သမားရိုးကျ စနစ်များနှင့် ပဋိပက္ခဖြေရှင်းရေး အလေ့အကျင့်များ

ရိုးရာအငြင်းပွားမှုဖြေရှင်းရေးဂျာနယ်၏ Living Together မျက်နှာဖုံးကို ချိန်ညှိထားသည်။

စိတ္တဇ:

လူမျိုးစု-ဘာသာရေး ဖျန်ဖြေရေး အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ စင်တာ၏ Living Together ဂျာနယ်သည် ရိုးရာစနစ်များနှင့် ပဋိပက္ခဖြေရှင်းရေး ကျင့်ထုံးများဆိုင်ရာ ဤစုစည်းမှုတွင် ရွယ်တူချင်း သုံးသပ်ထားသော ဆောင်းပါးများကို ထုတ်ဝေရန် ကျေနပ်ပါသည်။ ကျွန်ုပ်တို့၏မျှော်လင့်ချက်မှာ နယ်ပယ်ပေါင်းစုံမှ လေ့လာသော ပညာရှင်များရေးသားထားသော ဤဆောင်းပါးများသည် အဓိကပြဿနာများ၊ သီအိုရီများ၊ နည်းလမ်းများနှင့် ပဋိပက္ခဖြေရှင်းခြင်းဆိုင်ရာ အလေ့အကျင့်များကို ကျွန်ုပ်တို့၏နားလည်သဘောပေါက်မှုကို တိုးတက်စေရန် ကူညီပေးလိမ့်မည်ဟု မျှော်လင့်ပါသည်။ ပဋိပက္ခဖြေရှင်းခြင်းဆိုင်ရာ ပင်မသုတေသနနှင့် လေ့လာမှုများသည် သီအိုရီများ၊ အခြေခံမူများ၊ စံပြများ၊ နည်းလမ်းများ၊ လုပ်ငန်းစဉ်များ၊ ကိစ္စများ၊ အလေ့အကျင့်များနှင့် အနောက်တိုင်းယဉ်ကျေးမှုနှင့် အဖွဲ့အစည်းများတွင် ဖြစ်ပေါ်လာသော စာပေအုပ်စုများအပေါ် ကြီးမားသောအတိုင်းအတာဖြင့် ယခုအချိန်အထိ မှီခိုအားထားနေရပါသည်။ ရှေးခေတ်လူ့အဖွဲ့အစည်းများတွင် သမိုင်းတွင်အသုံးပြုခဲ့သည့် ပဋိပက္ခဖြေရှင်းရေးစနစ်များနှင့် လုပ်ငန်းစဉ်များကို အာရုံစူးစိုက်မှု အနည်းငယ်မျှသာ သို့မဟုတ် ရိုးရာအုပ်စိုးရှင်များနှင့် အခြားဌာနေတိုင်းရင်းသားခေါင်းဆောင်များ (ဥပမာ၊ ဘုရင်များ၊ မိဖုရားများ၊ အကြီးအကဲများ၊ ရွာသူကြီးများ၊ ယဇ်ပုရောဟိတ်များ)၊ ကမ္ဘာ့အစိတ်အပိုင်းများနှင့် အခြေခံလူတန်းစားများ။ ¬- ဤဌာနေတိုင်းရင်းသားခေါင်းဆောင်များသည် အငြင်းပွားမှုများကို ပြေလည်အောင်ဖြေရှင်းရန်၊ တရားမျှတမှုနှင့် သဟဇာတဖြစ်အောင် ပြန်လည်တည်ဆောက်ရန်နှင့် ၎င်းတို့၏ မဲဆန္ဒနယ်များ၊ ရပ်ရွာများ၊ ဒေသများနှင့် နိုင်ငံအသီးသီးတွင် ငြိမ်းချမ်းစွာ အတူယှဉ်တွဲနေထိုင်ရေးကို မြှင့်တင်ရန် လုပ်ဆောင်ကြသည်။ ထို့အပြင်၊ ပဋိပက္ခခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာခြင်းနှင့် ဖြေရှင်းခြင်းနယ်ပယ်ရှိ သင်တန်းစုများကို စေ့စေ့စပ်စပ်စုံစမ်းစစ်ဆေးခြင်းသည် ပဋိပက္ခဖြေရှင်းရေးနယ်ပယ်တွင် ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် အတည်ပြုနိုင်သော်လည်း မှားယွင်းသောယူဆချက်၊ အနောက်တိုင်းဖန်တီးမှု။ သမားရိုးကျစနစ်များနှင့် ပဋိပက္ခဖြေရှင်းခြင်းလုပ်ငန်းစဉ်များသည် ခေတ်မီသီအိုရီများနှင့် ပဋိပက္ခဖြေရှင်းခြင်းဆိုင်ရာ အလေ့အကျင့်များကို ရှေ့တန်းမတင်သော်လည်း ၎င်းတို့သည် ကျွန်ုပ်တို့၏ပဋိပက္ခဖြေရှင်းရေးစာတိုစာအုပ်များ၊ သင်တန်းသင်ရိုးညွှန်းတမ်းများနှင့် လူထုမူဝါဒဟောပြောချက်များတွင် လုံးဝနီးပါးမရနိုင်ပါ။ 2000 ခုနှစ်တွင် UN Permanent Forum on Indigenous Issues on Indigenous Forum တည်ထောင်ပြီးသည့်တိုင် UN မှ ပြဌာန်းထားသော နိုင်ငံတကာ အဖွဲ့အစည်းဖြစ်သည့် ဌာနေတိုင်းရင်းသားများအရေးနှင့် ပတ်သက်၍ အသိပညာပေး ဆွေးနွေးရန် နှင့် United Nations မှ အတည်ပြုလက်ခံခဲ့သော ဌာနေတိုင်းရင်းသားလူမျိုးများ၏ အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ ကြေငြာစာတမ်း၊ 2007 ခုနှစ် နိုင်ငံများ အထွေထွေညီလာခံတွင် အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများမှ အတည်ပြုခဲ့ပြီး၊ အစဉ်အလာစနစ်များနှင့် ပဋိပက္ခဖြေရှင်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်များနှင့်ပတ်သက်၍ နိုင်ငံတကာအဆင့်တွင် သိသာထင်ရှားသော ဆွေးနွေးမှုများ မပြုလုပ်ခဲ့ဘဲ ရိုးရာအုပ်စိုးရှင်များနှင့် ဌာနေတိုင်းရင်းသားခေါင်းဆောင်များ၏ အခန်းကဏ္ဍအမျိုးမျိုးကို ကာကွယ်ခြင်း၊ စီမံခန့်ခွဲခြင်း၊ လျော့ပါးစေခြင်း၊ ဖြန်ဖြေခြင်း သို့မဟုတ် ပဋိပက္ခများကို ဖြေရှင်းခြင်းနှင့် အခြေခံလူတန်းစားများနှင့် အမျိုးသားအဆင့် ငြိမ်းချမ်းရေး ယဉ်ကျေးမှုကို မြှင့်တင်ပေးခြင်း။ လူမျိုးစု-ဘာသာရေး ဖျန်ဖြေရေး နိုင်ငံတကာဗဟိုဌာနသည် ကမ္ဘာ့သမိုင်း၏ အရေးကြီးသော ဤအချိန်အခါတွင် ရိုးရာစနစ်များနှင့် ပဋိပက္ခဖြေရှင်းခြင်းလုပ်ငန်းစဉ်များဆိုင်ရာ သုတေသနနှင့် နိုင်ငံတကာ ဆွေးနွေးမှုများသည် အလွန်လိုအပ်သည်ဟု ယုံကြည်ပါသည်။ ရိုးရာအုပ်စိုးရှင်များနှင့် ဌာနေတိုင်းရင်းသားခေါင်းဆောင်များသည် အခြေခံလူတန်းစားအဆင့်တွင် ငြိမ်းချမ်းရေးကို ထိန်းသိမ်းထားသူများဖြစ်ပြီး ပဋိပက္ခဖြေရှင်းရေးနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးတည်ဆောက်မှုနယ်ပယ်များတွင် နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝိုင်းက ၎င်းတို့နှင့် ၎င်းတို့၏ အသိပညာဗဟုသုတကြွယ်ဝမှုကို အချိန်အတော်ကြာ လျစ်လျူရှုထားခဲ့သည်။ နိုင်ငံတကာ ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ ဆွေးနွေးမှုတွင် ရိုးရာအုပ်စိုးရှင်များနှင့် ဌာနေတိုင်းရင်းသား ခေါင်းဆောင်များပါ၀င်သည့် အချိန်အခါဖြစ်သည်။ ပဋိပက္ခဖြေရှင်းရေး၊ ငြိမ်းချမ်းရေးဖော်ဆောင်မှုနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးတည်ဆောက်မှုဆိုင်ရာ အလုံးစုံအသိပညာကို ကျွန်ုပ်တို့၏ လူ့အဖွဲ့အစည်းများ၏ အလုံးစုံအသိပညာသို့ ပေါင်းထည့်ရန် အတူတကွ လုပ်ဆောင်နေပါသည်။

