့မဟုတ် ပဋိပက္ခများကို ဖြေရှင်းခြင်းနှင့် အခြေခံလူတန်းစားများနှင့် အမျိုးသားအဆင့် ငြိမ်းချမ်းရေး ယဉ်ကျေးမှုကို မြှင့်တင်ပေးခြင်း။ လူမျိုးစု-ဘာသာရေး ဖျန်ဖြေရေး နိုင်ငံတကာဗဟိုဌာနသည် ကမ္ဘာ့သမိုင်း၏ အရေးကြီးသော ဤအချိန်အခါတွင် ရိုးရာစနစ်များနှင့် ပဋိပက္ခဖြေရှင်းခြင်းလုပ်ငန်းစဉ်များဆိုင်ရာ သုတေသနနှင့် နိုင်ငံတကာ ဆွေးနွေးမှုများသည် အလွန်လိုအပ်သည်ဟု ယုံကြည်ပါသည်။ ရိုးရာအုပ်စိုးရှင်များနှင့် ဌာနေတိုင်းရင်းသားခေါင်းဆောင်များသည် အခြေခံလူတန်းစားအဆင့်တွင် ငြိမ်းချမ်းရေးကို ထိန်းသိမ်းထားသူများဖြစ်ပြီး ပဋိပက္ခဖြေရှင်းရေးနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးတည်ဆောက်မှုနယ်ပယ်များတွင် နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝိုင်းက ၎င်းတို့နှင့် ၎င်းတို့၏ အသိပညာဗဟုသုတကြွယ်ဝမှုကို အချိန်အတော်ကြာ လျစ်လျူရှုထားခဲ့သည်။ နိုင်ငံတကာ ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ ဆွေးနွေးမှုတွင် ရိုးရာအုပ်စိုးရှင်များနှင့် ဌာနေတိုင်းရင်းသား ခေါင်းဆောင်များပါ၀င်သည့် အချိန်အခါဖြစ်သည်။ ပဋိပက္ခဖြေရှင်းရေး၊ ငြိမ်းချမ်းရေးဖော်ဆောင်မှုနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးတည်ဆောက်မှုဆိုင်ရာ အလုံးစုံအသိပညာကို ကျွန်ုပ်တို့၏ လူ့အဖွဲ့အစည်းများ၏ အလုံးစုံအသိပညာသို့ ပေါင်းထည့်ရန် အတူတကွ လုပ်ဆောင်နေပါသည်။
စာတမ်းအပြည့်အစုံကို ဖတ်ပါ သို့မဟုတ် ဒေါင်းလုဒ်လုပ်ပါ-
ဂျာနယ်၊ 6 (1)၊ 2019၊ ISSN- 2373-6615 (ပုံနှိပ်); ၂၃၇၃-၆၆၃၁ (အွန်လိုင်း)။
@ဆောင်းပါး{Ugorji2019
ခေါင်းစဉ် = { ရိုးရာစနစ်များနှင့် ပဋိပက္ခဖြေရှင်းခြင်းဆိုင်ရာ ကျင့်ထုံးများ }
တည်းဖြတ်သူ = {Basil Ugorji}
Url = {https://icermediation.org/traditional-systems-and-practices-of-conflict-resolution/}
ISSN = {2373-6615 (ပရင့်); ၂၃၇၃-၆၆၃၁ (အွန်လိုင်း)}
နှစ် = {2019}
ရက်စွဲ = {2019-12-18}
ပြဿနာခေါင်းစဉ် = {သမားရိုးကျ စနစ်များနှင့် ပဋိပက္ခဖြေရှင်းရေး ကျင့်ထုံးများ}
ဂျာနယ် = {Journal of Living Together }
အတွဲ = {6}
နံပါတ် = {1}
ထုတ်ဝေသူ = {လူမျိုးစု-ဘာသာရေး ဖျန်ဖြေရေး နိုင်ငံတကာ စင်တာ}
လိပ်စာ = {Mount Vernon, New York }
ထုတ်ဝေမှု = {2019}။