Molaetsa oa Selemo se Secha sa 2014 ho tsoa ho Molula-setulo oa Boto

Litho tse Hlomphehang tsa ICERM,

Ha re koala selemo ho tla nako ea ho thuisa, ho keteka le ho ts'episa. Re nahana ka sepheo sa rona, re keteka likatleho tsa rona, 'me re thabela tšepiso ea ho ntlafatsa litšebeletso tsa rona ka ho ithuta mesebetsing e metle e re susumetsang.

Seo re fanang ka matla a rona ho sona ka menahano ea rona, mantsoe le liketso, se khutlela ho rona ka mofuta. Ka hona, ka sebopeho sa merero ea rona e arolelanoang, lithahasello, le maikutlo a rona, re iphumana re kopane ka sepheo se le seng. Joaloka matsatsi a pele a boiteko leha e le bofe, selemo sena se sebelisitsoe ho ithuta tsela ea rōna, ho fumana tsebo, le ho leka metsi. Joalokaha tlaleho ea selemo e tla bontša, ha re sa ntse re le qalong ea leeto la rōna, ho na le mabaka a mangata a ileng a akaretsoa 'me ho se ho entsoe letoto le makatsang la matsapa. Tsena tsohle li tsoela pele ho tataisa nts'etsopele ea rona le ho tsebisa merero ea rona ea bokamoso.

Ha ho nako e ’ngoe ea selemo moo batho ba bangata hakana ba emang ho se hokae ’me ba nahanela batho ba bang le litlhoko tse arolelanoang tsa lelapa la motho. Ka hona, ho loketse hore qalong ea Selemo se Secha re nchafatse boitlamo ba rona ho ba bang, morerong oa rona, le ho ba hlokang, re tseba hore bokhoni ba rona bo lekanyelitsoe feela ke meeli ea phihlelo ea rona e kopanetsoeng, temohisiso le tsebo. bohlale boo re bo tlisang, le nako eo re ikemiselitseng ho e tsetela.

Likhoeling tse tlang, re tla tsoela pele ho itlhahisa ho ba tšoasehileng likhohlanong tse mabifi, ho bahlaseluoa ba joalo ntle le molato oa bona, le ho ba khethang ho ntšana kotsi e khannoang ke lehloeo le bakoang ke ho se utloisisane. Hape, re tla tsoelapele ho arolelana tlhahisoleseding e teng le lisebelisoa tse molemo ho ba ikemiselitseng ho ithusa le ho thusa ba bang ka laeborari ea rona e ntseng e hola, li-database, lithupelo, tlhahlobo ea libuka tsa inthaneteng, khaso ea seea-le-moea, lithupelo, likopano le lipuisano.

Sena ha se mosebetsi o monyenyane, mme ICERM ea 2014 e tla hloka litsebo le litalenta tsa rona tse kopantsoeng haeba re tla nehelana ka boemo ba boikitlaetso bo lokeloang ke mosebetsi o joalo oa bohlokoa. Ke fana ka liteboho tsa ka ho e mong le e mong oa lōna bakeng sa mosebetsi oo le faneng ka oona ka 2013; lintho tseo u li finyeletseng ka kopanelo lia ipuella. Ka molemo oa pono, khothatso, le kutloelo-bohloko eo e mong le e mong oa lona a khonang ho e tlisa, re ka lebella likhatelo-pele tse kholo matsatsing a tlang.

Litakaletso tsa ka tse ntle ho uena le tsa hau Selemong se Secha & thapelo ea khotso.

Dianna Wuagneux, Ph.D., Molula-setulo, Boto ea Batsamaisi, Setsi sa Machaba sa Phatlalatso ea Bolumeli ba Ethno (ICERM)

