Nkhani Yachidziwitso Chachipembedzo cha Ethno

 

Chinachitika ndi chiyani? Mbiri Yakale ya Kusamvana

Mlandu wodziŵika kuti ndi ndani wachipembedzo ndi kusamvana pakati pa mtsogoleri wa tauni ndi wansembe wa Tchalitchi cha Orthodox. Jamal ndi Msilamu wolemekezeka, wochokera ku fuko la Oromo, komanso mtsogoleri wa tauni yaing'ono ku Oromia kumadzulo kwa Ethiopia. Daniel ndi Mkhristu wachipembedzo cha Orthodox, fuko la Amhara, komanso wansembe wolemekezeka wa Tchalitchi cha Orthodox cha ku Ethiopia mumzinda womwewo.

Kuyambira pomwe adakhala paudindo mchaka cha 2016, Jamal amadziwika chifukwa choyesetsa kupititsa patsogolo tawuniyi. Adagwirizana ndi anthu ambiri mderali kuti apeze ndalama ndikumanga sukulu ya sekondale, yomwe tauniyi inalibe kale. Wadziwika chifukwa cha zomwe adachita m'magulu azaumoyo ndi ntchito. Amayamikiridwa ndi amuna ndi akazi ambiri amalonda chifukwa chothandizira ntchito zandalama zazing'ono komanso zothandizira mabizinesi ang'onoang'ono mtawuniyi. Ngakhale kuti amaonedwa ngati mtsogoleri wa kusintha, amadzudzulidwa ndi ena chifukwa chopereka chisamaliro chapadera kwa mamembala ake - mafuko a Oromos ndi Asilamu - m'zinthu zosiyanasiyana zoyang'anira, zachikhalidwe, ndi zamalonda.

Daniel wakhala akutumikira Tchalitchi cha Orthodox cha ku Ethiopia kwa zaka pafupifupi makumi atatu. Monga anabadwira m’tauniyo, amadziŵika bwino chifukwa cha chilakolako chake, utumiki wosatopa ndi chikondi chopanda malire pa Chikristu ndi mpingo. Atakhala wansembe m’chaka cha 2005, anadzipereka kwambiri pa utumiki wa tchalitchi chake, kwinaku akulimbikitsa achinyamata a tchalitchi cha Orthodox kuti azigwira ntchito m’tchalitchi chawo. Iye ndiye wansembe wokondedwa kwambiri ndi m'badwo wachichepere. Iye amadziwikanso chifukwa chomenyera ufulu wa malo a mpingo. Anatsegulanso mlandu wopempha boma kuti libweze malo a tchalitchicho amene boma linalanda boma la asilikali.

Anthu awiri odziwika bwinowa adachita nawo mkangano chifukwa cha dongosolo la oyang'anira Jamal lomanga malo ochitira bizinesi pamalo omwe, malinga ndi wansembe komanso Akhristu ambiri a Orthodox, mbiri yakale ndi ya Tchalitchi cha Orthodox ndipo amadziwika kuti ndi malo. chifukwa cha chikondwerero cha epiphany. A Jamal adalamula gulu la utsogoleri wake kuti liziyika chizindikiro pamalowa komanso ogwira ntchito yomanga kuti ayambe ntchito yomanga malo abizinesi. Wansembe Daniel anapempha akhristu anzake a Orthodox kuti ateteze dziko lawo ndi kudziteteza ku chiwonongeko cha chipembedzo chawo m'dzina lachitukuko. Kutsatira chiitano cha wansembeyo, gulu la Akristu achinyamata a tchalitchi cha Orthodox linachotsa zikwangwanizo n’kulengeza kuti ntchito yomanga malowo asiye. Iwo anachita ziwonetsero pamaso pa ofesi ya mkulu wa tauniyo, ndipo zionetserozo zinasanduka ziwawa. Chifukwa cha mkangano wachiwawa umene unabuka pakati pa otsutsawo ndi apolisi, Akristu achichepere aŵiri a tchalitchi cha Orthodox anaphedwa. Boma lidalamula kuti ntchito yomanga iyimitsidwe nthawi yomweyo, ndipo idayitanira a Jamal ndi wansembe Daniel ku likulu kuti akakambirane.