စာတမ်းအပြည့်အစုံကို ဖတ်ပါ သို့မဟုတ် ဒေါင်းလုဒ်လုပ်ပါ-

Ugorji၊ Basil (Ed.) (2019)။ သမားရိုးကျ စနစ်များနှင့် ပဋိပက္ခဖြေရှင်းရေး အလေ့အကျင့်များ

ဂျာနယ်၊ 6 (1)၊ 2019၊ ISSN- 2373-6615 (ပုံနှိပ်); ၂၃၇၃-၆၆၃၁ (အွန်လိုင်း)။

@ဆောင်းပါး{Ugorji2019
ခေါင်းစဉ် = { ရိုးရာစနစ်များနှင့် ပဋိပက္ခဖြေရှင်းခြင်းဆိုင်ရာ ကျင့်ထုံးများ }
တည်းဖြတ်သူ = {Basil Ugorji}
Url = {https://icermediation.org/traditional-systems-and-practices-of-conflict-resolution/}
ISSN = {2373-6615 (ပရင့်); ၂၃၇၃-၆၆၃၁ (အွန်လိုင်း)}
နှစ် = {2019}
ရက်စွဲ = {2019-12-18}
ပြဿနာခေါင်းစဉ် = {သမားရိုးကျ စနစ်များနှင့် ပဋိပက္ခဖြေရှင်းရေး ကျင့်ထုံးများ}
ဂျာနယ် = {Journal of Living Together }
အတွဲ = {6}
နံပါတ် = {1}
ထုတ်ဝေသူ = {လူမျိုးစု-ဘာသာရေး ဖျန်ဖြေရေး နိုင်ငံတကာ စင်တာ}
လိပ်စာ = {Mount Vernon, New York }
ထုတ်ဝေမှု = {2019}။