Share

Related Articles

Malumeli a Igboland: Phapang, Bohlokoa le Botho

Bolumeli ke e 'ngoe ea liketsahalo tsa moruo le moruo tse nang le tšusumetso e ke keng ea latoloa ho batho kae kapa kae lefatšeng. Joalo ka ha ho bonahala e halalela, bolumeli ha bo bohlokoa feela kutloisisong ea boteng ba baahi leha e le bafe ba matsoalloa empa hape bo na le bohlokoa ba leano litabeng tsa merabe le nts'etsopele. Bopaki ba histori le ba bochaba mabapi le liponahatso tse fapaneng le mabitso a ketsahalo ea bolumeli bo bongata. Sechaba sa Igbo se ka Boroa ho Nigeria, ka mahlakoreng a mabeli a Noka ea Niger, ke e 'ngoe ea lihlopha tse kholo ka ho fetisisa tsa bo-rakhoebo ba batho ba batšo Afrika, tse nang le cheseho e kholo ea bolumeli e amang tsoelo-pele e tsitsitseng le likamano tsa merabe ka har'a meeli ea eona ea setso. Empa boemo ba bolumeli ba Igboland bo lula bo fetoha. Ho fihlela ka 1840, bolumeli kapa bolumeli bo ka sehloohong ba Igbo e ne e le ba matsoalloa kapa ba setso. Nako e ka tlaase ho lilemo tse mashome a mabeli hamorao, ha mosebetsi oa boromuoa ba Bakreste o qala sebakeng seo, ho ile ha hlaha lebotho le lecha le neng le tla qetella le lokiselitse bolumeli ba matsoalloa a sebaka seo. Bokreste bo ile ba ntlafala hoo bo neng bo nyenyefatsa puso ea ba morao-rao. Pele ho lilemo tse lekholo tsa Bokreste naheng ea Igboland, Boislamo le litumelo tse ling tse fokolang li ile tsa hlaha ho qothisana lehlokoa le malumeli a matsoalloa a Igbo le Bokreste. Pampiri ena e latela mefuta-futa ea bolumeli le bohlokoa ba eona ho nts'etsopele e lumellanang Igboland. E hula lintlha tsa eona mesebetsing e phatlalalitsoeng, lipuisanong le mesebetsing ea matsoho. E pheha khang ea hore ha malumeli a macha a hlaha, sebaka sa bolumeli sa Igbo se tla tsoela pele ho fapana le / kapa ho ikamahanya le maemo, ebang ke bakeng sa ho kopanyelletsa kapa ho ikhetholla har'a malumeli a teng le a ntseng a hlaha, bakeng sa ho phela ha Igbo.

Share

Ho Aha Sechaba se Imameletseng: Mekhoa ea Boikarabello e Tsepamisisang Maikutlo ho Bana bakeng sa Polao ea Moloko oa Sechaba oa Yazidi (2014)

Thuto ena e lebisa tlhokomelo mekhoeng e 'meli eo ka eona mekhoa ea boikarabello e ka phehelloang nakong ea sechaba sa Yazidi ka mor'a ho timetsoa ha morabe: ea boahloli le e seng ea boahloli. Toka ea nakoana ke monyetla o ikhethang oa ka mor'a tlokotsi oa ho tšehetsa phetoho ea sechaba le ho khothalletsa boikutlo ba ho ba le botsitso le tšepo ka ts'ehetso ea leano, e fapaneng. Ha ho na mokhoa oa 'saese e le' ngoe e lekanang tsohle' mefuteng ena ea lits'ebetso, 'me pampiri ena e ela hloko lintlha tse fapaneng tsa bohlokoa ho theha motheo oa mokhoa o sebetsang oa ho se ts'oare litho tsa Islamic State of Iraq le Levant (ISIL) feela. ba ikarabella bakeng sa litlōlo tsa bona tsa molao khahlanong le batho, empa ho matlafatsa litho tsa Yazidi, haholo-holo bana, ho tsosolosa boikutlo ba boipuso le polokeho. Ka ho etsa joalo, bafuputsi ba rala litekanyetso tsa machaba tsa litokelo tsa litokelo tsa botho tsa bana, ba hlakisa hore na ke life tse bohlokoa maemong a Iraq le Makurde. Joale, ka ho sekaseka lithuto tse ithutoang ho tsoa lithutong tsa maemo a ts'oanang Sierra Leone le Liberia, thuto e khothaletsa mekhoa ea boikarabello e fapaneng e shebaneng le ho khothaletsa seabo le ts'ireletso ea bana kahare ho Yazidi. Ho fanoe ka mekhoa e khethehileng eo bana ba ka nkang karolo ka eona le eo ba lokelang ho nka karolo ka eona. Lipuisano tsa Iraq Kurdistan le bana ba supileng ba phonyohileng botlamuoeng ba ISIL li ile tsa lumella litlaleho tsa motho ka mong ho tsebisa likheo tse teng hona joale mabapi le litlhoko tsa bona tsa morao-rao tsa botlamuoa, 'me li lebisitse ho thehoeng ha litlaleho tsa bahlabani ba ISIL, ho hokahanya bao ho thoeng ke batlōli ba molao le tlōlo e itseng ea molao oa machaba. Bopaki bona bo fana ka temohisiso e ikhethang mabapi le boiphihlelo ba baphonyohi ba Yazidi e monyane, 'me ha bo hlahlobisisoa maemong a pharaletseng a bolumeli, sechaba le tikoloho, bo fana ka ho hlaka mehatong e latelang e akaretsang. Bafuputsi ba na le tšepo ea ho fana ka maikutlo a ho potlaka ho theha mekhoa e sebetsang ea toka ea phetoho bakeng sa sechaba sa Yazidi, le ho kopa batšoantšisi ba itseng, hammoho le sechaba sa machaba ho sebelisa matla a lefats'e le ho khothalletsa ho thehoa ha Khomishene ea 'Nete le Poelano (TRC) mokhoa o sa faneng ka kotlo eo ka eona u ka hlomphang liphihlelo tsa Yazidis, kaofela ha u ntse u hlompha phihlelo ea ngoana.

Share