Nkhani za Wina ndi Mnzake - momwe munthu aliyense amamvetsetsera zomwe zikuchitika komanso chifukwa chake

Nkhani Ya Jamal - Wansembe Danieli ndi otsatira ake achichepere ndi zolepheretsa chitukuko

Udindo:

Wansembe Danieli anayenera kusiya kulepheretsa chitukuko cha mzindawo. Ayenera kusiya kulimbikitsa Akristu achinyamata achipembedzo chonyenga kuchita zachiwawa m’dzina la ufulu ndi ufulu wachipembedzo. Ayenera kuvomereza chigamulo cha utsogoleri ndi kugwirizana nawo ntchito yomanga malowa. 

Chidwi:

Development: Monga mkulu wa tauni, ndili ndi udindo wotukula tawuniyi. Tilibe malo amodzi omwe amapangidwa kuti azigwira bwino ntchito zamabizinesi osiyanasiyana. Msika wathu ndi wachikhalidwe, wosakhazikika komanso wovuta pakukulitsa bizinesi. Matauni ndi mizinda yoyandikana nayo ili ndi malo akuluakulu amalonda kumene ogula ndi ogulitsa amalumikizana mosavuta. Tikutaya amuna ndi akazi omwe angathe kuchita bizinesi pamene akusamukira ku malo akuluakulu m'matauni oyandikana nawo. Anthu athu amakakamizika kudalira matauni ena pogula zinthu. Kumangidwa kwa malo opangira bizinesi kudzathandizira kukula kwa tawuni yathu pokopa amuna ndi akazi amalonda. 

Mwayi Employment: Kumanga malo ochitira bizinesi sikungothandiza eni mabizinesi okha, komanso kubweretsa mwayi wantchito kwa anthu athu. Dongosololi ndi kumanga malo akulu azamalonda omwe apanga mwayi wantchito kwa mazana a amuna ndi akazi. Izi zidzathandiza mbadwo wathu wachinyamata. Izi ndi za tonsefe osati za gulu linalake la anthu. Cholinga chathu ndikutukula tawuni yathu; osati kuukira chipembedzo.

Kugwiritsa Ntchito Zomwe Zilipo: Malo osankhidwa si a bungwe lililonse. Ndi katundu wa boma. Tikungogwiritsa ntchito zinthu zomwe zilipo. Tinasankha malowo chifukwa ndi malo abwino kwambiri ochitirako bizinesi. Zilibe chochita ndi kuwukira kwachipembedzo. Sitikutsata chipembedzo chilichonse; tikungoyesa kutukula tawuni yathu ndi zomwe tili nazo. Zoti malowo ndi a tchalitchi sichirikizidwa ndi umboni uliwonse wazamalamulo. Tchalitchi sichinali ndi malo enieni; iwo alibe chikalata cha izo. Inde, akhala akugwiritsa ntchito malowa kukondwerera epiphany. Iwo ankachita zimenezi m’dziko la boma. Oyang'anira anga kapena maulamuliro am'mbuyomu sanatetezere chuma chaboma ichi chifukwa tinalibe mapulani ogwiritsira ntchito malo omwe adanenedwawo. Tsopano, tapanga dongosolo lomanga malo ochitira bizinesi pamalo omwe ali ndi boma. Akhoza kukondwerera epiphany yawo m'malo aliwonse aulere omwe alipo, ndipo pokonzekera malowo ndife okonzeka kugwira ntchito ndi mpingo.

Nkhani ya Wansembe Danieli - Cholinga cha Jamal ndikuchotsa mphamvu za mpingo, osati kutukula tawuni.

Udindo:

Dongosololi silopindulitsa tawuniyi monga momwe Jamal adanenera mobwerezabwereza. Ndi chiwonongeko chomwe chinapangidwa mwadala pa mpingo wathu ndi umunthu wathu. Monga wansembe wodalirika, sindidzavomera kuukira tchalitchi changa. Sindidzalola kumanga kulikonse; m'malo mwake ndikanakonda kufa ndikumenyera mpingo wanga. Sindidzasiya kuitana okhulupirira kuti ateteze tchalitchi chawo, umunthu wawo, ndi katundu wawo. Si nkhani yapafupi yomwe ndingathe kunyengerera. M'malo mwake ndi kuukira koopsa kuwononga ufulu wa mbiri ya mpingo.

