Indigenous People of Biafra (IPOB): O se Fa'afouina Fa'aagafesootai i Nigeria
faʻatomuaga
O lenei pepa o loʻo taulaʻi i le Iulai 7, 2017 Washington Post tusiga na tusia e Eromo Egbejule, ma faʻaigoaina "Limasefulu tausaga mulimuli ane, ua le mafai e Nigeria ona aʻoaʻoina mai lana taua mataʻutia faalemalo." E lua elemene na tosina atu i ai loʻu mafaufau aʻo ou iloiloina le anotusi o lenei tusiga. Muamua o le ata faavaa na filifilia e le au faatonu mo le tusiga lea na aumai mai le Agence France-Presse / Getty Images faʻatasi ai ma le faʻamatalaga: "O le au lagolago a le Indigenous People of Biafra o loʻo savavali i Port Harcourt ia Ianuari." O le elemene lona lua na ou tosina atu i ai o le aso o le lolomiina o le tusiga o Iulai 7, 2017.
Fa'avae i luga o le fa'atusa o nei elemene e lua – ata o lo'o i luga o le tusiga ma le aso -, o lenei pepa o lo'o taumafai e fa'ataunu'uina ni sini se tolu: muamua, fa'amatala autu tetele i le tusiga a Egbejule; lona lua, ia faia se su'esu'ega hermeneutic o nei autu mai le va'aiga o a'oa'oga talafeagai ma manatu i su'esu'ega fa'aagafesootai; ma lona tolu, ia mafaufau i taunuuga o le faʻaauau pea o le faʻalavelave mo le tutoʻatasi o Biafra e ala i le toe faʻafouina o le sosaiete faʻaagafesootai i sasaʻe o Nigeria - Indigenous People of Biafra (IPOB).
"I le limasefulu tausaga mulimuli ane, ua le mafai e Nigeria ona aʻoaʻoina mai lana taua mataʻutia i le va o tagata" - O autu autu i le tusiga a Egbejule
O se tusitala faʻavae Nigeria e taulaʻi atu i gaioiga faʻaagafesootai a Aferika i Sisifo, Eromo Egbejule o loʻo suʻesuʻeina mataupu taua e ono i le fatu o le taua a Nigeria-Biafra ma le tulaʻi mai o le tutoʻatasi fou a Biafra. O mataupu nei o le Taua a Nigeria-Biafra: tupuaga, taunuuga, ma le faamasinoga o suiga i le maeʻa ai o le taua; mafuaaga o le taua a Nigeria-Biafra, taunuuga ma le toilalo o le faamasinoga tau suiga; aʻoaʻoga faʻasolopito - aisea na le aʻoaʻoina ai le taua a Nigeria-Biafra o se mataupu faʻasolopito fefinauai i aʻoga a Nigeria; tala fa'asolopito ma manatua - pe a le fa'amatalaina le taimi ua tuana'i, e toe fo'i le tala fa'asolopito; o le toe faʻafouina o le tutoʻatasi o Biafra ma le tulaʻi mai o tagata o Biafra; ma mulimuli ane, o le tali atu a le faigamalo o loo i ai nei i lenei faiga fou faapea ai ma le manuia o le gaoioiga e oo mai i le taimi nei.
Le taua a Nigeria-Biafra: Origins, iʻuga, ma le faʻamasinoga o suiga i le maeʻa ai o le taua
I le fitu tausaga talu ona tutoʻatasi Nigeria mai Peretania Tele i le 1960, na alu ai Nigeria i le taua ma se tasi o ona itulagi autu - le itu i sautesasae - o loʻo i totonu o se eria ua taʻua aloaia o le Biafraland. O le taua a Nigeria-Biafra na amata ia Iulai 7, 1967 ma faaiʻu ia Ianuari 15, 1970. Ona o loʻu iloa muamua o le aso na amata ai le taua, na tosina atu ai aʻu i le aso 7 Iulai 2017 lomiga a Egbejule's Washington Post tusiga. O lona lomiga na fetaui lelei ma le limasefulu tausaga e faamanatu ai le taua. E pei ona taʻua i tusitusiga lauiloa, talanoaga a le aufaasālalau, ma aiga, o Egbejule o loʻo sailia le mafuaʻaga o le taua i le fasiotiga o tagata Igbos i matu o Nigeria lea na tupu uma i le 1953 ma le 1966. E ui lava o le 1953 fasioti tagata Igbos o loʻo nonofo i totonu. O le itu i matu o Nigeria na tupu i le vaitaimi o le colonial, aʻo leʻi tutoʻatasi, o le fasioti tagata o le 1966 ina ua maeʻa le tutoʻatasi o Nigeria mai Peretania Tele, ma o lona faʻaosofia ma mea na tutupu o loʻo siomia ai atonu na avea ma avetaavale mo le sauniga Biafra i le 1967.
