Karabelo ea Bolumeli le Merabe Lintoeng Tsa Maafrika

Sekhetho:

Thuto ena, Religio-Ethnic Response to African Armed Conflicts, e ne e reretsoe ho batlisisa sesosa le phello ea likhohlano tsa libetsa tsa Afrika, le ho bontša kamoo bolumeli le morabe li ka fuoang menyetla ea ho kena ka mokhoa o bonolo kahong ea khotso ka mabaka a utloahalang. mekhoa ea ho laola likhohlano. Phuputso e fumane hore kontinente ea Afrika e na le likhohlano tse ngata tsa libetsa moo basali le bana e leng bona ba hlokang menyetla e mengata. Likhohlano tsena li tsoa mekhatlong ea bolumeli le ea merabe ka lebaka la ho se lumellane ha thuto ea bolumeli, ho se khotsofale ha setso le lipolotiki, tseo kaofela li hlokang, har'a litharollo tse ling, likarabelo tsa bolumeli. Ha batho ba tingoa monyetla oa ho fumana toka, khotso e fetoha phofu ea pele. Le hoja metsoalle le baahelani e e-ba baphaphathehi ba ka ho sa feleng haeba e se lira, lihlopha tsa masole li hlahella tlas’a sekhele sa baloaneli ba tokoloho, ’me haeba li sa hlahlojoe, ho ka etsahala hore li fetohele liketsong tsa tlōlo ea molao. Phuputso e ile ea boela ea fumana hore ho se hlomphe bolumeli le botho ho thatafalitse sesole le baahi ba k'honthinente ea Afrika. Sena se entse hore Afrika e be e 'ngoe ea libaka tse harasoantsoeng ke ntoa ea Lefatše ho theosa le nalane moo litharollo tsa merabe le bolumeli li sa fanoang. Litlōlo tsa molao khahlanong le basali le bana li tsoela pele ho eketseha. Tlhekefetso ea thobalano e hakanngoa maemong a phahameng 'me ha ho letho le entsoeng kapa ha ho letho le entsoeng ho folisa bohloko bo bakoang ke ho tsieleha ha ntoa le boemo ba ka mor'a ntoa. Phuputso e etsa qeto ea hore ka lebaka la likhohlano tsa libetsa, ho se tsitse ha lipolotiki, maloetse, ho falla ka hare ho naha, ho falla ha batho ba bangata le ho tsamaea ha baphaphathehi ho etsa hore pefo k'honthinenteng e be mpe ho feta leha e le neng pele. Boithuto bona bo khothaletsa hore balaoli ba bolumeli, haholo baetapele ba Bokreste le ba Mamoseleme, hammoho le baetapele ba merabe kapa ba setso ba behe matsoho ho tšoara lipuisano molemong oa ho thusa ho laola le ho fokotsa likhohlano tse mabifi Afrika.

Bala kapa khoasolla pampiri e felletseng:

Segujja, Badru Hasan (2015). Karabelo ea Bolumeli le Merabe Lintoeng Tsa Maafrika

Journal of Living Together, 2-3 (1), leqepheng la 141-157, 2015, ISSN: 2373-6615 (Printa); 2373-6631 (Inthaneteng).

@Sengoloa{Segujja2015
Sehlooho = {Karabelo ea Bolumeli le Merabe ho Lintoa tsa Maafrika}
Mongoli = {Badru Hasan Segujja}
Url = {https://icermediation.org/african-armed-conflicts/}
ISSN = {2373-6615 (Printa); 2373-6631 (Inthaneteng)}
Selemo = {2015}
Letsatsi = {2015-12-18}
IssueTitle = {Tharollo ea Likhohlano tse Thehiloeng ka Tumelo: Ho Fuputsa Melao-motheo e Kopanetsoeng ho Meetlo ea Abrahama ea Bolumeli}
Journal = {Journal of Living Hammoho}
Bolumo = {2-3}
Nomoro = {1}
Maqephe = {141-157}
Mohatisi = {Setsi sa Machaba sa Bobuelli ba Ethno-Bolumeli}
Aterese = {Mount Vernon, New York}
Khatiso = {2016}.

