ʻO ka hihia Gambia v. Myanmar
I ka hopena o Feberuari, ua hoʻomaka ka hālāwai hoʻolohe manaʻo ma Hague i ka hihia The Gambia v. Myanmar ma ka Aha Hookolokolo o ka honua. Ua hoʻopiʻi ʻo Gambia i kahi hihia kūʻē i ke aupuni o Myanmar i ka makahiki 2019, me ka ʻōlelo ʻana ua uhaki ka ʻāina ʻo ʻAsia Hema i ka Convention on the Prevention and Punishment on the Crime of Genocide, kahi kuʻikahi i kau inoa ʻia e 152 mau ʻāina, me Myanmar. Ke hoʻopaʻapaʻa nei ka Gambia i ka hana ʻino ʻana o Myanmar i kāna poʻe Rohingya liʻiliʻi e uhaki i ke kuikahi.
Ua haʻalele ka mokuʻāina ʻo Myanmar i ka mōʻaukala a hoʻomaʻau i ka Rohingya, e hōʻole ana iā lākou i ke kamaʻāina, akā hoʻomaka i ka makahiki 2016, ʻo ka hoʻouka kaua pinepine ʻana i ka pūʻali koa i ka poʻe Rohingya i hoʻoulu ai i ka neʻe ʻana i Bangladesh. Ua wehewehe ʻia nā hana a ka pūʻali koa Myanmar ma ke ʻano he hoʻomaʻemaʻe lāhui a pepehi kanaka paha e kekahi mau aupuni.
ʻO ka hoʻomaka ʻana o nā hana hoʻokolokolo e hiki mai ana i hoʻokahi makahiki ma hope o ka hopu ʻana o ka pūʻali koa Myanmar i ka mana o ke aupuni o ka ʻāina a hoʻopaʻahao i ko lākou alakaʻi aupuni, ʻo Aung Saan Suu Kyi, ka mea i loaʻa i ka hoʻohewa ʻia no kona noho mālie ʻana i ka hoʻouka kaua ʻana o ka pūʻali koa i ka Rohingya.
Hiki ke loaʻa nā kope o nā hālāwai hoʻolohe manaʻo ma ka Paena Pūnaewele o ka ʻAha Hoʻokolokolo o ka Honua: https://www.icj-cij.org/en/case/178
Loaʻa pū kekahi ʻatikala mai Human Rights Watch i paʻi ʻia ma Pepeluali ma kēia ʻaoʻao: https://www.hrw.org/news/2022/02/14/developments-gambias-case-against-myanmar-international-court-justice