E lua mea taua na tutupu i lena taimi o Ianuari 15, 1966 coup d'état na faʻatulagaina e se vaega o fitafita o loʻo pulea e fitafita Igbo lea na iʻu ai i le fasiotia o le malo maualuga ma ofisa o le militeri mai le itu i matu o Nigeria e aofia ai ma nai saute. -tagata i sisifo. O le aʻafiaga o lenei osofaʻiga a le militeri i luga o le vaega a le Hausa-Fulani i le itu i matu o Nigeria ma lagona le lelei - o le ita ma le faʻanoanoa - na faʻaosofia e ala i le fasiotia o latou taʻitaʻi o le faʻaosofia lea o le tetee faʻasaga ia Iulai 1966. O Iulai 29, 1966 counter-coup lea ou te taʻua o se osofaʻiga e faasaga i taʻitaʻi o le militeri Igbo na fuafuaina ma faʻataunuʻuina e le au fitafita a Hausa-Fulani mai le itu i matu o Nigeria ma na tuua ai le ulu o le setete o Nigeria (o tagata Igbo) ma taʻitaʻi maualuga o Igbo ua maliliu. . E le gata i lea, i le tauimasui mo le fasiotia o taitai militeri i matu ia Ianuari 1966, o le toatele o tagata Igbo sa nonofo i le itu i matu o Nigeria i se taimi na fasiotia i le toto malulu ma toe aumaia o latou tino i Nigeria i sasae.
Na faʻavae i luga o lenei atinaʻe mataga i Nigeria na filifili ai le General Chukwuemeka Odumegwu Ojukwu, le kovana o le itu i sasae o le itu i sasae e folafola le tutoatasi o Biafra. O lana finauga e faapea, afai e le mafai e le malo o Nigeria ma le au faamalosia tulafono ona puipuia Igbos o loʻo nonofo i isi itulagi - itu i matu ma sisifo - ona sili atu lea mo Igbos e toe foʻi i le itu i sasaʻe o le a latou saogalemu ai. O le mea lea, ma faʻavae i luga o tusitusiga o loʻo maua, e talitonuina o le vavaeeseina o Biafra na mafua ona o le saogalemu ma le saogalemu.
O le taʻutinoga o le tutoʻatasi o Biafra na mafua ai se taua toto na toeitiiti atoa le tolu tausaga (mai ia Iulai 7, 1967 ia Ianuari 15, 1970), ona e leʻi manaʻo le malo o Nigeria i se isi setete o Biafra. A o lei uma le taua i le 1970, e tusa ma le tolu miliona tagata na maliliu ma na fasiotia saʻo pe matelaina i le taimi o le taua o le toʻatele o tagata Biafra e aofia ai tamaiti ma fafine. Ina ia fatuina tulaga mo le lotogatasi o tagata Nigeria uma ma faafaigofie ai le toe tuufaatasia o Biafrans, o le taitai militeri o le setete o Nigeria i lena taimi, General Yakubu Gowon, na tautino mai "leai se manumalo, leai se faatoilaloina ae manumalo mo le mafaufau lelei ma le lotogatasi o Nigeria." Na aofia i totonu o lenei ta'utinoga se polokalame fa'amasinoga tau soloaiga ua lauiloa o le "3Rs" - Fa'alelei (Fa'afouina), Toe Fa'aleleia ma Toe Fa'aleleia. O le mea e leaga ai, e leai ni suʻesuʻega faʻatuatuaina i le solia o aia tatau a tagata soifua ma isi faʻalavelave ma solitulafono faasaga i tagata soifua na faia i le taimi o le taua. Sa i ai taimi na faʻaumatia atoa ai nuʻu i le taimi o le taua a Nigeria-Biafra, mo se faʻataʻitaʻiga, o le fasiotiga a Asaba i Asaba o loʻo i totonu o le setete o Delta i aso nei. E leai se tasi na molia mo nei solitulafono faasaga i tagata soifua.