Share

Related Articles

Malumeli a Igboland: Phapang, Bohlokoa le Botho

Bolumeli ke e 'ngoe ea liketsahalo tsa moruo le moruo tse nang le tšusumetso e ke keng ea latoloa ho batho kae kapa kae lefatšeng. Joalo ka ha ho bonahala e halalela, bolumeli ha bo bohlokoa feela kutloisisong ea boteng ba baahi leha e le bafe ba matsoalloa empa hape bo na le bohlokoa ba leano litabeng tsa merabe le nts'etsopele. Bopaki ba histori le ba bochaba mabapi le liponahatso tse fapaneng le mabitso a ketsahalo ea bolumeli bo bongata. Sechaba sa Igbo se ka Boroa ho Nigeria, ka mahlakoreng a mabeli a Noka ea Niger, ke e 'ngoe ea lihlopha tse kholo ka ho fetisisa tsa bo-rakhoebo ba batho ba batšo Afrika, tse nang le cheseho e kholo ea bolumeli e amang tsoelo-pele e tsitsitseng le likamano tsa merabe ka har'a meeli ea eona ea setso. Empa boemo ba bolumeli ba Igboland bo lula bo fetoha. Ho fihlela ka 1840, bolumeli kapa bolumeli bo ka sehloohong ba Igbo e ne e le ba matsoalloa kapa ba setso. Nako e ka tlaase ho lilemo tse mashome a mabeli hamorao, ha mosebetsi oa boromuoa ba Bakreste o qala sebakeng seo, ho ile ha hlaha lebotho le lecha le neng le tla qetella le lokiselitse bolumeli ba matsoalloa a sebaka seo. Bokreste bo ile ba ntlafala hoo bo neng bo nyenyefatsa puso ea ba morao-rao. Pele ho lilemo tse lekholo tsa Bokreste naheng ea Igboland, Boislamo le litumelo tse ling tse fokolang li ile tsa hlaha ho qothisana lehlokoa le malumeli a matsoalloa a Igbo le Bokreste. Pampiri ena e latela mefuta-futa ea bolumeli le bohlokoa ba eona ho nts'etsopele e lumellanang Igboland. E hula lintlha tsa eona mesebetsing e phatlalalitsoeng, lipuisanong le mesebetsing ea matsoho. E pheha khang ea hore ha malumeli a macha a hlaha, sebaka sa bolumeli sa Igbo se tla tsoela pele ho fapana le / kapa ho ikamahanya le maemo, ebang ke bakeng sa ho kopanyelletsa kapa ho ikhetholla har'a malumeli a teng le a ntseng a hlaha, bakeng sa ho phela ha Igbo.

Share

Ho Aha Sechaba se Imameletseng: Mekhoa ea Boikarabello e Tsepamisisang Maikutlo ho Bana bakeng sa Polao ea Moloko oa Sechaba oa Yazidi (2014)

Thuto ena e lebisa tlhokomelo mekhoeng e 'meli eo ka eona mekhoa ea boikarabello e ka phehelloang nakong ea sechaba sa Yazidi ka mor'a ho timetsoa ha morabe: ea boahloli le e seng ea boahloli. Toka ea nakoana ke monyetla o ikhethang oa ka mor'a tlokotsi oa ho tšehetsa phetoho ea sechaba le ho khothalletsa boikutlo ba ho ba le botsitso le tšepo ka ts'ehetso ea leano, e fapaneng. Ha ho na mokhoa oa 'saese e le' ngoe e lekanang tsohle' mefuteng ena ea lits'ebetso, 'me pampiri ena e ela hloko lintlha tse fapaneng tsa bohlokoa ho theha motheo oa mokhoa o sebetsang oa ho se ts'oare litho tsa Islamic State of Iraq le Levant (ISIL) feela. ba ikarabella bakeng sa litlōlo tsa bona tsa molao khahlanong le batho, empa ho matlafatsa litho tsa Yazidi, haholo-holo bana, ho tsosolosa boikutlo ba boipuso le polokeho. Ka ho etsa joalo, bafuputsi ba rala litekanyetso tsa machaba tsa litokelo tsa litokelo tsa botho tsa bana, ba hlakisa hore na ke life tse bohlokoa maemong a Iraq le Makurde. Joale, ka ho sekaseka lithuto tse ithutoang ho tsoa lithutong tsa maemo a ts'oanang Sierra Leone le Liberia, thuto e khothaletsa mekhoa ea boikarabello e fapaneng e shebaneng le ho khothaletsa seabo le ts'ireletso ea bana kahare ho Yazidi. Ho fanoe ka mekhoa e khethehileng eo bana ba ka nkang karolo ka eona le eo ba lokelang ho nka karolo ka eona. Lipuisano tsa Iraq Kurdistan le bana ba supileng ba phonyohileng botlamuoeng ba ISIL li ile tsa lumella litlaleho tsa motho ka mong ho tsebisa likheo tse teng hona joale mabapi le litlhoko tsa bona tsa morao-rao tsa botlamuoa, 'me li lebisitse ho thehoeng ha litlaleho tsa bahlabani ba ISIL, ho hokahanya bao ho thoeng ke batlōli ba molao le tlōlo e itseng ea molao oa machaba. Bopaki bona bo fana ka temohisiso e ikhethang mabapi le boiphihlelo ba baphonyohi ba Yazidi e monyane, 'me ha bo hlahlobisisoa maemong a pharaletseng a bolumeli, sechaba le tikoloho, bo fana ka ho hlaka mehatong e latelang e akaretsang. Bafuputsi ba na le tšepo ea ho fana ka maikutlo a ho potlaka ho theha mekhoa e sebetsang ea toka ea phetoho bakeng sa sechaba sa Yazidi, le ho kopa batšoantšisi ba itseng, hammoho le sechaba sa machaba ho sebelisa matla a lefats'e le ho khothalletsa ho thehoa ha Khomishene ea 'Nete le Poelano (TRC) mokhoa o sa faneng ka kotlo eo ka eona u ka hlomphang liphihlelo tsa Yazidis, kaofela ha u ntse u hlompha phihlelo ea ngoana.

