Ose Fete'ena'iga Fa'ale-aganu'u i le va o matua na malaga mai ma foma'i Amerika

O le a le mea ua tupu? Tala'aga Fa'asolopito i le Fete'ena'iga

O Lia Lee o se tamaititi Hmong e maua i le epilepsy ma o loʻo i le fatu o lenei faʻalavelave faʻaleaganuʻu i le va o ona matua mai fafo ma fomaʻi Amerika, o loʻo taumafai uma e tuʻuina atu ia te ia le tausiga sili. O Lia, o ia o Nao Kao ma Foua Lee o le tama lona sefulufa lea, ua maua lona ma'i muamua i le tolu masina talu ona tapuni e lona uso matua le faitotoa. E talitonu le au Lee, o le leo tele lea na fefe ai le agaga o Lia mai lona tino, ma ave ai loa o ia i le Merced Community Medical Center (MCMC) i Merced, Kalefonia, ma maua ai o ia i le ma’i tigaina. Peitaʻi, ua uma ona faailoa mai e mātua o Lia lona tulaga o le qaug dab peg, lea e faaliliuina i le “e maua oe e le agaga ma e te paʻu ai i lalo.” O le tulaga o se faailoga o le sootaga i le malo faaleagaga ma o se faailoga o le mamalu i le aganuu a Hmong. E ui ina popole le au Lee mo le soifua maloloina o le la tama teine, ae ua latou fiafia foi ona e mafai ona avea o ia ma se txiv neeb, po o se shaman, pe a matua.

Ua faatonuina e fomai se faiga faigata o vailaau, lea e tauivi ai matua o Lia e usitai i ai. Ua faaauau pea le faoa faamalosi, ma ua faaauau pea ona ave e le au Lee ia Lia i le MCMC mo togafitiga faafomai, faatasi ai ma le faataitai. neeb, po'o vaila'au fa'aleaganu'u i le fale, e pei o le oloina o tupe, osi taulaga o manu ma aumai i totonu a txiv neeb e manatua ai lona agaga. Talu ai ona o le talitonuga a le au Lee o le vailaau papalagi ua atili ai ona leaga le tulaga o Lia ma ua taofia ai a latou auala masani, ua latou taofia ai le tuuina atu ia te ia e pei ona faatonuina. Ua amata ona fa'aalia e Lia ni fa'ailoga o le fa'aletonu o le mafaufau, ma lipoti atu e lana foma'i muamua le Lia i auaunaga tau puipuiga o tamaiti ona o le le lava o le tausiga o ia. Ua tuu Lia i totonu o le fale faafailele lea e avatu ai ma le faaeteete ana vailaau ia te ia, ae o loo faaauau pea le ma'i.

Tala a le Tasi – Le Malamalamaga o Tagata Ta’itasi i le Tulaga ma le Aisea

Tala a Fomai a le MCMC – O matua o Lia o le faafitauli.

Tulaga: E ma te iloa le mea e sili ona lelei mo Lia, ma e lē agavaa ona mātua e tausia o ia.

Mea e fiafia iai:

Saogalemu / Puipuiga: O le tulaga o Lia e leai se mea ae o se faaletonu o le neura, lea e mafai ona togafitia e ala i le faatonuina o nisi vailaau. Ua fa'aauau pea le faoa faamalosi o Lia, o lea ua matou iloa ai e le'o lava tausiga lelei a Lia. Matou te popole mo le saogalemu o le tamaititi, o le mea lea na matou lipotia ai le Lees i auaunaga tau tamaiti.

Fa'aletagata/Fa'aaloalo: O le au Lee ua matua le fa'aaloalo ia i matou ma le aufaigaluega a le falema'i. E tuai i latou i le toetoe o a latou tofiga uma. Latou te fai mai o le a latou tuuina atu vailaʻau matou te faʻatonuina, ae latou toe foʻi i le fale ma faia se mea e matua ese lava. O i matou o fomaʻi ua aʻoaʻoina, ma matou te iloa le mea sili mo Lia.

Tala a Matua o Lia – O foma’i a le MCMC o le fa’afitauli.

Tulaga: E le iloa e foma’i le mea e sili mo Lia. O a latou vailaau ua atili ai ona leaga lona tulaga. E tatau ona togafitia Lia ma tatou neeb.