Talafa'asolopito ma le Manatu: Fa'ai'uga o le le fa'ailoaina o mea ua tuana'i - e toe fa'asolosolo lava le tala fa'asolopito
Talu ai ona o le le atoatoa o le polokalame o le faamasinoga o suiga i le maeʻa ai o le taua, ma ua le mafai ona foia le sauaina o aia tatau a tagata ma solitulafono o le fasioti tagata na faia faasaga i le itu i sautesasae i le taimi o le taua, o manatuaga tiga o le taua o loo fou pea i mafaufau o le toatele o Biafras e oo lava i le limasefulu tausaga mulimuli ane. O tagata na sao mai le taua ma o latou aiga o loʻo mafatia pea i faʻalavelave faʻafuaseʻi. I le faaopoopo atu i le tiga ma le naunau mo le faamasinoga tonu, o le au Igbos i le itu i saute sasaʻe o Nigeria ua lagona le matua faʻaleagaina e le malo tele o Nigeria. Talu mai le faaiuga o le taua, e leʻi i ai se peresitene Igbo i Nigeria. Na pulea Nigeria mo le silia ma le fasefulu tausaga e le Hausa-Fulani mai matu ma le Yoruba mai saute sisifo. Ua lagona e le au Igbos o loʻo faʻasalaina pea i latou ona o le faʻauʻuina o le sauniga a Biafra.
Talu ai ona o tagata e palota i laina faʻale-aganuʻu i Nigeria, e foliga mai e le mafai e le Hausa-Fulani lea e aofia ai le toʻatele i Nigeria ma le Yoruba (le vaega lona lua) o le a palota mo se sui tauva o le Igbo. O le mea lea e lagona ai e le au Igbos le le fiafia. Ona o nei mataupu, ma talu ai ua le mafai e le malo feterale ona foia mataupu tau atinae i le itu i sautesasae, o galu fou o le vevesi ma le toe valaau mo se isi tutoʻatasi Biafra ua aliaʻe mai le itulagi ma totonu o nuu i fafo.
Aʻoaʻoga Faʻasolopito - Aʻoaʻoina o mataupu feteʻenaʻi i aʻoga - aisea na le aʻoaʻoina ai le taua a Nigeria-Biafra i aʻoga?
O le isi autu manaia e sili ona taua i le toe faʻafouina o le faʻalavelave mo le tutoʻatasi o Biafra o le aʻoaʻoga o tala faasolopito. Talu mai le faaiuga o le taua a Nigeria-Biafra, na aveesea aʻoaʻoga talaʻaga mai le aʻoga aʻoga. O tagatanuu Nigeria na fananau mai ina ua maeʻa le taua (i le 1970) e leʻi aʻoaʻoina tala faʻasolopito i totonu o potu aʻoga. E le gata i lea, o se talanoaga i le taua a Nigeria-Biafra na manatu lautele o se tapu. O le mea lea, o le upu "Biafra" ma le talafaasolopito o le taua na tuuto atu i le filemu e faavavau e ala i faiga faavae o le galo na faʻatinoina e le au faʻafitafita a Nigeria. Naʻo le 1999 ina ua maeʻa le toe foʻi mai o le faatemokalasi i Nigeria na fai si saoloto sitiseni e talanoaina ia mataupu. Ae ui i lea, ona o le le lava o faʻamatalaga saʻo e uiga i le mea na tupu muamua, i le taimi ma le taimi lava na maeʻa ai le taua, ona e leʻi aʻoaʻoina aʻoaʻoga o tala faasolopito i totonu o potu aʻoga a Nigeria seia oʻo i le taimi na tusia ai lenei pepa (ia Iulai 2017), e matua feteʻenaʻi ma faʻasalalau tala e tele. . O le mea lea ua avea ai mataupu e uiga ia Biafra e matua fefinauai ma sili ona maaleale i Nigeria.