Share

Phetolelo ho Islam le bochaba ba morabe naheng ea Malaysia

Pampiri ena ke karolo ea morero o moholo oa lipatlisiso o shebaneng le ho phahama ha bochaba ba morabe oa Malay le bophahamo ba Malaysia. Le hoja ho phahama ha bochaba ba merabe ea Malay ho ka bakoa ke mabaka a sa tšoaneng, pampiri ena e shebane haholo le molao oa phetoho ea Mamosleme naheng ea Malaysia le hore na o matlafalitse maikutlo a boholo ba morabe oa Malay kapa che. Malaysia ke naha ea merabe e mengata e nang le malumeli a mangata e fumaneng boipuso ka 1957 ho tsoa ho Borithane. Malay e le morabe o moholo ka ho fetisisa haesale a nka bolumeli ba Boislamo e le karolo le karolo ea boitsebahatso ba bona bo ba arohanyang le merabe e meng e ileng ea tlisoa naheng eo nakong ea puso ea bokolone ea Brithani. Le hoja Boislamo e le bolumeli ba molao, Molao oa Motheo o lumella malumeli a mang hore a sebelisoe ka khotso ke batho ba Malaysia bao e seng Malay, e leng merabe ea Machaena le Maindia. Leha ho le joalo, molao oa Boislamo o laolang manyalo a Mamosleme Malaysia o laetse hore bao e seng Mamosleme ba fetohele ho Boislamo haeba ba lakatsa ho nyala Mamosleme. Ka pampiri ena, ke pheha khang ea hore molao oa phetoho ea Boislamo o sebelisitsoe e le sesebelisoa sa ho matlafatsa maikutlo a bochaba ba morabe oa Malay naheng ea Malaysia. Lintlha tsa pele li ile tsa bokelloa ho latela lipuisano le Mamosleme a Malay a nyalaneng le bao e seng Malay. Liphetho li bontšitse hore boholo ba batho bao ho buisanoeng le bona ba Malay ba nka ho sokolohela Boislamo e le ntho ea bohlokoa joalokaha ho hlokoa ke bolumeli ba Boislamo le molao oa naha. Ho feta moo, ha ba bone lebaka leo ka lona batho bao e seng Malay ba ka hanang ho sokolohela ho Islam, joalo ka ha lenyalo, bana ba tla nkoa e le Malay ho latela Molao oa Motheo, o tlang le maemo le litokelo. Maikutlo a batho bao e seng Malay ba sokolohetseng ho Boislamo a ne a thehiloe lipuisanong tsa bobeli tse ’nileng tsa etsoa ke litsebi tse ling. Kaha ho ba Momosleme ho amahanngoa le ho ba Malay, batho ba bangata bao e seng Malay ba sokolohileng ba ikutloa ba amohuoe maikutlo a bona a bolumeli le bochaba, ’me ba ikutloa ba le tlas’a khatello ea ho amohela moetlo oa morabe oa Malay. Le hoja ho fetola molao oa phetoho ho ka 'na ha e-ba thata, lipuisano tse bulehileng tsa litumelo likolong le makaleng a sechaba e ka ba mohato oa pele oa ho sebetsana le bothata bona.

Share