Mea e fiafia iai:

Saogalemu/Saogalemu: Matou te le malamalama i vailaau a le fomai – e faapefea ona e togafitia le tino e aunoa ma le togafitia o le agaga? E mafai e fomaʻi ona faaleleia nisi o maʻi e aafia ai le tino, ae ua maʻi Lia ona o lona agaga. O loo osofaʻia Lia e se agaga leaga, ma o vailaau a le fomaʻi ua faaitiitia ai le aogā o a tatou togafitiga faaleagaga mo ia. Matou te popole mo le saogalemu o le ma tama. Na latou aveesea Lia mai ia i matou, ma o lea ua atili ai ona leaga.

Fa'aletagata/Fa'aaloalo: E le iloa e fomai se mea e uiga ia i tatou po o la tatou aganuu. Ina ua fanau Lia i le falema’i lea, sa mu ai lona toto, ae sa tatau ona tanu ina ia mafai ona toe fo’i i ai lona agaga pe a maliu. O lo'o togafitia Lia mo se mea latou te ta'ua o le "epilepsy." Tatou te le iloa le uiga o lena mea. Ua iai Lia qaug dab pine, ma e leʻi popole foʻi fomaʻi e fesili mai iā i matou po o le ā ua matou manatu o loo sesē ai o ia. E latou te lē faalogo mai iā i tatou pe a tatou taumafai e faamatala atu o loo osofaʻia lona agaga e se agaga leaga. I se tasi aso, pe a toe valaauina le agaga o Lia i lona tino, o le a avea o ia ma a txiv neeb ma o le a aumaia le mamalu tele i lo tatou aiga.

mau faasino

Fadiman, A. (1997). E maua oe e le agaga ma e pa'ū i lalo: O se tamaititi Hmong, ana fomaʻi Amerika, ma le fetauiga o aganuu e lua. Niu Ioka: Farrar, Straus, ma Giroux.

Poloketi Mediation: Mediation Case Study atiae e Grace Haskin, 2018

Faasoa atu

Faatatau Mataupu Faavae o

Religion in Igboland: Diversification, Relevance and Belonging

O lotu o se tasi o tulaga faʻale-aganuʻu faʻapitoa e le mafai ona faʻafitia aʻafiaga i tagata soifua i soʻo se mea i le lalolagi. E pei ona foliga mai e paia, e le gata ina taua le tapuaiga i le malamalama i le i ai o soo se tagatanuu moni ae e iai foi faiga faavae talafeagai i le va o tagata ma tulaga tau atinae. O fa'amatalaga fa'asolopito ma fa'ale-aganu'u i fa'aaliga eseese ma fa'aigoa o le fa'alavelave fa'alelotu e tele. O le atunuu Igbo i Nigeria i Saute, i itu uma e lua o le Vaitafe o Niger, o se tasi o vaega sili ona tele o pisinisi fai pisinisi i Aferika, faatasi ai ma le le mafaaseseina o tapuaiga e aʻafia ai le atinaʻe gafataulimaina ma fegalegaleaiga faʻalapotopotoga i totonu o ona tuaoi masani. Ae o le laufanua faʻalelotu o Igboland o loʻo suia pea. Seʻia oʻo i le 1840, o le lotu sili (s) a le Igbo o le nuʻu poʻo le aganuu. I lalo ifo o le luasefulu tausaga mulimuli ane, ina ua amata le galuega faafaifeautalai Kerisiano i le eria, na tatalaina ai se malosiaga fou lea o le a iu ai ina toe fetuutuunai le laufanua faalelotu o le atunuu o le eria. Na tupu a'e le faa-Kerisiano e faaitiitia ai le pule a le lotu mulimuli. Aʻo leʻi oʻo i le selau tausaga o le faʻaKerisiano i Igboland, na tulaʻi mai Isalama ma isi faʻatuatuaga faʻaletonu e tauva i lotu Igbo ma le faʻaKerisiano. O lenei pepa o loʻo faʻataʻitaʻia ai le faʻavasegaina o lotu ma lona faʻaogaina o galuega i le atinaʻe sologa lelei i Igboland. E maua mai ana fa'amaumauga mai galuega fa'asalalau, fa'atalanoaga, ma mea taulima. O lo'o finau mai a'o tula'i mai ni lotu fou, o le a fa'aauau pea ona fa'a'ese'ese ma/pe fetuutuuna'i le laufanua fa'alelotu a Igbo, pe mo le fa'atasi po'o le fa'apitoa i totonu o lotu o lo'o iai ma fa'atupula'ia, mo le ola o le Igbo.

Faasoa atu