Le toe faʻafouina o le tutoʻatasi o le Biafra ma le tulaʻi mai o tagata o Biafra
O mea uma o loʻo taʻua i luga - le toilalo o le faʻamasinoga o le suiga o le taua, transgenerational trauma, le aveesea o aʻoaʻoga o tala faasolopito mai le aʻoga aʻoga i Nigeria e ala i faiga faʻavae o le galo - ua fatuina ai tulaga mo le toe fafaguina ma le toe faʻafouina o le vevesi tuai mo le tutoʻatasi o Biafra. . E ui ina eseese le au fai taga, le tulaga faapolokiki, ma mafuaaga, ae o loo tutusa lava le sini ma faasalalauga. Fai mai le au Igbos oi latou ua afaina i se mafutaga le talafeagai ma togafitiga i le ogatotonu. O le mea lea, o le tutoʻatasi atoatoa mai Nigeria o le fofo sili lea.
Amata i le amataga o le 2000s, na amata ai galu fou o le vevesi. O le uluaʻi faʻasalalauga faʻaagafesootai e le faʻaleagaina e faʻaalia ai le lautele o le Movement for the Actualization of the Sovereign State of Biafra (MASSOB) na faia e Ralph Uwazuruike, o se loia na aʻoaʻoina i Initia. E ui lava o gaoioiga a le MASSOB na mafua ai ona feteʻenaʻi ma le au faʻamalosia tulafono i taimi eseese ma le puʻeina o lona taʻitaʻi, ae na itiiti se gauai mai le aufaasālalau faavaomalo ma tagata lautele. O le popole o le miti mo le tutoatasi o Biafra o le a le mafai ona ausia e ala i le MASSOB, Nnamdi Kanu, o se Nigeria-Peretania e faavae i Lonetona ma na fanau mai i le faaiuga o le taua a Nigeria-Biafra i le 1970 na filifili e faʻaaoga le auala faʻaalia o fesoʻotaʻiga, ala o faasalalauga faaagafesootai, ma luga o le leitio luga o le initoneti e tulia le faitau miliona o activists tutoʻatasi lagolago-Biafra, lagolago ma agaalofa i lana galuega Biafra.
O se faiga atamai lea aua o le igoa, Leitio Biafra e matua faafaatusa. Leitio Biafra o le igoa lea o le leitio a le atunuu o le setete o Biafra ua leai, ma sa faagaoioia mai le 1967 i le 1970. I se taimi, sa faʻaaogaina e faʻalauiloa ai le tala faʻa-Igbo nationalist i le lalolagi ma faʻataʻitaʻiina le Igbo consciousness i totonu o le itulagi. Mai le 2009, o le Radio Biafra fou na faʻasalalau i luga o le initaneti mai Lonetona, ma ua tosina atu ai le faitau miliona o tagata faʻalogo Igbo i ana faʻasalalauga faʻalotoifale. Ina ia tosina atu le manatu o le malo o Nigeria, o le faatonu o le Radio Biafra ma le taʻitaʻi taʻitaʻi o le Indigenous People of Biafra, Mr. Nnamdi Kanu, na filifili e faʻaaoga faʻamatalaga faʻaoso ma faʻaaliga, o nisi o ia mea e manatu o le ita ma le faʻaosofia. i sauaga ma taua. Na ia faʻaauau pea ona faʻasalalau faʻasalalauga na faʻaalia ai Nigeria o se pa manu ma Nigeria o ni manu e aunoa ma se faʻamaoni. O le fu'a o lana leitio Facebook itulau ma le upega tafaʻilagi e faitauina: "O le pa manu e taʻua o Nigeria." Na ia valaau mo le tuuina atu o auupega ma auupega e tau ai le taua faasaga i le itu i matu o Hausa-Fulani pe afai latou te tetee i le tutoatasi o Biafra, ma fai mai o le taimi lenei, o le a faatoilaloina e Biafra Nigeria i taua.
