د ابراهیمي عقیدې او نړیوالتوب: په پیچلې نړۍ کې د عقیدې پر بنسټ لوبغاړي

په ډیرو لارو کې د دریو روایتونو کیسه د یوه داستان برخه ده. موږ ځینې وختونه یهودیت، عیسویت او اسلام ته "ابراهیمي" دودونه وایو ځکه چې د دوی تاریخونه د اسماعیل پلار ابراهیم (هاجرې) ته موندل کیدی شي چې له نسب څخه یې محمد رامینځته شوی او د اسحاق پلار (ساره) د هغه له نسب څخه د یعقوب له لارې. ، عیسی راڅرګند شو.

داستان په ډیرو لارو کې د یوې کورنۍ کیسه ده، او د کورنۍ د غړو ترمنځ اړیکې.

د ګډو ارزښتونو په نظر کې نیولو سره، موږ د الهیات یا عقیدې، اخلاقو، مقدس متنونو او رواجونو په برخو کې مشترکه زمینه ګورو. البته، د پام وړ توپیرونه هم شتون لري.

الهیات یا عقیده: توحید، د خدای خدای (په تاریخ کې ښکیل او فعال)، نبوت، پیدایښت، زوال، مسیح، سیرولوژی، د مرګ وروسته ژوند باور، وروستی قضاوت. البته، د ګډې ځمکې د هرې برخې لپاره شخړې او اختلافات شتون لري.

د ګډې ځمکې ځینې دوه اړخیزې ساحې شتون لري، لکه په ځانګړې توګه لوړ درناوی چې مسلمانان او عیسویان دواړه د عیسی او مریم لپاره لري. یا قوي توحید چې د یهودیت او اسلام ځانګړتیاوې لري، د مسیحیت د تثلیث الهیات برعکس.

اخالقي: دا درې واړه دودونه د عدالت، مساوات، رحم، نیک ژوند، واده او کورنۍ، د بې وزلو او بې وزلو خلکو پالنه، نورو ته خدمت، د ځان نظم، په ودانولو یا ښې ټولنې کې ونډه اخیستل، طلایي اصول، ارزښتونو ته ژمن دي. د چاپیریال ساتنه.

د دریو ابراهیمي دودونو ترمنځ د اخلاقي ګډې ځمکې پیژندل د "نړیوال اخلاقو" جوړولو لپاره غږ رامینځته کړی. هانس کونګ د دې هڅې مخکښ مدافع و او دا په 1993 کې د نړۍ د مذهبونو په پارلمان او نورو ځایونو کې روښانه شوی و.

مقدس متنونه: د ادم، حوا، قابیل، هابیل، نوح، ابراهیم، ​​موسی په اړه روایتونه په ټولو دریو روایتونو کې څرګند شوي. د هر روایت بنسټیز متنونه د سپیڅلي په توګه لیدل کیږي او یا په الهی توګه نازل شوي یا الهام شوي.

رواج: یهودیان، عیسویان او مسلمانان د لمانځه، د صحیفو لوستل، روژه، په تقویم کې د سپیڅلو ورځو په نمانځنو کې ګډون، د زیږون، مړینې، واده او عمر ته رسیدو پورې اړوند مراسم، د لمانځه او جمع کولو لپاره ځانګړې ورځ ټاکل، ځایونه. د لمانځه او عبادت (کلیسا، کنیسه، جومات)

په هرصورت، ګډ ارزښتونه د دې دریو روایتونو ټوله کیسه نه کوي، ځکه چې په حقیقت کې په ټولو دریو کټګوریو کې خورا لوی توپیرونه شتون لري. الهیات، اخلاق، متنونه، او رسم. تر ټولو د پام وړ دي:

1. عیسی: درې واړه روایتونه د عیسی علیه السلام د اهمیت، حیثیت او طبیعت له نظره ډېر توپیر لري.
2. محمد: درې واړه روايتونه د محمد (ص) د اهميت له نظره ډېر توپير لري.
3. مقدس متنونه: درې واړه روايات د هر يو د سپېڅلي نصوص په اړه د خپلو نظريو له مخې ډېر توپير لري. په حقیقت کې، په دې سپیڅلو متنونو کې د موندلو لپاره یو څه پولیميکي عبارتونه شتون لري.
4. بیت المقدس او "مقدس ځمکه": د معبد د غره یا لویدیځ دیوال ساحه، د الاقصی جومات او د ډبرې گنبد، د عیسویت ترټولو مقدس ځایونو ته نږدې، ژور توپیرونه شتون لري.

د دې مهم توپیرونو سربیره، موږ باید د پیچلتیا یو بل پرت اضافه کړو. د دې برعکس د اعتراضونو سره سره، په دغو سترو دودونو کې ژور داخلي اختلافات او اختلافات شتون لري. د یهودیت (اورتودوکس، محافظه کار، اصلاح، بیارغونې)، عیسویت (کاتولیک، ارتودوکس، پروټسټینټ)، او اسلام (سني، شیعه، صوفي) کې د ویشونو یادونه یوازې سطحه خړوبوي.

ځینې ​​​​وختونه، د ځینو عیسویانو لپاره دا اسانه ده چې د نورو عیسویانو په پرتله د مسلمانانو سره ډیر مشترک ومومي. د هر روایت لپاره ورته ویل کیدی شي. ما په دې وروستیو کې ولوستل (جیري بروټن، الیزابیتان انګلستان او اسلامي نړۍ) چې په انګلستان کې د الیزابیت په وخت کې (16)^th پیړۍ)، د ترکانو سره د قوي اړیکو د جوړولو هڅې وې، لکه څنګه چې په لویه وچه کې د ناوړه کاتولیکانو په پرتله پریکړه شوې وه. له همدې امله ډیری ډرامې د شمالي افریقا، فارس، ترکیې څخه "مور" نندارې ته وړاندې شوې. په هغه وخت کې د کاتولیکانو او پروټیسټانو ترمنځ دښمنۍ، اسلام د هرکلي وړ احتمالي متحد جوړ کړ.