Share

Related ဆောင်းပါးများ

Igboland ရှိ ဘာသာတရားများ- ကွဲပြားမှု၊ ဆက်စပ်မှုနှင့် သက်ဆိုင်မှု

ဘာသာတရားသည် ကမ္ဘာပေါ်ရှိ မည်သည့်နေရာတွင်မဆို လူသားမျိုးနွယ်အပေါ် မငြင်းနိုင်သော သက်ရောက်မှုများရှိသည့် လူမှုစီးပွားရေး ဖြစ်စဉ်များထဲမှ တစ်ခုဖြစ်သည်။ မြင့်မြတ်သည်ဟု ထင်မြင်သကဲ့သို့ ဘာသာတရားသည် မည်သည့်ဌာနေတိုင်းရင်းသားများ၏ တည်ရှိမှုကို နားလည်ရန် အရေးကြီးသည်သာမက လူမျိုးစုနှင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ်များတွင်လည်း မူဝါဒဆိုင်ရာ ဆက်စပ်မှုရှိသည်။ ဘာသာတရား၏ ဖြစ်ရပ်ဆန်းများနှင့် လူမျိုးရေးဆိုင်ရာ သက်သေအထောက်အထားများ ပေါများနေပါသည်။ နိုင်ဂျာမြစ်၏ နှစ်ဖက်စလုံးရှိ နိုင်ဂျီးရီးယားတောင်ပိုင်းရှိ Igbo နိုင်ငံသည် အာဖရိကရှိ အကြီးဆုံး လူမည်း စွန့်ဦးတီထွင် ယဉ်ကျေးမှု အုပ်စုများထဲမှ တစ်ခုဖြစ်ပြီး ၎င်း၏ ရိုးရာ နယ်နိမိတ်များအတွင်း ရေရှည်တည်တံ့သော ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုနှင့် လူမျိုးပေါင်းစုံ အပြန်အလှန် သက်ရောက်မှုရှိသော ဘာသာရေး ထက်မြက်မှုတို့ ပါဝင်သည်။ သို့သော် Igboland ၏ဘာသာရေးရှုခင်းသည်အဆက်မပြတ်ပြောင်းလဲနေသည်။ 1840 ခုနှစ်မတိုင်မီအထိ၊ Igbo ၏လွှမ်းမိုးသောဘာသာတရားသည် ဌာနေ သို့မဟုတ် ရိုးရာဖြစ်သည်။ ဆယ်စုနှစ် နှစ်ခုမကြာ၊ ထိုဒေသတွင် ခရစ်ယာန်သာသနာပြုလုပ်ငန်းများ စတင်သောအခါ၊ ဒေသ၏ ဌာနေဘာသာရေးရှုခင်းကို နောက်ဆုံးတွင် ပြန်လည်ပြုပြင်ပေးမည့် အင်အားအသစ်များ ထွက်ပေါ်လာခဲ့သည်။ ခရစ်ယာန်ဘာသာသည် နောက်ပိုင်းတွင် လွှမ်းမိုးချုပ်ကိုင်မှု နည်းပါးလာသည်။ Igboland တွင် ခရစ်ယာန်ဘာသာ ရာစုနှစ် မပြည့်မီကပင်၊ အစ္စလာမ်နှင့် အခြားနည်းဖြင့် ယေဘူယျယုံကြည်မှုများသည် ဌာနေ Igbo ဘာသာများနှင့် ခရစ်ယာန်ဘာသာတို့ကို ပြိုင်ဆိုင်ရန် ပေါ်ပေါက်လာခဲ့သည်။ ဤစာတမ်းသည် ဘာသာရေးကွဲပြားမှုနှင့် Igboland ရှိ သဟဇာတရှိသော ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုနှင့် ၎င်း၏လုပ်ငန်းဆောင်တာဆက်စပ်မှုကို ခြေရာခံပါသည်။ ၎င်းသည် ထုတ်ဝေထားသော အလုပ်များ၊ အင်တာဗျူးများနှင့် လက်ရာများမှ ၎င်း၏ အချက်အလက်များကို ထုတ်ယူသည်။ ဘာသာအသစ်များ ပေါ်ပေါက်လာသည်နှင့်အမျှ Igbo ဘာသာရေးအခင်းအကျင်းသည် ရှိရင်းစွဲနှင့် ပေါ်ပေါက်လာသော ဘာသာတရားများကြားတွင် ပါဝင်မှု သို့မဟုတ် သီးသန့်တည်ရှိနေစေရန်၊ Igbo ၏ ရှင်သန်မှုအတွက် ဆက်လက်ကွဲပြားပြီး/သို့မဟုတ် လိုက်လျောညီထွေဖြစ်အောင် ဆက်လက်လုပ်ဆောင်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းကဆိုသည်။