Chidwi:

Ufulu Wachikale: Takhala tikukondwerera epiphany pamalo ano kwazaka zambiri. Makolo athu adadalitsa dera la epiphany. Iwo anapempherera madalitso a madzi, kuyeretsedwa kwa malowo, ndi kutetezedwa ku zowawa zilizonse. Tsopano ndi udindo wathu kuteteza mpingo ndi katundu wathu. Tili ndi ufulu wa mbiri yakale pa malo. Tikudziwa kuti Jamal akunena kuti tilibe pepala lovomerezeka, koma zikwi za anthu omwe akhala akukondwerera epiphany chaka chilichonse kumalo ano ndi mboni zathu zovomerezeka. Dziko ili ndi dziko lathu! Sitilola nyumba iliyonse pamalo ano. Cholinga chathu ndicho kusunga ufulu wathu wa mbiri yakale.

Kukondera kwa Zipembedzo ndi Mitundu: Tikudziwa kuti Jamal ndiwothandiza kwa Asilamu, koma kwa ife Akhristu. Tikudziwa kuti Jamal adawona Tchalitchi cha Orthodox cha ku Ethiopia ngati mpingo womwe umatumikira makamaka mtundu wa Amhara. Iye ndi wa Oromo yemwe amagwira ntchito ku Oromos ndipo amakhulupirira kuti tchalitchichi chilibe chilichonse chomupatsa. Ambiri a Oromo m'derali si Akhristu a Orthodox; mwina ndi Achiprotestanti kapena Asilamu ndipo amakhulupirira kuti akhoza kusonkhanitsa anthu ena kuti atitsutse. Ife akhristu achipembedzo cha Orthodox ndife ochepa m'tawuniyi ndipo chiwerengero chathu chikuchepera chaka chilichonse chifukwa chosamukira kumadera ena adziko. Tikudziwa kuti akutikakamiza kusiya malowa m'dzina lachitukuko. Sitichoka; kulibwino tifere kuno. Titha kuonedwa kuti ndife ochepa, koma ndife ambiri ndi madalitso a Mulungu wathu. Cholinga chathu chachikulu ndikuchitiridwa zinthu mofanana ndikulimbana ndi tsankho lachipembedzo ndi mafuko. Tikumupempha Jamal kuti atisiyire katundu wathu. Tikudziwa kuti adathandiza Asilamu kumanga mzikiti wawo. Anawapatsa malo oti amange mzikiti wawo, koma pano akufuna kulanda malo athu. Sanatifunsepo za dongosololi. Timaona zimenezi monga chidani chachikulu pa chipembedzo chathu ndi moyo wathu. Sitidzataya mtima; chiyembekezo chathu chili mwa Mulungu.

Pulojekiti ya Mediation: Phunziro la Nkhani la Mediation lopangidwa ndi Abdurahman Omar, 2019

Share

Nkhani

Zipembedzo ku Igboland: Kusiyanasiyana, Kufunika ndi Kukhala

Chipembedzo ndi chimodzi mwa zochitika za chikhalidwe ndi zachuma zomwe zimakhudza anthu padziko lonse lapansi. Monga momwe zikuwonekera, chipembedzo sichofunikira kokha kuti timvetsetse za kukhalapo kwa anthu amtundu uliwonse komanso chimagwirizana ndi mfundo zokhudzana ndi chikhalidwe cha anthu ndi chitukuko. Umboni wa m'mbiri ndi chikhalidwe pa mawonetseredwe osiyanasiyana ndi mayina a zochitika zachipembedzo ndi wochuluka. Dziko la Igbo ku Southern Nigeria, kumbali zonse za mtsinje wa Niger, ndi limodzi mwa magulu akuluakulu a zamalonda akuda ku Africa, omwe ali ndi chidwi chodziwika bwino chachipembedzo chomwe chimakhudza chitukuko chokhazikika komanso kuyanjana pakati pa mitundu pakati pa miyambo yawo. Koma malo achipembedzo ku Igboland akusintha mosalekeza. Mpaka 1840, zipembedzo zazikulu za Igbo zinali zachikhalidwe kapena zachikhalidwe. Pasanathe zaka makumi aŵiri pambuyo pake, pamene ntchito yaumishonale yachikristu inayamba m’derali, panabuka gulu lina lankhondo limene likanasinthanso chipembedzo cha m’deralo. Chikristu chinakula mpaka kucheperapo kulamulira komaliza. Zaka XNUMX zisanachitike Chikhristu ku Igboland, Chisilamu ndi zikhulupiriro zina zazing'ono zidayamba kupikisana ndi zipembedzo zaku Igbo ndi Chikhristu. Pepalali likutsatira za kusiyanasiyana kwa zipembedzo komanso kufunikira kwake pakukula kogwirizana ku Igboland. Imakoka zambiri kuchokera kuzinthu zosindikizidwa, zoyankhulana, ndi zojambula. Akunena kuti zipembedzo zatsopano zikatuluka, chikhalidwe chachipembedzo cha Igbo chidzapitilira kusiyanasiyana ndi / kapena kusintha, kaya kuphatikiza kapena kudzipatula pakati pa zipembedzo zomwe zilipo komanso zomwe zikubwera, kuti a Igbo apulumuke.