Tali a le Malo ma le manuia o le gaioiga i le taimi nei
Ona o le ita ma le vevesi o feʻau na ia faasalalauina e ala i le Radio Biafra, na pueina ai Nnamdi Kanu ia Oketopa 2015 ina ua toe foi mai i Nigeria e le State Security Service (SSS). Na taofia o ia i le toese ma tatala i tua ia Aperila 2017 i tua. O lona pueina faapagota na molia ai le siosiomaga i Nigeria ma totonu o le atunuu i fafo, ma o ana lagolago na tetee i setete eseese e tetee atu ia te ia. O le faaiuga a Peresitene Buhari e faatonuina le pueina o Mr. Kanu ma le tetee na sosoo ai ma le pueina faapagota na taitai atu ai i le faasalalauina vave o le tutoatasi o le pro-Biafra. Ina ua uma ona tatala o ia ia Aperila 2017, sa i ai Kanu i le itu i sautesasae o Nigeria e valaau mo se palota e saunia ai le ala faaletulafono mo le tutoatasi o Biafra.
I le faaopoopo atu i le lagolago na maua e le pro-Biafra independence movement, o gaoioiga a Kanu e ala i lana Radio Biafra ma Indigenous People of Biafra (IPOB) ua musuia ai se felafolafoaiga a le atunuu e uiga i le natura o le feterale fausaga o Nigeria. O le tele o isi fa'alapotopotoga fa'ale-aganu'u ma nisi Igbos e le lagolagoina le tuto'atasi o Biafra o lo'o fa'atonuina se faiga fa'a-feterale e sili atu ona fa'atu'ufa'atasia o le a maua ai e itulagi po'o setete le pule tuto'atasi tau tupe e pulea a latou mataupu ma totogi se vaega talafeagai o lafoga i le feterale. .
Hermeneutic Analysis: O le a se mea e mafai ona tatou aʻoaʻoina mai suʻesuʻega e uiga i gaioiga faʻaagafesootai?
Ua a'oa'oina i tatou e le tala fa'asolopito o gaioiga fa'aagafesootai sa faia ni sao taua i le faia o suiga fa'avae ma faiga fa'avae i atunu'u o le lalolagi. Mai le faʻaumatiaga faʻamalo i le Civil Rights movement ma le Black Lives Matter movement i le Iunaite Setete, poʻo le tulaʻi mai ma le salalau o le Arab Spring i Sasaʻe Tutotonu, o loʻo i ai se mea tulaga ese i soʻo se gaioiga faʻaagafesootai: o latou gafatia e faʻamalosi ma tautala atu ma le le fefe ma tosina atu tagata lautele ia latou manaoga mo le faamasinoga tonu ma le tutusa po o suiga faʻavae ma faiga faʻavae. E pei o gaioiga faʻaagafesootai manuia pe le manuia i le salafa o le lalolagi, o le pro-Biafra independence movement i lalo o le faamalu a le Indigenous People of Biafra (IPOB) ua manuia i le tosina atu o tagata lautele i o latou manaʻoga ma tosina mai ai le faitau miliona o tagata lagolago ma tagata alolofa.
E tele mafua'aga e mafai ona fa'amatala ai lo latou tula'i mai i le ogatotonu o felafolafoaiga lautele a le atunu'u ma itulau pito i luma o nusipepa tetele. O le totonugalemu o faʻamatalaga uma e mafai ona tuʻuina atu o le manatu o le "galuega faʻalagona o gaioiga". Talu ai ona o le poto masani o le taua a Nigeria-Biafra na fesoasoani i le faʻatulagaina o le talafaasolopito tuʻufaʻatasia ma le manatuaga o le ituaiga o tagata Igbo, e faigofie ona iloa pe faʻafefea ona saofagā lagona i le faʻasalalauina o le tutoʻatasi o Biafra. I le mauaina ma le matamata i ata vitio o le fasiotiga mataʻutia ma le oti o Igbos i le taimi o le taua, o tagata Nigeria o Igbo na fananau mai ina ua maeʻa le taua a Nigeria-Biafra o le a matua ita lava, faanoanoa, faateia, ma o le a faatupuina le ita i le Hausa-Fulani o le matu. Ua iloa e taʻitaʻi o le Indigenous People of Biafra. O le mafuaaga lena latou te aofia ai ata mataʻutia ma vitio o le taua a Nigeria-Biafra i a latou feʻau ma faʻasalalauga e fai ma mafuaʻaga latou te sailia ai le tutoʻatasi.
