Auala Fa'aleaganu'u o Fa'afitauli Fete'ena'i i totonu o Tagata Awori o Nigeria: Ose Va'aiga Lautele

faamatalaga otooto:

O lenei pepa o loʻo suʻesuʻeina faiga faʻaleaganuʻu mo feteʻenaʻiga i Igbesa, o se taulaga tautala a Awori o loʻo i le itu i sisifo o Nigeria. O se taumafaiga e iloilo pe faʻafefea ona faʻatautaia e se sosaiete Aferika ni feteʻenaʻiga, faʻatupu filemu ma le faʻatupuina o le filemu i totonu o ona sui ma tuaoi aʻo leʻi oʻo mai le faʻatautaia o feteʻenaʻiga mai fafo. I tua atu o fa'amatalaga fa'ale-aganu'u, o lenei pepa o lo'o tu'uina atu ai se su'esu'ega fa'afilosofia o ta'iala fa'aletulafono fa'avae o lo'o fa'avaeina ai le faiga o fa'afitauli o fete'ena'iga fa'aleaganu'u fa'atasi ai ma ni a'afiaga ua fa'ailoa mai mo sosaiete fa'alelalolagi fa'aonaponei. Faʻataʻitaʻiina e le mataupu faavae e le o se fili o le puleaina o feteʻenaʻiga, ma le faʻaogaina o faiga faʻavae, faʻamautu, fetuutuunai, faʻasalaga, faʻasalaga ma le faʻamalosi, feteʻenaʻiga uma, e tusa lava po o le a le lavelave e mafai ona faʻatautaia ma faʻaleleia i totonu o le Awori. O auala e fo'ia ai fete'ena'iga a le atunu'u e aofia ai se fa'agasologa o su'esu'ega mae'ae'a ma fa'atalanoaga o tagi a itu auai i se fete'ena'iga a pulega fa'aleaganu'u. O le maota e masani ona faigofie ona foia mataupu masani. Ae ui i lea, o mataupu faigata Yoruba e mafai ona faʻalavelave faʻalavelave e ala i le aofia ai o le tomai o le 'Ijoru Cult Group', o le tino o lona tiute o le faʻamalosia o faʻaiʻuga a pulega masani i mataupu faigata. E tatau ona faamamafaina, e ui i lea, o le tulaʻi mai o faiga faʻaonaponei o tulafono ma lotu fou (Kerisiano ma Islama) ua faʻatapulaʻaina le faʻatinoina o auala tuai o le puleaina o feeseeseaiga i totonu o le Awori. Ina ia mafai ona faʻamatalaina le suʻesuʻega o lenei pepa, o le a ou vaevaeina le galuega i ni vaega se lima. O le vaega muamua o le folasaga o le pepa. I le vaega lona lua, e tatau ona faia se fa'aaliga o manatu autu o le galuega e pei o 'tulaga fa'aleaganu'u' ma le 'Vaega Fa'alelotu a Ijoru'. I le vaega lona tolu, e tatau ona su'esu'eina ma le toto'a fa'amatalaga o metotia fa'aleaganu'u. O le vaega e fa o lo'o taumafai e faitio i metotia ma lo latou toe fa'aleleia e fa'ataga ai le fa'aogaina o le lalolagi i faiga fa'aleaganu'u fa'aonaponei fa'ale-aganu'u ma fa'alapotopotoga eseese. O le vaega mulimuli o le vaega fa'ai'u o le galuega ma fa'amatalaga i vaega o lumana'i mo sikolasipi. 

Faitau pe la'u mai le pepa atoa:

Akomolafe, Mohammed Akinola (2019). Auala Fa'aleaganu'u o Fa'afitauli Fete'ena'i i totonu o Tagata Awori o Nigeria: Ose Va'aiga Lautele

Journal of Living Together, 6 (1), itulau 225-233, 2019, ISSN: 2373-6615 (Lomitusi); 2373-6631 (Initaneti).

@Mataupu{Akomolafe2019
Igoa = {Metotia Fa'ale-Fa'atunuu o Fa'afitauli o Fete'ena'iga i totonu o Tagata Awori o Nigeria: Ose Va'aiga Lautele}
Tusitala = {Mohammed Akinola Akomolafe}
Url = {https://icermediation.org/indigenous-methods-of-conflict-resolution/}
ISSN = {2373-6615 (Lomitusi); 2373-6631 (Initaneti)}
Tausaga = {2019}
Aso = {2019-12-18}
Tusitala = {Journal of Living Together}
Volume = {6}
Numera = {1}
Itulau = {225-233}
Lomitusi = {International Center for Ethno-Religious Mediation}
Tuatusi = {Mauga Vernon, Niu Ioka}
Lomiga = {2019}.