Share

Kutembenuka ku Chisilamu ndi Ethnic Nationalism ku Malaysia

Pepalali ndi gawo la kafukufuku wokulirapo womwe umayang'ana kwambiri za kukwera kwa utundu wa anthu amtundu wa Malay ndi ukulu ku Malaysia. Ngakhale kuti kukwera kwa dziko la Malaysia kungabwere chifukwa cha zinthu zosiyanasiyana, pepalali likukamba za lamulo lachisilamu la kutembenuka mtima ku Malaysia komanso ngati lalimbikitsa kapena ayi kuti mafuko a Malaysia akhale apamwamba. Malaysia ndi dziko lamitundu yambiri komanso zipembedzo zambiri lomwe lidalandira ufulu wake mu 1957 kuchokera ku Britain. Amaleya pokhala fuko lalikulu kwambiri nthawi zonse akhala akuwona chipembedzo cha Chisilamu monga gawo limodzi la kudziwika kwawo komwe kumawalekanitsa ndi mafuko ena omwe adabweretsedwa m'dzikoli panthawi yaulamuliro wa atsamunda a Britain. Ngakhale kuti Chisilamu ndi chipembedzo chovomerezeka, malamulo oyendetsera dziko lino amalola kuti zipembedzo zina zizichitidwa mwamtendere ndi anthu omwe si Achimalaya, omwe ndi amtundu wa China ndi Amwenye. Komabe, lamulo lachisilamu lomwe limayendetsa maukwati achisilamu ku Malaysia lalamula kuti anthu omwe si Asilamu alowe m'Chisilamu ngati akufuna kukwatirana ndi Asilamu. Mu pepala ili, ndikutsutsa kuti lamulo lachisilamu lotembenuzidwa lagwiritsidwa ntchito ngati chida cholimbikitsira maganizo a mtundu wa Chimalaya ku Malaysia. Deta yoyambirira idasonkhanitsidwa kutengera zoyankhulana ndi Asilamu aku Malay omwe adakwatirana ndi omwe si Achimalaya. Zotsatira zawonetsa kuti ambiri mwa omwe adafunsidwa ku Malaysia amaona kuti kutembenukira ku Chisilamu ndikofunikira monga momwe chipembedzo cha Chisilamu chimafunikira ndi malamulo a boma. Kuonjezera apo, sawonanso chifukwa chomwe anthu omwe si a Malawi angakane kuti alowe m'Chisilamu, chifukwa pabanja, anawo adzatengedwa ngati Amamaya malinga ndi malamulo oyendetsera dziko lino, omwe amabweranso ndi udindo ndi mwayi. Malingaliro a anthu omwe si a Malawi omwe adalowa Chisilamu adachokera ku mafunso achiwiri omwe adachitidwa ndi akatswiri ena. Popeza kuti kukhala Msilamu kumagwirizana ndi kukhala Mmalay, ambiri omwe si Amamalay omwe adatembenuka amadzimva kuti alibe chidziwitso chachipembedzo ndi fuko, ndipo amakakamizika kutengera chikhalidwe cha mtundu wa Malay. Ngakhale kuti kusintha lamulo lotembenuzidwa kungakhale kovuta, kukambirana momasuka pakati pa zipembedzo m'masukulu ndi m'magulu a boma kungakhale njira yoyamba yothetsera vutoli.

Share