O le fa'aosoina o nei lagona, lagona po'o lagona malolosi e fa'apouliuligia ma taofia ai se felafolafoaiga fa'ale-malo i le mataupu Biafra. A'o fa'aogaina e le au fa'atupu tuto'atasi le lagolagoina o Biafra le tulaga fa'aletonu o latou sui, lagolago ma fa'aalofa, latou te fa'asagatau fo'i ma taofiofia lagona le lelei na fa'asaga ia i latou e le Hausa-Fulani ma isi e le lagolagoina a latou gaioiga. O se faʻataʻitaʻiga o le faʻaaliga o le tuliesea o Iuni 6, 2017 na tuʻuina atu i le au Igbos o loʻo nonofo i le itu i matu o Nigeria e se faʻapotopotoga o vaega talavou i matu i lalo o le faamalu a le Arewa Youth Consultative Forum. O le fa'aaliga fa'ate'a ua fa'atonuina ai Igbos uma o lo'o nonofo i setete uma i matu o Nigeria e o ese i totonu o le tolu masina ma fai atu ia Hausa-Fulani uma i le itu i sasa'e o Nigeria e tatau ona toe fo'i i matu. O lenei vaega na faʻaalia faʻaalia o le a latou faia ni faiga sauā faasaga i le Igbos o loʻo mumusu e usitaʻia le faʻaaliga faʻateʻa ma toe siitia atu ia Oketopa 1, 2017.
O nei atinaʻe i totonu o faʻalapotopotoga faʻale-aganuʻu ma faʻalelotu faʻaalia Nigeria e faʻaalia ai mo tagata faʻaagafesootai e faʻamalosia lo latou vevesi ma atonu o le a manuia, e tatau ona latou aʻoaʻoina pe faʻafefea ona le gata ina faʻamalosia lagona ma lagona e lagolago ai a latou lisi, ae faʻapea foi pe faʻafefea ona taofiofia ma taulimaina. ma lagona faasaga ia i latou.
Tagata o le Atunu'u o Biafra (IPOB)'s Agitasi mo le Tutoatasi o Biafra: Tau ma Faamanuiaga
O le faʻaauau pea o le vevesi mo le tutoʻatasi o Biafra e mafai ona faʻamatalaina o se tupe siliva e lua itu. I le tasi itu o loʻo faʻailogaina ai le faʻailoga na totogi e le ituaiga Igbo pe o le a totogi mo le faʻalavelave tutoʻatasi a Biafra. O le isi itu o loʻo togitogia ai faʻamanuiaga mo le aumaia o mataupu Biafra i le lautele mo se talanoaga faʻale-malo.
O le tele o Igbos ma isi tagata Nigeria ua uma ona totogi le faailoga muamua mo lenei vevesi ma latou aofia ai le maliliu o le faitau miliona o Biafrans ma isi tagata Nigeria muamua, i le taimi ma le maeʻa o le taua a Nigeria-Biafra o 1967-1970; fa'aleagaina o meatotino ma isi mea tetele; oge ma le kwashiorkor outbreak (o se faama'i mata'utia e mafua mai i le matelaina); fa'apolokiki fa'ate'aina o Igbos i le feterale o le lala fa'atonu a le malo; leai ni galuega ma le mativa; fa'alavelaveina le faiga o a'oa'oga; femalaga'iga fa'amalosi e o'o atu ai ile fa'amama ole fai'ai ile itulagi; le tau atina'e; fa'afitauli tau soifua maloloina; fa'alavelave fa'atuputupulaia, ma isi.