Share

ဆက်သွယ်ရေး၊ ယဉ်ကျေးမှု၊ အဖွဲ့အစည်းပုံစံနှင့် ပုံစံ- Walmart ၏ ဖြစ်ရပ်မှန်လေ့လာမှု

Abstract ဤစာတမ်း၏ ရည်ရွယ်ချက်မှာ အဖွဲ့အစည်းဆိုင်ရာ ယဉ်ကျေးမှု- အခြေခံယူဆချက်များ၊ မျှဝေတန်ဖိုးများနှင့် ယုံကြည်ချက်စနစ်- ကိုစူးစမ်းလေ့လာရန်နှင့် ရှင်းပြရန်ဖြစ်သည်။

Share

လုပ်ဆောင်မှုတွင် ရှုပ်ထွေးမှု- မြန်မာနိုင်ငံနှင့် နယူးယောက်ရှိ ဘာသာပေါင်းစုံ ဆွေးနွေးပွဲနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးဖော်ဆောင်မှု

နိဒါန်း ပဋိပက္ခဖြေရှင်းရေးအသိုက်အဝန်းအတွက် ယုံကြည်ချက်အတွင်း ပဋိပက္ခများဖြစ်ပေါ်စေရန် ပေါင်းစပ်ထားသော အကြောင်းရင်းများစွာ၏ အပြန်အလှန်အကျိုးသက်ရောက်မှုကို နားလည်ရန် အရေးကြီးသည်...