Faasoa atu

Faatatau Mataupu Faavae o

Religion in Igboland: Diversification, Relevance and Belonging

O lotu o se tasi o tulaga faʻale-aganuʻu faʻapitoa e le mafai ona faʻafitia aʻafiaga i tagata soifua i soʻo se mea i le lalolagi. E pei ona foliga mai e paia, e le gata ina taua le tapuaiga i le malamalama i le i ai o soo se tagatanuu moni ae e iai foi faiga faavae talafeagai i le va o tagata ma tulaga tau atinae. O fa'amatalaga fa'asolopito ma fa'ale-aganu'u i fa'aaliga eseese ma fa'aigoa o le fa'alavelave fa'alelotu e tele. O le atunuu Igbo i Nigeria i Saute, i itu uma e lua o le Vaitafe o Niger, o se tasi o vaega sili ona tele o pisinisi fai pisinisi i Aferika, faatasi ai ma le le mafaaseseina o tapuaiga e aʻafia ai le atinaʻe gafataulimaina ma fegalegaleaiga faʻalapotopotoga i totonu o ona tuaoi masani. Ae o le laufanua faʻalelotu o Igboland o loʻo suia pea. Seʻia oʻo i le 1840, o le lotu sili (s) a le Igbo o le nuʻu poʻo le aganuu. I lalo ifo o le luasefulu tausaga mulimuli ane, ina ua amata le galuega faafaifeautalai Kerisiano i le eria, na tatalaina ai se malosiaga fou lea o le a iu ai ina toe fetuutuunai le laufanua faalelotu o le atunuu o le eria. Na tupu a'e le faa-Kerisiano e faaitiitia ai le pule a le lotu mulimuli. Aʻo leʻi oʻo i le selau tausaga o le faʻaKerisiano i Igboland, na tulaʻi mai Isalama ma isi faʻatuatuaga faʻaletonu e tauva i lotu Igbo ma le faʻaKerisiano. O lenei pepa o loʻo faʻataʻitaʻia ai le faʻavasegaina o lotu ma lona faʻaogaina o galuega i le atinaʻe sologa lelei i Igboland. E maua mai ana fa'amaumauga mai galuega fa'asalalau, fa'atalanoaga, ma mea taulima. O lo'o finau mai a'o tula'i mai ni lotu fou, o le a fa'aauau pea ona fa'a'ese'ese ma/pe fetuutuuna'i le laufanua fa'alelotu a Igbo, pe mo le fa'atasi po'o le fa'apitoa i totonu o lotu o lo'o iai ma fa'atupula'ia, mo le ola o le Igbo.

Faasoa atu

Fa'aliliuina i le fa'a-Islama ma le Fa'a-Tanu'u i Meleisia

O lenei pepa o se vaega o se poloketi suʻesuʻe tele e taulaʻi i le tulaʻi mai o le faʻaleaganuʻu Malay ma le maualuga i Malaysia. E ui o le tulaʻi mai o le faʻaleaganuʻu faʻale-aganuʻu Malay e mafai ona mafua mai i mea eseese, o lenei pepa o loʻo taulaʻi faapitoa i le tulafono o le liliuina o le Isalama i Malaysia ma pe na faʻamalosia pe leai foi le lagona o le faʻatupuina o tagata Malay. O Meleisia o se atunu'u fa'ale-aganu'u ma fa'alelotu na maua lona tuto'atasi i le 1957 mai Peretania. O le au Malays o le tele o faʻalapotopotoga faʻalapotopotoga latou te manatu i taimi uma le tapuaiga a Islama o se vaega ma vaega o lo latou faasinomaga lea e vavaeeseina ai i latou mai isi ituaiga tagata na aumai i totonu o le atunuu i le taimi o pulega colonial a Peretania. E ui o Islama o le lotu aloa'ia, ae ua faatagaina e le Faavae isi tapuaiga e faia ma le filemu e tagata e le o ni Malay, o tagata Saina ma Initia. Peita'i, o le tulafono fa'a-Islam o lo'o fa'atonutonu ai fa'aipoipoga Mosalemi i Meleisia ua fa'atonuina e tatau i tagata le-Muslimi ona liliu mai i Islama pe a mana'o e fa'aipoipo i Mosalemi. I totonu o lenei pepa, ou te finau e faapea o le tulafono o le liua o Isalama ua faʻaaogaina e avea o se meafaigaluega e faʻamalosia ai le lagona o le atunuʻu Malay i Malaysia. O faʻamatalaga muamua na aoina e faʻatatau i faʻatalanoaga ma Malay Muslims o loʻo faaipoipo i tagata e le o ni Malay. O fa'ai'uga ua fa'aalia ai o le to'atele o tagata Malay na fa'atalanoaina latou te manatu o le liliu mai i Isalama e mana'omia e le lotu Islama ma le tulafono a le setete. E le gata i lea, latou te le iloa foi se mafuaaga e tetee ai tagata e le o ni Malay i le liliu mai i Isalama, aua o le faaipoipoga, o le a otometi lava ona avea tamaiti ma Malay e tusa ai ma le Faavae, lea e sau foi ma tulaga ma avanoa. O manatu o tagata e le o ni Malaia ua liliu mai i Isalama sa faavae i luga o faatalanoaga lona lua sa faia e isi tagata popoto. Talu ai o le avea ma Mosalemi e feso'ota'i ma le avea ma Malai, o le to'atele o tagata e le o ni Malaia na liliu mai ua faoa o latou lagona fa'alelotu ma fa'asinomaga, ma lagona le una'ia e talia le tu ma aga fa'ale-tagata. E ui ina faigata le suia o le tulafono o le liuaina, ae o le tatalaina o talanoaga soofaatasi i totonu o aoga ma vaega lautele atonu o le laasaga muamua lea e foia ai lenei faafitauli.

Faasoa atu