O le vevesi i aso nei mo le tutoʻatasi o Biafra e oʻo mai ma le tele o taunuuga mo le faʻalapotopotoga Igbo. O nei mea e le gata i le vaeluaga o le va o tagata Igbo i le va o le vaega tuto'atasi lagolago-Biafra ma le vaega tuto'atasi anti-Biafra; fa'alavelaveina le faiga o a'oa'oga ona o le 'a'afia o tupulaga i fa'alavelave; fa'amata'u i le filemu ma le saogalemu i totonu o le itulagi lea o le a taofia ai le aufaipisinisi mai fafo po'o fafo mai fafo mai le o mai e teu faafaigaluega i totonu o setete i sautesasae faapea foi ma le taofia o turisi mai le malaga atu i setete i sautesasae; faaletonu o le tamaoaiga; tula'i mai o feso'ota'iga tau solitulafono e ono faoa ai le fa'agaioiga e le fa'atupu fa'atupu solitulafono; fete'ena'iga ma le au fa'amalosia tulafono e ono i'u ai i le oti o le au tetee e pei ona tupu i le fa'ai'uga o le 2015 ma le 2016; faʻaitiitia o le talitonuga a Hausa-Fulani poʻo Yoruba i se sui tauva Igbo mo le palota a le peresetene i Nigeria lea o le a sili atu le faigata o le filifiliga o se peresitene o Igbo o Nigeria nai lo se isi lava taimi.
Faatasi ai ma le tele o faʻamanuiaga o se felafolafoaiga a le atunuʻu i luga o le faʻalavelave mo le tutoʻatasi o Biafra, e taua le taʻu atu e mafai e tagata Nigeria ona vaʻaia lenei mea o se avanoa lelei e faia ai se talanoaga anoa i le auala o loʻo faʻatulagaina ai le malo tele. O le mea o loo manaomia i le taimi nei e le o se finauga faataumaoi e tusa ai po o ai le fili po o ai e sao pe sese; ae o le mea e manaʻomia o se talanoaga faʻaleleia i le auala e fausia ai se setete sili atu ona aofia ai, faʻaaloalo, tutusa ma tonu Nigeria.
Masalo, o le auala sili e amata ai o le toe iloilo lea o le lipoti taua ma fautuaga mai le 2014 National Dialogue na taloina e le pulega Goodluck Jonathan ma auai ai sui o le 498 mai ituaiga uma i Nigeria. E pei o le tele o isi fonotaga taua a le atunuʻu poʻo talanoaga i Nigeria, o fautuaga mai le 2014 National Dialogue e leʻi faʻatinoina. Masalo, o le taimi tonu lenei e iloilo ai lenei lipoti ma maua ai ni manatu fa’atino ma le to’afilemu i auala e maua ai le leleiga ma le lotogatasi o le atunu’u e aunoa ma le fa’agaloina o le fa’atalanoaina o mataupu e uiga i le le tonu.
E pei ona taʻua i taimi uma e Angela Davis, o se tagata fai aia tatau a Amerika, "o le mea e manaʻomia o suiga faʻapitoa aua o gaioiga a le tagata lava ia e le foia ai faafitauli." Ou te talitonu o suiga faʻamaoni ma faʻamoemoega faʻavae e amata mai i le feterale ma faʻalautele atu i setete o le a umi se auala e toe faʻaleleia ai le talitonuga o tagatanuu i le setete o Nigeria. I le auʻiliʻiliga mulimuli, ina ia mafai ona nonofo faʻatasi i le filemu ma le fealofani, e tatau foi i tagatanuu o Nigeria ona faʻatalanoaina le mataupu o faʻataʻitaʻiga ma masalosaloga i le va ma le va o ituaiga ma faʻalapotopotoga faʻalelotu i Nigeria.
Le tusitala, Dr. Basil Ugorji, o le Peresetene ma le Pule Sili o le International Center for Ethno-Religious Mediation. Na ia maua le Ph.D. i le Su'esu'ega o Fete'ena'iga ma Fa'ai'uga mai le Matagaluega o Su'esu'ega Fa'afitauli o Fete'ena'iga, Kolisi o Fa'ata'ita'i, Humanities ma Agafesootai, Nova Southeastern University, Fort Lauderdale, Florida.