Share

မလေးရှားတွင် အစ္စလာမ်နှင့် လူမျိုးရေးဘာသာသို့ ကူးပြောင်းခြင်း။

ဤစာတမ်းသည် မလေးရှားရှိ လူမျိုးရေး မလေးအမျိုးသားရေးဝါဒ နှင့် ရာထူးကြီးမြင့်လာမှုအပေါ် အာရုံစိုက်သည့် ပိုမိုကြီးမားသော သုတေသနပရောဂျက်၏ အပိုင်းဖြစ်သည်။ မလေးအမျိုးသားရေးဝါဒ ထွန်းကားလာမှုသည် အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့်ဟု ယူဆနိုင်သော်လည်း၊ ဤစာတမ်းသည် မလေးရှားရှိ အစ္စလမ်ဘာသာကူးပြောင်းခြင်းဥပဒေအပေါ် အထူးအလေးပေးထားပြီး ၎င်းသည် မလေးလူမျိုးတို့၏ လွှမ်းမိုးချုပ်ကိုင်မှုကို အားဖြည့်ပေးသည်ဖြစ်စေ၊ မလေးရှားနိုင်ငံသည် ၁၉၅၇ ခုနှစ်တွင် ဗြိတိသျှတို့ထံမှ လွတ်လပ်ရေးရရှိခဲ့ပြီး လူမျိုးပေါင်းစုံနှင့် ဘာသာပေါင်းစုံ ကိုးကွယ်သည့်နိုင်ငံဖြစ်သည်။ အကြီးဆုံးလူမျိုးစုဖြစ်သည့် မလေးလူမျိုးများသည် အစ္စလမ်ဘာသာကို ဗြိတိသျှကိုလိုနီအုပ်ချုပ်စဉ်အတွင်း နိုင်ငံတွင်းသို့ ယူဆောင်လာခဲ့ကြသော အခြားလူမျိုးစုများနှင့် ခွဲထုတ်ထားသည့် ၎င်းတို့၏ကိုယ်ပိုင်လက္ခဏာအဖြစ် အစ္စလာမ်ဘာသာကို အမြဲတစေ ရှုမြင်ကြသည်။ အစ္စလာမ်သည် တရားဝင်ဘာသာဖြစ်သော်လည်း ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေတွင် မလေးရှားလူမျိုးမဟုတ်သော အခြားဘာသာဝင်များဖြစ်သည့် တရုတ်နှင့် အိန္ဒိယလူမျိုးများ ငြိမ်းချမ်းစွာ ကိုးကွယ်ခွင့်ပြုထားသည်။ သို့သော်လည်း မလေးရှားတွင် မူဆလင် လက်ထပ်ထိမ်းမြားခြင်းကို ထိန်းချုပ်သည့် အစ္စလာမ့်ဥပဒေတွင် မွတ်စလင်မဟုတ်သူများသည် မွတ်စလင်များနှင့် လက်ထပ်လိုပါက အစ္စလာမ်ဘာသာသို့ ကူးပြောင်းရမည်ဟု ပြဌာန်းထားသည်။ ဤစာတမ်းတွင်၊ မလေးရှားရှိ လူမျိုးရေး မလေး အမျိုးသားရေး စိတ်ဓာတ် ခိုင်မာစေရန် အစ္စလမ်ဘာသာ ကူးပြောင်းခြင်း ဥပဒေအား လက်နက်သဖွယ်အဖြစ် အသုံးပြုခဲ့သည် ဟု ကျွန်ုပ် စောဒကတက်ပါသည်။ ပဏာမအချက်အလက်များကို မလေးလူမျိုးမဟုတ်သူနှင့် လက်ထပ်ထားသော မလေးမူဆလင်များနှင့် တွေ့ဆုံမေးမြန်းမှုများအပေါ် အခြေခံ၍ စုဆောင်းခဲ့သည်။ အင်တာဗျူးဖြေဆိုသူ အများစုသည် အစ္စလာမ်ဘာသာသို့ အစ္စလာမ်ဘာသာသို့ ပြောင်းလဲရန် လိုအပ်ကြောင်း အစ္စလာမ့်ဘာသာနှင့် နိုင်ငံတော်ဥပဒေ၏ လိုအပ်ချက်အရ ရလဒ်များက ပြသခဲ့သည်။ ထို့အပြင် မလေးမဟုတ်သူများသည် အစ္စလာမ်ဘာသာသို့ ကူးပြောင်းရန် အကြောင်းပြချက်မရှိသည့်အပြင် လက်ထပ်ပြီးပါက သားသမီးများကို အဆင့်အတန်းနှင့် အခွင့်ထူးများပါရှိသည့် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေပါအတိုင်း မလေးလူမျိုးများအဖြစ် အလိုအလျောက် သတ်မှတ်ကြမည်ဖြစ်သည်။ အစ္စလမ်ဘာသာသို့ ကူးပြောင်းလာသော မလေးမဟုတ်သူများ၏ အမြင်များသည် အခြားသော ပညာရှင်များမှ ပြုလုပ်ခဲ့သည့် ဒုတိယ အင်တာဗျူးများအပေါ် အခြေခံထားသည်။ မွတ်ဆလင်တစ်ဦးဖြစ်ရခြင်းမှာ မလေးလူမျိုးဖြစ်ခြင်းနှင့် ဆက်စပ်နေသောကြောင့် ဘာသာကူးပြောင်းသော မလေးမဟုတ်သူများစွာသည် ၎င်းတို့၏ ဘာသာရေးနှင့် လူမျိုးရေးဝိသေသလက္ခဏာကို လုယက်ခံရကာ တိုင်းရင်းသား မလေးယဉ်ကျေးမှုကို လက်ခံယုံကြည်ရန် ဖိအားများခံစားရသည်။ ဘာသာကူးပြောင်းခြင်းဥပဒေအား ပြောင်းလဲရာတွင် ခက်ခဲနိုင်သော်လည်း ကျောင်းများနှင့် အစိုးရကဏ္ဍများတွင် ဘာသာပေါင်းစုံ ဆွေးနွေးပွဲများ ဖွင့်လှစ်ခြင်းသည် ဤပြဿနာကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရန် ပထမခြေလှမ်းဖြစ်နိုင်သည်။

Share